50 największych banków w Polsce 2015: Likwidacja BTE – co dalej?
14 kwietnia 2015 r. Trybunał Konstytucyjny uznał bankowy tytuł egzekucyjny (BTE) za niezgodny z art. 32 ust. 1 Konstytucji RP, przy czym orzekł także, że utrata mocy przepisów art. 96 ust. 1 i art. 97 ust. 1 ustawy Prawo bankowe zostaje odroczona do 1 sierpnia 2016 r. Przypomnieć wypada, że wbrew obiegowej opinii BTE nie był wynalazkiem czasów PRL. Został bowiem wprowadzony Rozporządzeniem Prezydenta RP z dnia 20 stycznia 1924 r. BTE funkcjonował więc w polskim systemie prawnym od dziesięcioleci, a w okresie ostatnich 25 lat jego znaczenie, wraz z rozwojem sektora bankowego, rosło. Z czasem stał się podstawowym narzędziem optymalizacji procesu dochodzenia należności bankowych. Dla całego sektora bankowego likwidacja BTE oznacza prawdziwą rewolucję. Waga wyroku TK jest tak ogromna, że trudno o wskazanie wszystkich aktualnych i przyszłych jej skutków. Z konieczności ograniczymy się do najbardziej oczywistych.
Mec. Maciej Panfil – Starszy Partner w Kancelarii Prawniczej
Maciej Panfil i Partnerzy Współpraca: Urszula Michnowska – aplikantka adwokacka, Kancelaria Prawnicza Maciej Panfil i Partnerzy
Koniec marzeń o E-BTE Sukces wprowadzenia do naszego systemu prawnego Elektronicznego Postępowania Upominawczego utorował drogę projektom dalszej informatyzacji dochodzenia roszczeń. Prace nad wdrożeniem elektronicznego BTE, jako narzędzia optymalizującego procedurę dochodzenia należności przez banki, były bardzo zaawansowane. Autorom niniejszego artykułu dane było uczestniczyć w tzw. pilotażu, będącym swego rodzaju testem przyjętych rozwiązań organizacyjnych i technicznych tego projektu. Wyrok TK oznacza definitywny koniec E-BTE. Koszty w związku z nim poniesione przez Skarb Państwa są więc stracone.
Rozbieżne orzecznictwo Trybunał odroczył w czasie utratę mocy obowiązujących przepisów o BTE, co miało pozwolić uniknąć chaosu. Niestety art. 8 ust. 2 Konstytucji RP stanowiący, że jej przepisy stosuje się wprost, chyba że sama Konstytucja stanowi inaczej, nie pozwala bezrefleksyjnie przyjąć, że chociaż przepis jest niekonstytucyjny, to obowiązuje do czasu, kiedy zgodnie z wyrokiem TK utraci moc. Trzeba tu przypomnieć stanowisko zawarte w wyroku SN z 23 stycznia 2007 r., III PK 96/06, w którym uznał on, że: odroczenie, na podstawie art. 190 ust. 3 Konstytucji, wejścia w życie orzeczenia TK nie oznacza, że przepis uznany za niezgodny z Konstytucją musi być stosowany do daty wskazanej przez Trybunał. Nie wchodząc w głęboką analizę tego zagadnienia, godzi się stwierdzić, że zarówno sędziowie odmawiający nadania klauzuli wykonalności na BTE z uwagi na jego niekonstytucyjność, jak i ci, którzy klauzulę taką będą nadawać ze względu na odroczenie w czasie utraty mocy obowiązującej przepisów o BTE mają poważne argumenty na obronę swoich decyzji.
Rozbieżność w orzecznictwie jest realnym zagrożeniem. Wprawdzie w ogromnej większości sądy w dalszym ciągu uznają przepisy o BTE za obowiązujące, jednak znane są już wypadki oddalenia wniosku o nadanie BTE klauzuli wykonalności z powodu niekonstytucyjności. Dla przykładu: postanowieniem z dnia 29 kwietnia 2015 r. Sąd Rejonowy w Koninie (ten sam, który był inicjatorem postępowania przed TK) oddalił wniosek o nadanie klauzuli wykonalności BTE, wskazując, że nie zasługuje on na uwzględnienie. W uzasadnieniu postanowienia sąd odwołał się m.in. do wyroku TK. Konsekwencją wyroku TK są również postanowienia zmieniające uprzednio wydane orzeczenia. Tytułem przykładu trzeba wskazać, że Sąd Rejonowy dla Warszawy Pragi-Północ w Warszawie 27 kwietnia 2015 r. zmienił postanowienie referendarza sądowego z 15 września 2014 r. i wniosek o nadanie klauzuli wykonalności BTE oddalił w całości. W uzasadnieniu postanowienia sąd wskazał, że pomimo iż przepisy o BTE tracą moc dopiero z dniem 1 sierpnia 2016 r., to jednakże obalone został...
Artykuł jest płatny. Aby uzyskać dostęp można:
- zalogować się na swoje konto, jeśli wcześniej dokonano zakupu (w tym prenumeraty),
- wykupić dostęp do pojedynczego artykułu: SMS, cena 5 zł netto (6,15 zł brutto) - kup artykuł
- wykupić dostęp do całego wydania pisma, w którym jest ten artykuł: SMS, cena 19 zł netto (23,37 zł brutto) - kup całe wydanie,
- zaprenumerować pismo, aby uzyskać dostęp do wydań bieżących i wszystkich archiwalnych: wejdź na BANK.pl/sklep.
Uwaga:
- zalogowanym użytkownikom, podczas wpisywania kodu, zakup zostanie przypisany i zapamiętany do wykorzystania w przyszłości,
- wpisanie kodu bez zalogowania spowoduje przyznanie uprawnień dostępu do artykułu/wydania na 24 godziny (lub krócej w przypadku wyczyszczenia plików Cookies).
Komunikat dla uczestników Programu Wiedza online:
- bezpłatny dostęp do artykułu wymaga zalogowania się na konto typu BANKOWIEC, STUDENT lub NAUCZYCIEL AKADEMICKI
