30 mln klientów banków spółdzielczych, w Niemczech
Na początku roku portal Verivox ujawnił, że kilkanaście banków, też spółdzielczych, wprowadziło lub jeszcze bardziej obniżyło istniejące oprocentowanie ujemne dla prywatnych klientów. Wprawdzie banki spółdzielcze nie działają głównie dla zysku, ale jak widać nie wahają się dać ciułaczom prztyczka.
Połowa banków w Niemczech
W Niemczech działa 875 banków spółdzielczych, co stanowi połowę wszystkich banków w tym kraju oraz jeden z trzech sektorów – obok banków prywatnych i opartych na prawie publicznym kas oszczędnościowych (Sparkassen).
Banki spółdzielcze, z istoty lokalne, noszą nazwę Volksbank (Bank Ludowy) lub Raiffeisenbank. W ostatnich dziesięcioleciach przeszły intensywny proces koncentracji: na początku tego wieku było ich dwa razy więcej, a w latach 70. XX wieku wręcz ponad 5000.
Odgrywają ogromną rolę w stabilizowaniu gospodarki dlatego, że pomagają mniejszym i średnim firmom przetrwać trudniejsze chwile. Są – jak to się podkreśla w branży – partnerem i finansistą, popierają silny, niezależny stan średni i głoszą „kulturę samodzielności”.
Ich siła polega na powszechności i lokalności: mają sieć ok. 11 000 placówek, w których pracuje 143 000 ludzi. Spośród 30 milionów klientów ponad połowa (18,6 mln) to zarazem udziałowcy czyli spółdzielcy, którzy mają pośredni wpływ na działalność swojej instytucji.
Każdy gdzieś należy
Charakterystyczny dla gospodarki niemieckiej jest duży stopień zorganizowania działających w niej podmiotów. Wszyscy są, w większości obowiązkowo, członkami zrzeszeń przedsiębiorczych, izb handlowych, branżowych, związków pracowniczych itp. Również banki spółdzielcze działają w określonej strukturze.
Taką „czapką” jest Spółdzielcza Grupa Finansowa (Genossenschaftliche FinanzGruppe).
Należy do niej jako główny podmiot spółdzielczy bank centralny DZ Bank, zrzeszający wszystkie 875 lokalnych banków, a także: bank specjalizujący się np. w kredytach budowlanych Schwäbisch Hall, fundusz inwestycyjny, doradzający w lokowaniu pieniędzy Union Investment, fundusz ubezpieczeń emerytalnych R+V Versicherung, bank kredytujący zakup nieruchomości Münchener Hyp czy udzielający szybkich kredytów easy Credit.
Skupienie różnorakich podmiotów finansowych, ubezpieczeniowych i doradczych wokół lokalnych banków spółdzielczych ułatwia przyciągnięcie klienta ofertą full service i to po stosownie konkurencyjnej cenie.
Szeroka oferta banków spółdzielczych
Nic dziwnego, że na jednym ze „spółdzielczych” portali widnieje następująca zachęta: „Wraz z silnymi partnerami Spółdzielczej Grupy Finansowej Volksbanken Raiffeisenbanken jesteśmy w stanie zaoferować każdemu z naszych członków i klientów, według indywidualnych potrzeb, cały wachlarz usług i produktów finansowych, począwszy od sfinansowania domu, przez kredyty i ubezpieczenia po zarządzanie majątkiem”.
Nie bez powodu portal chwali się „silnymi partnerami”. Budowlana Kasa Oszczędnościowa Bausparkasse Schwäbisch Hall z udzielonymi 8 milionami kredytów to wiodący w Niemczech kredytodawca w tej branży. R+V Versicherung, mający 8 mln klientów, to jeden z największych w Niemczech ubezpieczycieli. Z kolei Münchener Hypothekenbak to operujący też za granicą bank listów zastawnych.
Trochę historii
Wszystko zaczęło się w połowie XIX w., gdy na pomysł samopomocy przedsiębiorczej i obywatelskiej niezależnie od siebie wpadli dwaj działacze społeczni: Friedrich Wilhelm Raiffeisen (1818-1880) i Franz Hermann Schulze-Delitzsch (1808-1883). Schulze-Delitzsch w 1862 roku przekształcił w Darmstadt w Hesji tamtejsze stowarzyszenie pożyczkowe w instytucję według swoich zasad pod nazwą Volksbank Darmstadt. Banki Raiffeisena działały zaś przeważnie na wsi.
Głównym celem obu działaczy było stworzenie banków, które rzemieślnikom, kupcom i chłopom będą udzielały kredytów o niższym oprocentowaniu niż praktykowane powszechnie lichwiarskie pożyczki.
Dziś banki spółdzielcze to w Niemczech potężna siła na rynku. Ich priorytetowym celem nie jest maksymalizacja zysku jak banków prywatnych.
Podwójne zabezpieczenie
Banki spółdzielcze mają np. dwa fundusze gwarancyjne na wypadek kłopotów jakiegoś banku.
Od dawna istniał spółdzielczy fundusz zabezpieczający, składający się i z wpłat, i z deklaracji gwarancyjnych. Funduszem tym zarządzał i zarządza Federalny Związek Niemieckich Banków Ludowych i Banków Raiffeisena – Bundesverband der Deutschen Volksbanken und Raiffeisenbanken – BVR).
Po wejściu w życie 3 lipca 2015 roku dyrektywy UE utworzono dodatkowy fundusz, gwarantujący wkłady do 100 000 euro. Jest on stuprocentową spółką z o. o., należącą do związku banków spółdzielczych i nosi nazwę BVR Institutssicherung GmbH.
