Bank i Klient: Jak zapobiec kredytowemu „Paragrafowi 22”?

Magdalena Janicka i Andrzej Zduńczyk
Departament Produktów Bankowych BIK S.A.

Jak zatem wygląda sytuacja z dostępnością kredytów? Czy osoby, które dopiero budują swoją historię kredytową mogą liczyć na pozyskanie kredytu w bankach, czy też zmuszone są do korzystania z często droższego finansowania oferowanego poza sektorem bankowym?

Po otrzymaniu wniosku o kredyt, w celu określenia wiarygodności kredytowej klienta, banki powszechnie stosują scoringi (metody oceny punktowej), które porównują profil wnioskującego z profilem klientów, którzy już otrzymali kredyt, na podstawie danych, jakie posiadają o kliencie. W przypadku osób nieposiadających historii kredytowej lub mających ją zbyt krótką albo negatywną naliczenie scoringu często nie jest możliwe, a jeśli nawet scoring zostanie naliczony, to wynik (ocena punktowa) jest z reguły poniżej poziomu, od którego klient kwalifikuje się do finansowania.

Czy jest szansa na zmianę?

Zgodnie z badaniami amerykańskiej organizacji PERC (Policy&Economic Research Council), prowadzącej działalność na rzecz zapobiegania wykluczeniu kredytowemu w społeczeństwie poprzez promowanie roz2016wiązań związanych z wymianą informacji z różnych sektorów gospodarki, ok. 55 mln osób zamieszkałych w USA jest wykluczonych z finansowania bankowego z uwagi na opisane powyżej powody.

Analizy przeprowadzone przez PERC pokazują, że włączenie w proces oceny ryzyka tych klientów danych o terminowości płatności rachunków w firmach użyteczności publicznej (dostawcy wody, ogrzewania, energii elektrycznej), u operatorów sieci kablowych czy w firmach telekomunikacyjnych przynosi wymierne rezultaty.

W przypadku USA uwzględnienie ww. danych w modelu scoringowym umożliwiło ocenę ryzyka dla blisko 22 mln osób, które były dotychczas wykluczone z finansowania bankowego z uwagi na brak, zbyt krótką lub złą historię kredytową.

Dodatkowo połowa ankietowanych przez PERC stwierdziła, że przekazywanie pełnej historii płatności z ww. firm do biura kredytowego i jej wykorzystanie w scoringu wpłynęłoby na większą skłonność do regulowania płatności na czas.