Temat numeru: Hit roku 2011?

Michał Magdziarz

Sekurytyzacja ma ogromne znaczenie dla krajowych instytucji finansowych. Jest wykorzystywana do optymalizacji dochodowości aktywów, adekwatności kapitałowej oraz zarządzania ryzykiem. Według definicji Jamesa Roshentala i Juana Ocomapo: „sekurytyzacja kredytu to starannie ustrukturyzowany proces, w którym kredyty i inne należności są dzielone na transze, obejmowane są gwarancją i sprzedawane w formie papierów wartościowych”.

Jej ogólny sens doskonale oddaje zarówno złożoność procesu sekurytyzacji, jak i główny jego cel, polegający na transferze części aktywów w zamian za gotówkę. Sekurtyzacja, która się narodziła w USA, jest procesem emisji przez podmiot celowy papierów wartościowych, dla których zabezpieczeniem wykupu są strumienie płatności mające źródło w nabytych przez podmiot celowy od inicjatora aktywach. W bardzo szerokim kontekście za transakcje sekurytyzacyjne mogą być uznawane również wszelkiego rodzaju derywaty kredytowe mające na celu transfer ryzyka kontrahenta lub innych rodzajów ryzyka zidentyfikowanych przez instytucję finansową. Taka interpretacja wydaje się być uzasadniona przy zastosowaniu wykładni funkcjonalnej i uwzględnieniu celu transakcji, jakim w tym wypadku jest transfer ryzyka. Chciałbym również zwrócić uwagę na obraz, jaki daje nam amerykański rynek emisji długu (patrz rysunek 1). Obecnie – zgodnie z danymi za III kwartał 2010 r., opublikowanymi przez The Securities Industry and Financial Markets Association – w wartościach bezwzględnych poziom wyemitowanego w 2010 r. długu wyniósł 4881,1 mld dolarów, z czego udział Mortgage related bonds wyniósł 1184,2 mld, czyli niemal 25 proc. całości nowych emisji (patrz rysunek 2). Dla grupy papierów zabezpieczonych hipotecznie nie są to wartości takie, jak w latach poprzednich, jednak poziom wydaje się być ustabilizowany z pewnymi wskazaniami na tendencję wzrostową w kolejnych latach.

Uczestnicy i schemat transakcji modelowej

Z punktu widzenia inicjatora transakcji sekurtyzacja jest źródłem gotówki w miejsce niepłynnych aktywów. Z reguły jest to źródło tańsze od innych sposobów finansowania. To również możliwość transferu ryzyka na inny podmiot. Często sekurytyzacja identyfikowana jest ze sprzedażą aktywów o niskim standingu, jednak pula w znacznej części jednorodna winna odzwierciedlać ogólny obraz aktywów przedsiębiorstwa. Dla inwestora z kolei otwiera możliwość inwestowania w portfel papierów o znanym ratingu i stopie zwrotu z reguły wyższej niż papiery skarbowe. W transakcjach ...