Konsulting: Kto pyta – nie błądzi

Bohdan Szafrański

Banki i szerzej instytucje finansowe stanowią dziś w Polsce (i nie tylko) przykład dobrze zorganizowanych, nowoczesnych przedsiębiorstw. Jednak zawsze można coś jeszcze poprawić. Kto stoi w miejscu z IT, ten szybko się cofa. By zrozumieć dzisiejszą sytuację, musimy wrócić do początków informatyzacji sektora bankowego. Wtedy działy lub komórki IT dostarczały pomysły, jak wykorzystać nowe technologie, by zautomatyzować procesy i poprawiać wydajność pracy. Dziś mają przede wszystkim zapewnić sprawne funkcjonowanie tego, co już jest i działa

Każdy nowy projekt to wielkie wyzwanie organizacyjne, nowe problemy tam, gdzie wszystko było już poukładane. Naturalne jest więc ostrożne podejście do zmian – choć czasem zbyt ostrożne. Równocześnie wyraźniej zaznacza się specjalizacja w zakresie różnych działów IT i nie zawsze jest też czas, by śledzić nowości, czy obserwować tendencje na rynku. Z drugiej strony hermetyczność używanego w IT języka tworzy bariery w komunikacji z biznesem w firmie. Działa tu również, znana z Biblii zasada, że nie jest się prorokiem we własnym kraju. Firma Infovide-Matrix przeprowadziła badanie ankietowe „Poziom dojrzałości zarządzania zmianą IT w bankach”. Pytania skierowano do 19 banków w kraju, których suma aktywów stanowiła ponad 48 proc. sumy aktywów wszystkich banków komercyjnych w Polsce (według danych na 2009 r.). Jak się okazało, okresy planowania strategicznego biznesu i IT w 25 proc. przypadków (odpowiedzi tylko z 9 banków) były różne. Świadczy to o problemach zarządczych organizacji, ale moim zdaniem również o trudności w znalezieniu właściwego miejsca dla działów IT postrzeganych dziś jako komórki czysto usługowe, jak i równocześnie zdolne do generowania nowych koncepcji. Taką podwójną rolę trudno obecnie wypełniać na poziomie oczekiwanym przez biznes.

Potwierdza to Tomasz Motyl, dyrektor Departamentu Rozwoju Systemów i Aplikacji z działu IT Alior Banku S.A. W odpowiedzi na pytanie, czy warto korzystać z firm doradczych w zakresie IT i czy dostatecznie znają one specyfikę branży, podkreślił, że każdy projekt IT ma swoją specyfikę, dlatego każdorazowo trzeba dokonać analizy, która odpowie, czy zespół IT firmy w tym w szczególności instytucji finansowej posiada odpowiednią wiedzę i doświadczenie do jego wdrożenia. Gdy czas na realizację projektu jest stosunkowo krótki i konieczne jest szybkie zdobycie niezbędnej wiedzy na jego temat, jedyną alternatywą pozostaje konsulting IT. Trudno się z tą opinią nie zgodzić. Ostatecznie dział IT banku i tak będzie musiał posiąść wiedzę potrzebną do zapewnienia sprawnego funkcjonowania danego systemu bądź usługi. Dyrektor Motyl uważa, że już na etapie planowania należy zdefiniować, jaki zakres wiedzy i umiejętności będzie potrzebny na szybko rozwijającym się rynku rozwiązań IT, wymagającym umiejętności przewidywania i nieustannego poszukiwania innowacyjnych pomysłów i wdrożeń. Tego już konsulting IT nam nie zapewni.

Robert Dąbek, dyrektor w Departamencie IT i Systemów w DZ BANK Polska S.A. rzadko korzysta z usług doradczo-konsultingowych. Jednak na podstawie kilku przypadków uważa, że było warto skorzystać ze wsparcia merytorycznego kancelarii prawniczej przy negocjowaniu zapisów prawnych znaczącej umowy wdrożeniowej i utrzymaniowej systemu informatycznego i przy przygotowaniu koncepcji, a następnie procedur wykonawczych dla jednego z procesów wewnętrznych IT. Sądzi też, że chęć korzystania z zewnętrznego wsparcia w zakresie usług doradczo-konsultingowych IT w dużej mierze zależy od wielkości firmy. Im mniejsza, tym bardziej racjonalne wydaje się „kupowanie” rozwiązań i ich szybka implementacja, zakładając przy tym, co jest absolutnie kluczowe, że organizacja ma zdolność do absorpcji określonej wiedzy i proponowanych rozwiązań.