GUS: konsumpcja i inwestycje ciągną PKB w dół, spadek o 2,8 proc. rdr w IV kwartale 2020 r.

Według szybkiego szacunku (opublikowanego w połowie sierpnia), spadek PKB w tym ujęciu w IV kw. br. wyniósł 2,8%. 

W IV kwartale 2020 r. PKB wyrównany sezonowo (w cenach stałych przy roku odniesienia 2015) zmniejszył się realnie o 0,7% w porównaniu z poprzednim kwartałem i był niższy niż przed rokiem o 2,7%.

Według wstępnego szacunku produkt krajowy brutto (#PKB) niewyrównany sezonowo w IV kwartale 2020 roku zmniejszył się realnie o 2,8% r/r.https://t.co/bEVrT7iXyz#GUS #statystyki #RachunkiNarodowe #WstępnySzacunek pic.twitter.com/wyk3vF2Oi6

— GUS (@GUS_STAT) February 26, 2021

W ujęciu niewyrównanym sezonowo w IV kw. 2020 r. popyt krajowy spadł o 3,4% wobec spadku o 3,2% w III kw. 2020 r. 

Spożycie ogółem w IV kw. ub.r. spadło o 1,4% (w ujęciu niewyrównanym sezonowo), w tym spożycie w sektorze gospodarstw domowych – spadło o 3,2%, publiczne – wzrosło o 3,4% (w III kw. 2020 r. odpowiednio: +1%, +0,4%, +3,4%), podał też Urząd. 

Akumulacja brutto spadła (w ujęciu niewyrównanym sezonowo) o 8,7% w IV kw. 2020 r., w tym nakłady brutto na środki trwałe zmniejszyły się o 10,9% (wobec spadku akumulacji o 20,2% oraz nakładów brutto na środki trwałe o 9% kwartał wcześniej). 

Eksport wzrósł (w ujęciu niewyrównanym sezonowo) o 8% w IV kw. 2020 r (wobec 2% wzrostu w III kw. 2020 r.), zaś import wzrósł o 7,9% w IV kw. 2019 r (wobec 1% spadku w poprzednim kwartale), podał też Urząd.

Wartość dodana brutto (w ujęciu niewyrównanym sezonowo) spadła o 3,1% wobec spadku o 1,7% w III kw. 2020 r. 

Wpływ popytu krajowego na PKB wyniósł -3,2 pkt

Wpływ popytu krajowego na tempo wzrostu gospodarczego w IV kw. 2020 r. wyniósł -3,2 pkt (podobnie jak w poprzednim kwartale), natomiast wpływ popytu inwestycyjnego na wzrost PKB wyniósł -2,8 pkt proc. wobec -1,7 pkt proc. w poprzednim kwartale, podał też GUS.

„W efekcie negatywny wpływ popytu krajowego na gospodarkę wyniósł -3,2 pkt proc. (podobnie jak w III kwartale 2020 r.). Złożył się na to negatywny wpływ spożycia ogółem i negatywny wpływ akumulacji brutto. Wpływ spożycia ogółem wyniósł -1 pkt proc. (wobec pozytywnego wpływu +0,8 pkt proc. w III kwartale 2020 r.), z tego wpływ spożycia w sektorze gospodarstw domowych wyniósł -1,7 pkt proc. oraz wpływ spożycia publicznego +0,7 pkt proc. (w III kwartale 2020 r. odpowiednio: +0,2 pkt proc. i +0,6 pkt proc.)” – czytamy w komunikacie.

„Wpływ popytu inwestycyjnego na PKB wyniósł -2,8 pkt proc. (w III kwartale 2020 r. było to -1,7 pkt proc.). Przyrost rzeczowych środków obrotowych miał wpływ pozytywny i wyniósł +0,6 pkt proc. (wobec negatywnego wpływu -2,3 pkt proc. w III kw. 2020 r.). W konsekwencji wpływ akumulacji brutto na wzrost PKB wyniósł -2,2 pkt proc. (wobec -4 pkt proc. w III kwartale 2020 r.)” – czytamy dalej.

W IV kwartale br. zanotowano pozytywny wpływ eksportu netto na tempo wzrostu gospodarczego, który wyniósł +0,4 pkt proc. (wobec +1,7 pkt proc. w III kw. 2020 r.)

Urząd zwrócił uwagę, że w IV kwartale 2020 r. nastąpił spadek PKB, który w skali roku wyniósł 2,8%.

„Wpłynęło na to obniżenie popytu krajowego o 3,4% (w III kw. 2020 r. odnotowano zmniejszenie popytu krajowego o 3,2%). Złożył się na to spadek akumulacji brutto o 8,7% (wobec spadku w III kwartale 2020 r. o 20,2%) oraz spadek spożycia ogółem o 1,4% (wobec wzrostu w III kwartale 2020 r. o 1%). Spożycie w sektorze gospodarstw domowych zmniejszyło się o 3,2% (wobec wzrostu w III kw. 2020 r. o 0,4%). Nakłady brutto na środki trwałe obniżyły się o 10,9% (wobec spadku w III kwartale 2020 r. o 9%)” – czytamy w komunikacie.

