BGK: budżet bez deficytu w 2020 roku będzie trudny, ale osiągalny
– Kondycja budżetu uzależniona jest od sytuacji makroekonomicznej, która kształtuje przede wszystkim część dochodową budżetu – mówi Mateusz Walewski, główny ekonomista Banku Gospodarstwa Krajowego. – Część wydatkowa budżetu to nieco mniejszy problem, ponieważ nad nią rząd ma kontrolę. Część dochodowa jest bardziej ryzykowna. Realizacja planu zależy od tego, jaki był zaplanowany nominalny wzrost gospodarczy, czyli nie tylko realny, ale też zestawienie gospodarczego wzrostu realnego i nominalnego, czyli inflacji. W sumie na rok 2020 rząd zakłada nominalny wzrost rzędu około 6 proc. Jest to średnia prognoza, czyli wydaje się realistyczna.
Zarówno wydatki, jak i przychody budżetu państwa mają w przyszłym roku wynieść 429,5 mld zł. Projekt przewiduje wzrost PKB w ujęciu realnym o 3,7 proc. oraz średnioroczną inflację na poziomie 2,5 proc. Wzrost przeciętnego rocznego funduszu wynagrodzeń w gospodarce narodowej oraz emerytur i rent ma wynieść nominalnie 6,3 proc., a nominalny wzrost spożycia prywatnego – 6,4 proc.
Czytaj także: Budżet na 2020 rok bez deficytu, pierwszy raz od 30 lat. Rząd przyjął projekt >>>
Dochody podatkowe mają wynieść 392,5 mld zł
Dochody podatkowe mają wynieść 392,5 mld zł, o 21,1 mld zł więcej niż w roku obecnym. Dwie trzecie tego wzrostu zapewnić mają zwiększone wpływy z podatku VAT.
– Najważniejszymi dwiema pozycjami w dochodach, przede wszystkim podatkowych, budżetu państwa jest VAT i akcyza. Luka VAT-owska została silnie ograniczona, a rząd planuje dalsze jej ograniczenie. To jest realistyczne, ponieważ luka dalej istnieje – tłumaczy Mateusz Walewski. – Przy wzroście konsumpcji rzędu 6 proc. planowane dochody wynoszą 7,9 proc. Zresztą w tym roku dochody VAT-owskie też są nieco powyżej planu, za pół roku 2019 roku wzrosły o 6,8 proc. przy planie na cały rok, wynoszącym 5,8 proc.
Czytaj także: Polski sektor finansów publicznych nie będzie zrównoważony w 2020 roku?
Projekt budżetu zakłada, że uszczelnienie systemu w związku z wyłudzeniami VAT przyniesie prawie 8 mld zł, a składek na ubezpieczenia emerytalne i społeczne – ponad 2,5 mld zł. Z pozostałych składek rząd chce pozyskać o 1,7 mld zł więcej, a z opłaty recyklingowej – 1,5 mld zł więcej.
W 2020 r. wzrost akcyzy
Wzrośnie też akcyza, m.in. na wyroby tytoniowe i alkohol, co ma w sumie przynieść wzrost przychodów z tego tytułu o 1,15 mld zł.
– Akcyza w tym roku nie wzrośnie. W roku 2020 zaplanowany jest wzrost rzędu 5 proc., zaplanowane są działania, które mają to podwyższyć, m.in. podniesienie akcyzy na wyroby tytoniowe, alkoholowe, także dalsze uszczelnienia – mówi główny ekonomista BGK. – Wysiłek, który będzie musiała włożyć administracja skarbowa, służby podległe Ministerstwu Finansów w to, żeby ten wynik osiągnąć, jest większy, ale też jest on realistyczny.
Czytaj także: Projekt budżetu 2020: znamy szczegóły >>>
Od stycznia do lipca 2019 roku udało się zwiększyć dochody z podatku VAT o 6,8 proc., czyli ok. 6,7 mld zł w stosunku do roku 2018, natomiast przychody z akcyzy pozostawały na poziomie sprzed roku. Deficyt wyniósł w tym czasie 4,8 mld zł, czyli zaledwie 16,8 proc. zaplanowanej na cały rok kwoty. Jeśli zakładany przez rząd budżet na 2020 rok uda się wykonać, deficyt sektora finansów publicznych spadnie do 0,3 proc. wartości PKB.
– W 2018 roku deficyt całego sektora finansów publicznych w Polsce wynosił 0,4 proc. PKB, było lepiej, niż wynosi średnia unijna – ocenia Mateusz Walewski. – Nie był to najlepszy wynik w Unii Europejskiej, bo są kraje, które osiągają pozytywny wynik budżetu i mają przewagę dochodów nad wydatkami, natomiast i tak plasuje on nas w górnej połowie rankingu państw unijnych. Przy budżecie zrównoważonym, jeżeli to by się udało, pozycja Polski najprawdopodobniej by się poprawiła.