Rozmowa z Dr Sławomirem Czopurą: O doświadczeniach płynących z funkcjonowania systemu IPS i jego aktualnym stanie oraz roli w zrzeszeniu

dr Sławomir Czopur: Program Ochrony Zrzeszenia Banków Polskiej Spółdzielczości powstał na koniec zeszłego roku, czyli 31 grudnia 2015 roku – to dzień, w którym została podpisana umowa Systemu Ochrony. 241 banków spółdzielczych i Bank Polskiej Spółdzielczości zawarły umowę o wspólnym działaniu w obszarze zapewnienia bezpieczeństwa, nadzoru nad ryzykiem.

System ochrony rozpoczął swoją działalność 1 stycznia w fazie organizacyjnej, w trakcie przystępowały jeszcze banki spółdzielcze. Obecnie 268 banków spółdzielczych ze zrzeszenia BPS i bank BPS tworzą system ochrony zrzeszenia BPS.

Jednostką zarządzającą systemem została ustanowiona spółdzielnia systemu ochrony, której głównym zadaniem jest monitorowanie ryzyka uczestników systemu, wykonywanie funkcji audytu na rzecz uczestników, zapewnienie mechanizmów wsparcia i restrukturyzacji na wypadek wystąpienia sytuacji kryzysowej. Można powiedzieć, że system ochrony jest samozorganizowaniem się banków spółdzielczych i banku zrzeszającego w zakresie wsparcia płynności wypłacalności w sytuacjach, które mogą się wydarzyć.

Cechy szczególne to zbudowanie pomocowych mechanizmów wewnętrznych dla banków spółdzielczych jako tych, które nie mają dostępu do zewnętrznych źródeł finansowania czy rynku finansowego, które mogą wspomóc ich działalność w sytuacjach, w których następuje zdestabilizowanie sytuacji finansowej czy inny rodzaj kryzysu.

System ochrony to nie tylko system wspierania bezpieczeństwa. To także wiele elementów, które wpływają na wspólne podejmowanie inicjatyw w innych dziedzinach. System ochrony staje się jednym z elementów zrzeszenia.

Zrzeszenie może zostać podzielone na dwa obszary. Obszar wsparcia w zakresie kontrolowania ryzyka, zapewnienia stabilności finansowej i drugą część, która jest realizowana przez bank zrzeszający czyli typowe wsparcie w biznesie – z banku zrzeszającego zostaje zdjęta rola, która nie jest wprost przypisana bankowi zrzeszającemu.

W tej chwili do systemu ochrony przystąpiło 268 banków spółdzielczych. 5 banków spółdzielczych czeka na zakończenie procedowania umożliwiającego podpisanie umowy – czekamy na wyrażenie zgody Rady Nadzorczej. 4 banki spółdzielcze mają jeszcze do spełnienia wymogi formalne, zatem System Ochrony jest na razie instytucją otwartą. Kolejne banki mogą przystępować tak, jak zostało to napisane w ustawie o funkcjonowaniu banków spółdzielczych. Przez trzy lata, od kiedy bank zrzeszający przystąpił do Systemu Ochrony w zrzeszeniu mogą być banki, które są w systemie ochrony i te, które do systemu jeszcze nie przystąpiły. Banki mogą się przyłączać jeszcze przez dwa i pół roku.

W tej chwili główne funkcje to – oprócz monitorowania ryzyka na podstawie danych sprawozdawczych – zgodnie z ustaleniami ustawowymi na system ochrony przeszła funkcja audytu uczestników tak, aby dane, które są pozyskiwane ze sprawozdawczości i informacje o ryzyku, które z tych danych pozyskujemy, można było weryfikować w normalnej praktyce banku przez badania audytowe.

Dodatkowo w systemie ochrony BPS oprócz normalnej oceny wynikającej z samej umowy, oceny ratingowej, która jest nadawana każdemu bankowi, został zbudowany system wczesnego ostrzegania. To, co cechuje system to nie tylko fundusze pomocowe, środki pomocowe, ale przede wszystkim funkcja prewencyjna, zauważanie na bardzo wczesnym etapie możliwości wystąpienia trudności i przeciwdziałanie temu. W systemie został stworzony system wczesnego ostrzegania. Gdy z danych sprawozdawczych wynika, że mogą występować trudności w pewnych obszarach, stosuje się cały system prewencji – bezpośrednio rozmawia się z bankiem, aby przekonać się jak dane liczbowe wynikające ze sprawozdania mają się do rzeczywistości, jak bank postrzega swoją sytuację, jak funkcjonuje i czy jest potrzebne wdrażanie środków pomocowych, czy bank jest w stanie samodzielnie przezwyciężyć trudności, które występują.

Relacja video dostępna tutaj

źródło: aleBank