Bankowość i Finanse | Demografia | Mało nas, mało nas…– nie tylko do pieczenia chleba

Tak przynajmniej twierdzą autorzy raportu „Agenda Polska 2030: Demografia”. I wskazują, że dalszy rozwój naszego kraju (lub jego brak) zależeć będzie od tego, czy uda się wypracować i wdrożyć adekwatny program odnowy demograficznej. Został on przygotowany przez Związek Przedsiębiorców i Pracodawców oraz Fundację Warsaw Enterprise Institute. Obie organizacje od kilku lat prowadzą program Agenda Polska, którego celem jest przygotowywanie strategii rozwoju kraju, rozwiązań systemowych i punktowej naprawy prawa. W ocenie analityków, sytuacja ludnościowa Polski jest trudna. Równocześnie zmagamy się z malejącą populacją, zaburzeniem równowagi pomiędzy pokoleniami (coraz liczniejsze są starsze, a coraz mniej liczne najmłodsze), a także wydłużającym się czasem życia. To ostatnie zjawisko, z natury pozytywne, oznacza, że będziemy mieć coraz mniej liczne społeczeństwo, z dominacją starszych ludzi. Dodatkowo poza granicami kraju jest kilka milionów Polaków, których do emigracji skłoniła niemożność zaspokojenia aspiracji odnośnie poziomu życia. W samej zaś Polsce brak polityki migracyjnej skutkuje chaosem w tym obszarze.

Dotychczasowa działania

Konsekwencje tych zjawisk już teraz mają znaczenie dla życia społecznego i gospodarczego, a w najbliższych dekadach będą coraz poważniejsze. Dotychczasowa polityka państwa nie wpłynęła na zmianę trendu, w szczególności na wyhamowanie niepożądanych zjawisk.

„Stworzone muszą być warunki do zwiększenia dzietności w Polsce, tak by przeciętna rodzina składała się z dwójki lub trójki dzieci i rodziców. Efektywna polityka prorodzinna ma usunąć bariery przeszkadzające w realizacji aspiracji rodzicielskich, przede wszystkim trudności w godzeniu obowiązków rodzinnych i zawodowych, zmniejszyć problemy mieszkaniowe, pomóc w obniżeniu wysokich obecnie kosztów wychowania dzieci” – podkreślono w raporcie. Potrzebne są także zmiany w polityce podatkowej, organizacji systemu ochrony zdrowia oraz systemach: emerytalnym i edukacji. Istotne jest, aby rodzice mieli poczucie, że wychowanie ­dzieci nie oznacza pogorszenia jakości życia. Dopiero w takiej sytuacji będą spokojniej decydowali się na posiadanie pierwszego, a potem drugiego czy kolejnego dziecka.

Polska w roku 2022

Liczba mieszkańców Polski w ciągu dwunastu lat zmniejszyła się o 764 tys. osób. To tak jakby zniknęły równocześnie Gdańsk i Gdynia lub Szczecin i Białystok. Tylko w ciągu roku – pomiędzy 2021 a 2022 r. – ubyło 141 tys. mieszkańców Polski, czyli stało się tak, jakbyśmy wymazali z mapy Zieloną Górę lub prawie cały Bytom. Zmniejszanie się liczby mieszkańców jest trwałym trendem od ponad dekady, a pandemia pogłębiła to zjawisko. W końcu 2022 r. liczba ludności Polski sięgała 37 mln 766 tys. osób. Urodziło się ponad 305 tys. dzieci (o ponad 26 tys. mniej niż rok wcześniej i najmniej po II wojnie światowej). Na każde 10 tys. ludności ubyło 37 osób. W okresie wyżu demograficznego lat 50. na każde 10 tys. osób przybywało ok. 200 osób, natomiast w latach 80. – ok. 100.