Wakacyjny elementarz bezpiecznego korzystania z kart płatniczych

W Polsce w obrocie jest według danych NBP już 35 mln kart płatniczych. W ostatnim kwartale ubiegłego roku przeprowadzono za ich pomocą aż 592 mln transakcji na łączną kwotę 114 miliardów złotych. – Mimo stosunkowo krótkiej historii współczesnej, komercyjnej bankowości, Polacy są narodem, który odważnie korzysta z innowacyjnych usług finansowych – ocenia Monika Szlosek, Dyrektor Produktów Detalicznych i Inwestycyjnych, Deutsche Bank.

Dynamiczny wzrost popularności nowoczesnych rozwiązań może wiązać się jednak także z zagrożeniami dotyczącymi m.in. bezpieczeństwa. – Na szczęście coraz więcej osób korzysta z kart płatniczych umiejętnie i rozsądnie, a stosowanie się do podstawowych zasad bezpieczeństwa skutecznie minimalizuje ryzyko kradzieży pieniędzy, do których kluczem jest nasza karta – mówi Monika Szlosek.

W mediach regularnie pojawiają się doniesienia o przestępstwach, których ofiarami padają użytkownicy kart płatniczych. Złodzieje posługują się skradzionymi lub zgubionymi kartami, podrabiają je, dokonują niepostrzeżenie dodatkowych transakcji, pozyskują dane niezbędne do płacenia kartą w Internecie, itd.

– To głośnie sprawy, bo często zdarza się, że jedno przestępstwo dotyczy wielu osób naraz. Jednak czytając o takich sytuacjach nie powinniśmy zapominać o jednej, kluczowej zalecie kart płatniczych. W przypadku gdy zgubimy portfel z gotówką albo same banknoty, szanse na ich odzyskanie są bliskie zeru. Wymagają wyjątkowej uczciwości znalazcy. Tymczasem karta płatnicza nieposiadająca funkcji zbliżeniowej, bez kodu PIN jest dla znalazcy bezużyteczna, a dodatkowo jako jej posiadacze jesteśmy objęci gwarancjami, które minimalizują potencjalne straty – mówi Monika Szlosek. – W przypadku transakcji zbliżeniowych, któ¬rych wartość nie przekracza kwoty 50 złotych, nie jest wymagane wprowadzenie kodu PIN, jednak ze względów bezpieczeństwa dla transakcji wybranych losowo jego wprowadzenie może być wymagane.

Przestępcy najczęściej starają się wykorzystać skradzioną lub znalezioną kartę jak najszybciej, zanim zostanie zastrzeżona. Jeśli uda im się to, zanim poinformujemy bank o stracie i zablokujemy kartę, niestety jako właściciel ponosimy odpowiedzialność za dokonane wypłaty. Ale co ważne, odpowiedzialność ta dotyczy jedynie nielegalnych transakcji do łącznej równowartości dla kwoty 150 euro. Straty powyżej tej kwoty pokryje bank. Jedynym wyjątkiem może być sytuacja, w której bank udowodni nam, że do kradzieży doszło z winy klienta, który przechowywał kartę albo PIN w niestaranny sposób, sam udostępnił je nieuprawnionej osobie lub  zwlekał z powiadomieniem banku o utracie karty. W przypadku transakcji zbliżeniowych maksymalna odpowiedzialność posiadacza karty wynosi równowartość 50 euro. 

Eksperci Deutsche Bank przygotowali zestaw kilku podstawowych zasad, które warto znać jeśli używa się katy płatniczej na co dzień. Warto o nich pamiętać, aby mieć pewność, że nasze pieniądze są bezpieczne.

O tym musisz pamiętać zawsze:

1. Zaraz po otrzymaniu karty podpisz ją. W razie utraty niepodpisanej karty, złodziej umieści na niej swój podpis, a dodatkowo bank będzie mógł obarczyć cię odpowiedzialnością za niedopatrzenie.
2. Chroń numery karty oraz poufne kody (czterocyfrowy PIN oraz trzycyfrowy CVV/CVC na odwrocie karty płatniczej).
3. Ustal limity dla swoich kart. Zwykle możesz to zrobić poprzez bankowość elektroniczną, przez telefon lub podczas wizyty w oddziale. Możesz ustanowić osobne limity dla wypłat w bankomacie, transakcji w sklepie czy restauracji oraz dla Internetu. Jeśli nie robisz na co dzień zakupów w sieci za pomocą karty, możesz ustawić limit na zero. W ten sposób, nawet jeśli ktoś wejdzie w posiadanie numerów twojej karty, nie będzie mógł z niej skorzystać. Limity nie muszą być wysokie, bo w każdej chwili możesz je zmienić, a w większości banków te operacje są darmowe.
4. Regularnie kontroluj stan swojego konta oraz wykaz operacji na kartach kredytowych. Przestępcy, którym udało się zyskać dostęp do karty będą starali się jak najdłużej niepostrzeżenie „pasożytować” na twoich oszczędnościach.
5. Zapamiętaj kod PIN. Nie zapisuj go i nie noś przy sobie.