GUS skorygował dane o PKB w 2020 roku

GUS skorygował także dane o PKB w 2020 roku, najnowsza wartość wynosi -2,7 proc. vs -2,8 proc. wcześniej.

„W stosunku do opublikowanego w dniu 29.01.2021 r. wstępnego szacunku spadek produktu krajowego brutto w 2020 r. był mniejszy o 0,1 pkt proc. i wyniósł 2,7 proc.” – napisał GUS.

Poniżej dane szacunkowe o PKB z 29.01 i 26.02.

JAKUB OLIPRA, CREDIT AGRICOLE:

W kierunku obniżenia rocznej dynamiki PKB oddziaływały niższe wkłady spożycia prywatnego (-1,7 pp. w IV kw. wobec 0,2 pp. w III kw.), eksportu netto (0,4 pp. wobec 1,7 pp.), inwestycji (-2,8 pp. wobec -1,7 pp.), podczas gdy przeciwny wpływ miały wyższe wkłady zapasów (0,6 pp. wobec -2,3 pp.) oraz spożycia publicznego (0,7 pp. wobec 0,6 pp.). Tym samym głównym źródłem spadku polskiego PKB w IV kw. był niższy wkład spożycia prywatnego. Znaczący spadek dynamiki spożycia prywatnego (-3,2% r/r wobec +0,4% w III kw.) był efektem wprowadzonych w IV kw. restrykcji administracyjnych mających na celu zahamowanie drugiej fali pandemii. Spadek konsumpcji ograniczany był jednak przez utrzymującą się relatywnie dobrą sytuację na rynku pracy.

W danych na uwagę zasługuje również silny spadek wkładu eksportu netto.

Wynikał on z ożywienia importu (7,9% r/r w IV kw. wobec -1,0% w III kw.) wspieranego przez efekty niskiej bazy sprzed roku, podczas gdy dynamika eksportu zwiększyła się w IV kw. w mniejszym stopniu (8,0% wobec 2,0%). Warto zwrócić również uwagę na wyraźnie zmniejszenie inwestycji o 10,9% r/r w IV kw. wobec spadku o 9,0% w III kw. Czynnikiem ograniczającym inwestycje firm była utrzymująca się niepewność dotycząca dalszego przebiegu pandemii. Nakłady brutto na środki trwałe były natomiast wspierane przez aktywność na rynku mieszkaniowym.

Dane o aktywności gospodarczej w IV kw. stanowią wsparcie dla naszej prognozy wzrostu gospodarczego w 2021 r. (3,6%). Czynnikiem ryzyka w górę dla tej prognozy jest obserwowane obecnie ożywienie w światowym handlu. Z kolei czynnikiem ryzyka w dół dla naszej prognozy jest pogarszająca się sytuacja epidemiczna w Polsce (por. COVID Dashboard).Dzisiejsze dane o PKB są neutralne dla kursu złotego i rentowności polskich obligacji.

SONIA BUCHHOLTZ, KONFEDERACJA LEWIATAN:

Dzisiejszy odczyt w żadnej mierze nie zaskakuje. Gorszy wynik notowaliśmy w II kwartale, kiedy ograniczenia aktywności gospodarczej były faktycznie większe. Z kolei III kwartał, który przyniósł rozluźnienie obostrzeń, cechuje większa aktywność, a przez to wyższy wzrost PKB.

Odnotowaliśmy spadek konsumpcji prywatnej (wkład -1,7 pkt proc., dynamika -3,2% r/r) tylko częściowo zniwelowany przez dodatni wkład sektora publicznego (wkład 0,7 pkt  proc., dynamika 3,4% r/r). 

Zamknięte galerie handlowe, niska dostępność wielu usług (ze szczególnym uwzględnieniem hotelarstwa, gastronomii i rozrywki) oraz utrwalanie modelu pracy z domu nie sprzyjają nabywaniu wielu typów dóbr. 

Jednocześnie powoli zaczynają wygasać echa zmian w otoczeniu domowym, które do tej pory pomagały gospodarce.

Inwestycje ponownie w dół (wkład -2,8 pkt proc., dynamika -10,9% r/r). Główną tego przyczyną są  nieprzewidywalność popytu z powodów koniunkturalnych, ale również wykuwanie się dużych interwencji publicznych, które będą mocno kształtować przyszły popyt ze strony państwa, firm i konsumentów, nie wspominając o nieprzewidywalności wsparcia krajowego. Niestety, IV kwartał z tarczami opóźnionymi o 6 tygodni nie stanowi dobrego prognostyku dla firm. Dopóki sytuacja się nie unormuje na tyle, aby móc jednoznacznie zdefiniować „pewne” obszary inwestycyjne, trudno spodziewać się tu istotnej poprawy.

Wynik IV kwartału w górę ciągnie eksport (dynamika 8% r/r). Dzięki korzystnej strukturze eksportu (meble, sprzęt RTV-AGD, części samochodowe), uniknęliśmy realizacji gorszego scenariusza. Odbicie wydatków konsumenckich po lockdownie powoduje względnie duże zainteresowanie produktami z importu, pogarszając saldo obrotów z zagranicą (wkład +0,4 pkt proc.).