Bank i Klient: Co jest barierą w rozwoju polskiej bankowości?

Krzysztof Maciejewski, Stanisław Brzeg-Wieluński

Stanisław Brzeg-Wieluński: Wprawdzie polski sektor bankowy przeszedł suchą nogą przez kryzys, ale stało się tak ze względu na niski poziom aktywów, który daje Polsce przedostatnie miejsce w UE. Banki nie oferują u nas produktów znanych z dojrzalszych rynków. Co, zdaniem Państwa, jest podstawową barierą rozwoju sektora bankowego w Polsce?

Elżbieta Mączyńska: Podstawową przypadłością sektora bankowego, nie tylko z jego punktu widzenia, jest nieumiejętność zagospodarowania potencjału ludzkiego. Jeżeli jest tak, że banki otwierają mało rachunków, a duża część oszczędności trzymana jest w pończochach, to znaczy, że nie umieją tych pieniędzy wydobyć, a to każe nam zadać pytanie o przyczyny tego stanu rzeczy. Jak sprawić, by ludzie z małych miejscowości mieli zaufanie do banków i czego brakuje, by tak się stało? Z pewnością winić możemy brak infrastruktury, bankomatów, ale niestety także istnieje brak chęci ze strony banków. Nie ma odpowiedniego systemu zachęt, zbyt niska jest stopa depozytów, a to sprawia, że tych pieniędzy banki nie są w stanie wydobyć.

Lech Kurkliński: Wynika to z bardzo dużej szarej strefy, a wiadomo, że osoby czerpiące z niej dochody nie będą chciały tego robić za pośrednictwem sektora bankowego. Działa to też od strony kredytowej – osoba z nieudokumentowanymi dochodami będzie mieć niższą zdolność kredytową. Niektóre banki mają wprawdzie bardziej elastyczne kryteria, zwłaszcza w przypadku niektórych zawodów. Ale pozostaje też kwestia użyteczności – czy ludzie w małych wsiach i miasteczkach naprawdę potrzebują tej infrastruktury? Być może posiadanie konta bankowego jest w niektórych sytuacjach utrudnieniem. Pamiętajmy, że obrót elektroniczny likwiduje szarą strefę.

Tadeusz Ołdakowski: Mamy do czynienia z postępującym rozwarstwieniem ekonomicznym ludności, które pogłębia się mimo subsydiów unijnych. Te podziały przestają mieć tradycyjne podłoże geograficzne, z bogatymi województwami zachodnimi i biedniejszym wschodem. Sto z najbiedniejszych gmin w Polsce leży w województwie mazowieckim. Nawet w samej Warszawie są ogromne dysproporcje. Dlatego to, co z punktu widzenia Ministerstwa Finansów jest łamaniem prawa, mówiąc o szarej strefie, jest tak naprawdę dla znacznej części społeczeństwa koniecznością. Banki nie dbają o 50 proc. społeczeństwa w Polsce, bo to nie są dla nich klienci (26 proc. dochodu narodowego w szarej strefie musi zaangażować 50 proc. populacji). Rozwarstwienie i w konsekwencji wzrost szarej strefy nastąpiły ...