Apel Rady Przedsiębiorczości o dialog i wsparcie instytucji fundacji rodzinnej

Ustawa o fundacji rodzinnej została wypracowana na drodze unikalnego dialogu i współpracy środowisk biznesowych, w tym firm rodzinnych, z administracją publiczną. Stawiano tę ustawę za przykład dobrej, kompromisowej legislacji, która bierze pod uwagę zarówno słuszne interesy Państwa, jak i przedsiębiorców.

Tymczasem 21 sierpnia 2024 r. na konferencji w PAP, Ministerstwo Finansów przedstawiło fundacje rodzinne jako de facto patologiczne instytucje prawne i zapowiedziało bardzo poważną ingerencję legislacyjną w ich działalność.

Wskazano na konieczność „uszczelnienia systemu podatkowego”, gdyż „beneficjenci fundacji korzystają z preferencji podatkowych wychodzących poza ducha ustawy”. Uznano, że „przepisy podatkowe w tym zakresie poszły za daleko” oraz że „blisko połowa z utworzonych fundacji została utworzona wyłącznie w celu unikania opodatkowania”.

Zdaniem Ministerstwa Finansów wymaga to pilnej interwencji ustawodawcy „przede wszystkim dla dobra fundacji rodzinnych, aby nie uzyskały one łatki wehikułów służących do agresywnej optymalizacji podatkowej i żeby nie kojarzyły się z oszustwami podatkowymi”.

Czytaj także: Prezydent podpisał nowelizację ustawy o fundacji rodzinnej

W ten to sposób, Ministerstwo Finansów biorąc za przykład nieliczne i marginalne przypadki zakładania fundacji dla celów niezgodnych z intencją ustawodawcy, stworzyło obraz patologicznej instytucji prawnej, która wymaga radykalnej interwencji legislacyjnej ograniczającej prawa fundacji i postanowiło zmienić „reguły w trakcie gry”.

Organizacje zrzeszone w Radzie Przedsiębiorczości wyrażają głęboki sprzeciw zarówno wobec takiej narracji wokół fundacji rodzinnych i przedsiębiorców je zakładających, jak również wobec zaprezentowanej diagnozie i proponowanym rozwiązaniom.

Stanowią one jawne zaprzeczenie wielokrotnie deklarowanej przez Koalicję 15 października zasady stabilności prawa.

Przypomnijmy, że fundacja rodzinna jest instrumentem prawnym wprowadzonym do polskiego porządku prawnego na mocy ustawy z dnia 26 stycznia 2023 r. o fundacji rodzinnej, która weszła w życie dniu 22 maja 2023 roku. Ideą fundacji rodzinnej jest „oderwanie” majątku wniesionego do fundacji od osoby fundatora, ponieważ składniki majątkowe wniesione do fundacji stają się jej własnością i przestają należeć do fundatora.

Po ponad 30 latach od przemian ustrojowych w Polsce, rodzime prawo w końcu zaoferowało narzędzia, które z jednej strony zapewniły trwałość i niepodzielność firmy (w szczególności dotyczy to firm rodzinnych), z drugiej zaś – zabezpieczyły przyszłość osób najbliższych (w tym niekoniecznie tylko członków rodziny).

Ustawa o fundacji rodzinnej była jednym z najbardziej wyczekiwanych przez polski biznes aktów prawnych i po jej wejściu w życie, stała się podstawowym narzędziem przy wielopokoleniowej sukcesji w biznesie, podobnie jak jest to w krajach „starej” Europy.

W pierwszym roku obowiązywania ustawy o fundacjach rodzinnych polscy przedsiębiorcy zaufali państwu i zarejestrowali ponad 1000 fundacji. Kilkaset kolejnych wniosków o rejestrację czeka na rozpatrzenie. Pokazuje to dobitnie, jak potrzebną i oczekiwaną regulacją była ta ustawa i jak poważnie potraktowano deklaracje władz.

Apelujemy do Pana Ministra o wstrzymanie prac, o dialog i o wsparcie instytucji fundacji rodzinnej.

***