Przy bankomacie:

1. Wypłacając pieniądze zwróć uwagę, czy w wyglądzie bankomatu nie ma czegoś nietypowego. Szczególnie chodzi o dodatkowe urządzenia, które mogą być podłączone np. do otworu, gdzie wsuwa się kartę, lub niecodziennie wypukłe klawiatury. Mogą to być tzw. „nakładki”, które służą przestępcom do wykonania kopii karty.
2. Dobrym zwyczajem jest zasłanianie ręką klawiatury podczas wprowadzania PIN. Pozwala to zmniejszyć ryzyko, że zobaczy go ktoś stojący za tobą, albo zarejestruje go zamontowana przez przestępców kamera. PIN składa się z zaledwie czterech cyfr, dlatego można bez trudu nauczyć się wprowadzać go bez patrzenia na klawiaturę.
3. Nie korzystaj z pomocy nieznanych osób. Jeśli transakcja nie powiodła się z jakiejś przyczyny, a za tobą stoi kolejka, pozwól następnej osobie na próbę z jej kartą. Nie gódź się na pomoc w postaci próby wypłaty z twojej karty przez nieznajomego.
4. Dyskretnie przelicz wypłaconą gotówkę. Szczególnie w przypadku wypłacania większej kwoty. Jeśli suma otrzymanych pieniędzy nie zgadza się tym, czego oczekiwałeś, musisz to niezwłocznie zgłosić u właściciela bankomatu. Najczęściej aby uznać Twoją reklamację, operator będzie musiał porównać saldo zarejestrowanych operacji z sumą gotówki w bankomacie w danym dniu. Jeśli faktycznie zostanie tam więcej banknotów, niż powinno się w nim znajdować, masz szansę na zwrot brakujących pieniędzy.
5. Jeśli bankomat nie wypłacił gotówki, zachowaj potwierdzenie nieudanej transakcji. Sprawdź też na swoim koncie, czy zostało ono obciążone tą kwotą. Jeśli tak się stało, koniecznie złóż reklamację.

Kiedy płacisz kartą w terminalu:

1. Nie trać jej z oczu. Nie pozwól kelnerowi w restauracji czy obsłudze w hotelowej recepcji oddalić się z nią „na zaplecze”. Jeśli nie dysponuje przenośnym terminalem, który jest już w Polsce standardem, musi zapewnić ci komfort i bezpieczeństwo płatności i zawsze używać karty w twojej obecności.
2. PIN wprowadzaj dyskretnie, żeby nie zauważyli go ani inni klienci, ani obsługa.
3. Jeśli z jakiś względów transakcja nie udała się, zachowaj potwierdzenie na wypadek, gdyby konto mimo wszystko zostało obciążone.
4. Nie pozwalaj na kopiowanie karty. Numery na niej zapisane pozwalają na dokonanie transakcji w sieci. Przestępcy są cierpliwi i mogą je wykorzystać długo po tym, jak wejdą w ich posiadanie.

Kiedy płacisz w Internecie:

1. Dbaj o „higienę” urządzeń, na których korzystasz z bankowości elektronicznej lub robisz internetowe zakupy. Pamiętaj o aktualnym programie antywirusowych oraz firewallu. Korzystaj z oryginalnego i aktualnego systemu operacyjnego.
2. Logując się do panelu transakcyjnego, dokonując płatności online lub wpisując numery swojej karaty kredytowej sprawdź, czy połączenie jest szyfrowane (adres powinien zaczynać się od „https://”, a obok niego powinien widnieć symbol zamkniętej kłódki) oraz upewnij się, że jesteś na stronie swojego banku lub sklepu, z którego korzystasz.
3. Dla pewności potwierdź prawidłowość certyfikatu bezpieczeństwa strony. Kliknij kłódkę i zobacz, czy jest aktualny.
4. Staraj się robić zakupy na znanych i sprawdzonych witrynach. Nieznany sklep internetowy oferujący najniższe ceny powinien wzbudzić twoją czujność.
5. Nie wchodź na stronę transakcji z podejrzanych linków, w szczególności tych, które przyszły do ciebie mailem albo za pośrednictwem mediów społecznościowych. W zainicjowanej w ten sposób konwersacji nigdy nie podawaj loginów, haseł ani numerów karty. Żaden bank nie wymaga tego od klientów.
6. Nie otwieraj załączników przesłanych ci mailem od obcych osób. Nie instaluj podejrzanych aplikacji. Mogą to być programy śledzące twoje ruchy i sczytujące wpisywane przez ciebie hasła i numery kart.
7. Staraj się nie korzystać z bankowości elektronicznej, ani nie płacić w Internecie, korzystając z publicznych komputerów (np. w kafejkach, bibliotekach) czy urządzeń obcych osób. Nigdy nie rób tego korzystając z publicznego dostępu do Internetu, nawet zabezpieczonego hasłem. Każdy, kto je zna, może potencjalnie włamać się na twoje urządzenie.

Jeśli nie jesteś w stanie pamiętać o wszystkich powyższych wskazówkach, dobrym rozwiązaniem może być wykupienie dodatkowego ubezpieczenia w banku. Zwykle kosztuje kilka złotych miesięcznie, pozwoli mniej przejmować się potencjalnymi kradzieżami,
a w przypadku utraty portfela może być zbawienne. Deutsche Bank Polska we współpracy
z mySafety, firmą specjalizującą się w ochronie tożsamości i efektywnym blokowaniu utraconych kart oraz dokumentów, wprowadził niedawno również dodatkową usługę
w ramach rachunków dbNet i dbNet Biznes. Pakiet mySafety obejmuje pomoc w odnalezieniu zagubionych rzeczy osobistych oraz zastrzeżenie wrażliwych dokumentów i kart płatniczych.

Źródło: Deutsche Bank Polska