Raport specjalny: Jakie vacatio legis od FATCA?

Już od stycznia 2013 r. polski sektor bankowy nie ucieknie od FATCA. Czy mimo to istnieje nadzieja, że nasi prawnicy i całe środowisko finansowe wypracują wspólne stanowisko, aby zminimalizować koszty wprowadzenia tego rozwiązania. Wszak UE umyła ręce i uznała, że umowy bilateralne każdego kraju członkowskiego z USA są wyjściem z tej sytuacji…

– Niestety, w związku z zaawansowaniem dwustronnych rozmów między rządami USA, Niemiec, Francji, Włoch, Hiszpanii i Wielkiej Brytanii, Komisja Europejska zrezygnowała z wcześniejszego zamiaru rozwiązania problemów prawnych związanych z FATCA na poziomie unijnym. Dlatego też każdy z krajów UE musi się zmierzyć z FATCA w pojedynkę. I tak jest to rozwiązanie korzystniejsze niż to, które proponowali Amerykanie, aby każdy z banków zawierał umowę bezpośrednio z IRS. To, że polski rząd bierze na siebie – przynajmniej w części – ciężar uzgodnień ze Stanami Zjednoczonymi jest optymalnym rozwiązaniem dla polskiego sektora bankowego. W interesie środowiska bankowego jest, aby polski rząd podjął takie rozmowy niezwłocznie. Niestety, na razie polskie Ministerstwo Finansów milczy w kwestii FATCA. Mam nadzieję, że wkrótce podejmie zdecydowane działania, gdyż niezawarcie umowy międzyrządowej przed wejściem FATCA w życie mogłoby spowodować niekorzystne konsekwencje dla polskich banków.

Zdaniem Pana można będzie wykorzystać pomysły z bilateralnych umów starej Unii z Ameryką?

– Myślę, że tak. Amerykanie wypracowali modelową umowę międzyrządową, na podstawie której we wrześniu tego roku została zawarta pierwsza bilateralna umowa mająca na celu implementację FATCA, podpisana przez Wielką Brytanię i Stany Zjednoczone. Również rządy Francji, Niemiec, Włoch i Hiszpanii negocjują podobne umowy z rządem USA. W związku z tym polski rząd ani polskie środowisko bankowe nie muszą wypracowywać rozwiązań od początku. Wystarczy, że przeanalizują modelową umowę i spróbują dostosować ją do polskiego systemu prawnego. Myślę, że to co można zrobić w tej sytuacji, to przygotować transparentne, szczegółowe regulacje prawne. Chodzi o zmiany w ordynacji prawa podatkowego, które mówiłyby, w jaki sposób będzie się odbywać raportowanie o klientach pochodzących z USA, ewentualnie także zmiany przepisów dotyczących ochrony danych osobowych i tajemnicy bankowej.

W przypadku FATCA największym problemem dla naszych banków jest identyfikacja podmiotów, których działanie inwestycyjne w naszym kraju musi być raportowane za ocean do amerykańskiego fiskusa, czy też rygorystyczne w Polsce prawo do zachowania tajemnicy danych osobowych?

– Największym problemem będzie samo wdrożenie tych rozwiązań, co wymaga skorzystania z usług wielu doradców prawnych i finansowych, którzy opracują odpowiednie procedury, a zatem generuje znaczne koszty. Po moich rozmowach z firmami doradztwa finansowego wiem, że koszt wdrożenia FATCA w polskim banku będzie się wahać od kilku do kilkunastu milionów euro. Co do samych danych osobowych: rzeczywiście, aby móc je przetwarzać na potrzeby raportowania związane z FACTA, ...