Redaktor Naczelny Europejskiego Doradcy Samorządowego 2013: Nowe otwarcie

Maciej Małek
Redaktor Naczelny

Uznaliśmy, że niezależnie od wagi informacyjnej i poznawczej materiałów publicystycznych obecny czas rodzi potrzeby innego rodzaju. Stąd zamówiliśmy u naszych wypróbowanych partnerów materiały stanowiące swoisty indeks istotnych problemów określających obecną kondycję JST oraz perspektywy i uwarunkowania realizacji węzłowych zadań w kolejnej perspektywie programowania. W zakresie stanu dokonań autorzy odwołują się do ważnych statystycznie danych, obrazujących kierunek i dynamikę najistotniejszych procesów, które nie tylko determinują najważniejsze osiągnięcia polskich samorządów, ale określają perspektywy na najbliższy czas.

Wbrew obiegowym sądom pogłoski o zapaści finansowej polskich samorządów są – jak mawiał klasyk – mocno przesadzone, acz wiele z nich wyczerpało możliwości zaciągania kolejnych zobowiązań. To cena realizowanych w mijającej perspektywie finansowej inwestycji. Efekty tych nakładów to nie tylko nowa, wyższa jakość życia, ale podniesienie atrakcyjności inwestycyjnej, poprawa komunikacji, we wszystkich tego słowa wymiarach, wreszcie większa konkurencyjność, innowacyjność, o czym w artykule stanowiącym fragment raportu opracowanego na zlecenie i z udziałem Ministerstwa Rozwoju Regionalnego. W tym miejscu serdecznie dziękujemy kierownictwu resortu z panią wicepremier Elżbietą Bieńkowską za wyrażenie zgody na wykorzystanie przywołanego opracowania i upowszechnienia jego obszernych fragmentów na naszych łamach. Gdy coś się udaje, wszyscy są kontenci, gorzej, gdy coś poszło nie tak. Rejestr doświadczeń, co stanowi warunek zachowania ciągłości w zarządzaniu projektami, nie wszędzie i nie zawsze jest obowiązującym kanonem. Warto to zmienić, o czym przekona uważna lektura opracowania autorstwa dr. Zbigniewa Wierzbickiego, którego doświadczenie ma empiryczne podłoże – sanował bowiem wiele, zbyt wiele projektów, które – czy to nie spinały się finansowo, czy z innych powodów – przyniosły odmienne niż zakładane przez inicjatorów efekty finansowe, organizacyjne, społeczne. Jak wiele się zmienia, a jak wiele jeszcze trzeba zmienić, dowodzi ocena rynku PPP w Polsce. Ten ogromny potencjał to niewykorzystana szansa. Z wielu powodów, także w obszarze dysfunkcjonalnych regulacji. W obliczu nowego okresu programowania ta forma realizacji projektów nabierze dodatkowej wagi i znaczenia, stąd każdy, kto przestudiuje opracowanie dr Ireny Herbst, uzyska kompendium niezbędne do podejmowania realizowanych projektów w tej właśnie formule. Skoro o projektach mowa. Nieprzypadkowo szeroką, przekrojową koncepcyjnie i problemową paletę zagadnień uzupełniliśmy o szczegółowy opis projektu budowy szkieletowej sieci szerokopasmowego internetu w województwie świętokrzyskim. To przykład dobrych praktyk w zakresie zarządzania i finansowania inwestycji, poczynając od kryteriów wyboru priorytetów, przez dobór partnerów, po średnioi długoterminowe benefity, z których budowanie przewagi konkurencyjnej, poprawa komunikacji i efektywności działań w obszarze e-administracji i e-gospodarki to tylko niektóre. Dopełnienie i swoiste podsumowanie raportu stanowi opracowanie autorstwa prof. Elżbiety Chojny-Duch dedykowane perspektywie finansowej 2014-2020. Znajomość realiów, w jakich przyjdzie nam zagospodarować niebagatelne środki unijne – na taką skalę po raz drugi i ostatni – to warunek konieczny ubiegania się o pieniądz tyleż trudniejszy, co niezbędny do dokończenia rozpoczętego dzieła. Cezura czasowa jest szczególna, bowiem rok 2014 będzie trudny.

Nie tylko dlatego, że oznacza swoistą przerwę w zakresie dopływu unijnych środków, ale z racji faktu, że jest rokiem wyborów samorządowych. To naturalną koleją rzeczy czas rozliczeń z wcześniej składanych obietnic, ale również wytyczenia kierunków dalszego rozwoju. W przekonaniu, że nasze opracowanie może stanowić rodzaj mapy drogowej przydatnej w jej poszukiwaniu, oddajemy w Państwa ręce nasz raport wraz z życzeniami skutecznej realizacji planów. Od tego bowiem zależy dalszy pomyślny byt nas wszystkich w małych ojczyznach.