Dług publiczny Polski zbliża się do 60% PKB

W I kwartale 2021 r. relacja deficytu sektora instytucji rządowych i samorządowych do PKB wyrównana sezonowo wyniosła w Unii Europejskiej 6,8%, a w strefie euro  7,4%.

Deficyt finansów publicznych w UE w czasie pandemii

Deficyt finansów publicznych był niższy w stosunku do IV kwartału 2020 r., ale wciąż utrzymywał się na wysokim poziomie. Relacja deficytu do PKB zmniejszyła się z powodu niższych wydatków, natomiast dochody budżetowe w większości krajów UE pozostały stabilne w relacji do PKB.

Zarówno na dochody, jak i wydatki państw Unii wpływ miały działania wynikające z pandemii COVID-19.

W Unii Europejskiej łączne dochody rządowe wyniosły w I kwartale 2021 roku  46,3% PKB, czyli tyle samo co w IV kwartale 2020 roku. Całkowite wydatki rządowe w UE wyniosły 53,1% PKB i spadły o 0,8 pkt proc. w  porównaniu z poprzednim kwartałem.

Relacja długu publicznego do PKB w strefie euro wynosi już ponad 100 procent

W strefie euro łączne dochody publiczne w I kwartale 2021 roku wyniosły 46,6% PKB i nie zmieniły się w porównaniu z czwartym kwartałem 2020 r. Natomiast łączne wydatki rządowe wyniosły 54,0% i były o 0,7 pkt proc. niższe niż w IV kwartale 2020 roku.

Pod koniec pierwszego kwartału 2021 r. relacja długu publicznego do PKB w strefie euro po raz pierwszy przekroczyła 100% – wyniosła 100,5% wobec 97,8% w końcu IV kwartału 2020 r.

W UE wskaźnik ten wzrósł z 90,5% do 92,9%. W porównaniu z I kwartałem 2020 r. relacja długu publicznego do PKB wzrosła w strefie euro z 86,1% do 100,5%), a w Unii Europejskiej z 79,2% do 92,9%.

Zadłużone południe Unii Europejskiej

Najwyższe relacje długu publicznego do PKB na koniec I kwartału 2021 r. odnotowano w Grecji (209,3%), we Włoszech, (160,0%), Portugalii (137,2%), na Cyprze (125,7%), w Hiszpanii (125,2%), Belgii (118,6%) i Francji (118,0%). Najniższy dług mają: Estonia (18,5%), Bułgaria (25,1%) i Luksemburg (28,1%).

W porównaniu z IV kwartałem 2020 roku największe wzrosty relacji długu do PKB zanotowano na Cyprze (+6,5 pkt proc), w  Czechach (+6,3 pkt proc.), w Hiszpanii (+5,3 pkt proc.), Słowenii (+5,2 pkt proc.), Belgii (+4,4 pkt proc.), na Malcie i Włoszech (w obu przypadkach +4,2 pkt proc.). Spadki odnotowano  na Litwie (-1,5 pkt proc.) i w Danii (-1,4 pkt proc.).

W porównaniu z pierwszym kwartałem 2020 r. wskaźnik długu do PKB wzrósł  we wszystkich państwach  członkowskich UE.  Największe wzrosty odnotowano na Cyprze (+29,5 pkt proc.), w Grecji (+28,6 pkt proc.), w Hiszpanii (+26,2 pkt proc.), Włoszech (+22,1 pkt proc.) i w Portugalii (+18,0 pkt proc.).

Najniższy wzrost był w Irlandii (+1,7 pkt proc.), w Szwecji (+4,5 pkt proc.), Bułgarii (+5,0 pkt proc.), Holandii (+5,6 pkt proc.), Finlandii (+5,9 pkt proc.) oraz Luksemburgu (+6,0 pkt proc.).

Polskie finanse na tle UE

W Polsce w I kwartale 2021 roku sezonowo wyrównany deficyt sektora instytucji rządowych i samorządowych wyniósł 2,6% PKB.

W 2020 roku w kolejnych kwartałach deficyt ten wynosił: 3,7%, 17,6%, 4,6% i 2,4%. Dług w relacji do PKB wyniósł w końcu I kwartału 2021 roku 59,1 % i był wyższy o 11,6 pkt proc. w porównaniu z I kwartałem 2020.

Przyrost długu był mniejszy niż średnio w UE, gdzie wyniósł 13,7 pkt proc.

Jeżeli w kolejnych kwartałach dług będzie rósł, może  przekroczyć granicę 60% PKB, uznawaną za dopuszczalny próg zadłużenia w Unii Europejskiej.

Dług instytucji sektora rządowego i samorządowego w Unii Europejskiej w relacji do PKB w %

Źródło: Eurostat