Twórzmy a nie likwidujmy miejsca pracy

Dotyczyłoby to w szczególności osób: wykonujących umowy o dzieło, członków organów spółek (rad nadzorczych), uczniów i studentów do 26 roku życia, a także pobierających świadczenia przedemerytalne.

NSZZ Solidarność postuluje także podniesienie o 40 punktów procentowych podstawy wymiaru dla osób prowadzących działalność gospodarczą (do 100%), a w przypadku, gdy przychód ubezpieczonego jest niższy – kwotę tego przychodu, ale nie mniej niż 60% podstawy wymiaru (przeciętne prognozowane wynagrodzenie).

Uwagi szczegółowe:

1. Umowa o dzieło a ubezpieczenie społeczne. Zdaniem BCC słuszny jest pogląd podnoszony przez resort pracy, iż „ubezpieczenie umowy o dzieło nie przystaje do systemu ubezpieczeń społecznych”. Dzieło ma charakter rezult atowy, starannościowy i zapłata jest związana z jego przyjęciem, można też od niego odstąpić. Objęcie umowy o dzieło ubezpieczeniem społecznym nie znajduje uzasadnienia ani na gruncie formalnym, ani materialnym i BCC jest temu przeciwny.

2. Członkowie organów spółek, w szczególności członkowie rad nadzorczych, nie mający innego tytułu do ubezpieczenia nie powinni być zdaniem BCC objęci przymusem ubezpieczenia społecznego. W ich przypadku, podobnie jak przy umowie o dzieło nie występuje stosunek zależności lub podporządkowania, a w radzie chociaż z reguły są delegowani przez dany podmiot – członkowie reprezentują siebie.  Objęcie ubezpieczeniem, w tym chorobowym, powinno następować wyłącznie na zasadzie dobrowolności.

3. Objęcie ubezpieczeniem osób pobierających zasiłki i świadczenie przedemerytalne byłoby naruszeniem konstru kcji materii prawa ubezpieczeń społecznych i nie znajduje oparcia w jego logice, podobnie jak postulat objęcia uczniów i studentów do 26 roku życia wyłącznie przymusem ubezpieczenia wypadkowego oraz dobrowolnej opcji dla objęcia ubezpieczenia.

4. BCC jest przeciwne zniesieniu wyłączeń w razie kumulacji zbiegu jednoczesnych tytułów do ubezpieczeń społecznych i obniżeniu tym samym poziomu osiąganych dochodów przez osoby, które pracują intensywniej aniżeli przeciętnie. Oznaczałoby to prawne usankcjonowanie zniechęcania do podejmowania dodatkowego zarobkowania.

5. Podniesienie o 40 pp podstawy wymiaru składek dla osób prowadzących działalność gospodarczą, pomijając oczywiste pomieszanie w projekcie materii przychodu, spowoduje przyspieszenie procesu likwidacji firm, zwłaszcza z sektora MŚP. O skali tego zjawiska w dużym, obserwowanym przez siebie regionie, z podaniem danych statystycznych wspominał w minionym, 2012 roku, doświadczony przedsiębiorca, który jest Przewodniczącym Zespołu. Trudno pojąć intencje projektodawców i ich ekspertów, którzy w warunkach silnego spowolnienia gospodarczego, utraty w styczniu 2013 blisko 150 tys. miejsc pracy, proponują tego typu rozwiązania. BCC uważa je za szkodliwe dla polityki ochrony rynku pracy i jest im zdecydowanie przeciwny.

Podsumowanie

Przedstawione propozycje zmian w przepisach prawnych należy uznać generalnie za niekorzystne z punktu widzenia wysiłków na rzecz wzrostu gospodarczego, uderzające w przedsiębiorców, którzy tworzą miejsca pracy oraz osoby, które świadczą ją w sposób ponadprzeciętny i intensywny. Nie są nam znane żadne badania wspierające tezę o oczekiwaniu osób, które są zatrudnione na podstawie umów c ywilnoprawnych, bądź posiadają kilka źródeł zarobkowania, aby objąć je przymusem ubezpieczenia społecznego. Oczekiwanie, iż polepszy to sytuację wymienionych osób, wobec istotnego obniżenia ich dochodów w oczywisty sposób przeczy logice.

Mając na uwadze zaprezentowane powyżej uwagi szczegółowe BCC negatywnie opiniuje przedstawione w materiale propozycje zmian w ustawie o systemie ubezpieczeń społecznych.

Dr Wojciech Nagel
ekspert BCC ds. ubezpieczeń społecznych i pracy