Opinie: Miejsca, których nie ma

Najprostsza odpowiedź mogłaby brzmieć następująco: po okresie kryzysu wiary XIX i XX w. naturalny będzie powrót do tradycji, w myśl zasady, że ludzie potrzebują świata wartości opartego na fundamencie pełniejszym niż tylko umowa społeczna. Możliwa jest jednak i taka spekulacja, że Malraux dostrzegał upadek wszystkich utopii, jakie towarzyszyły ludzkości, począwszy od Platona i jego Politei, a skończywszy na wielkim oświeceniowym marzeniu o możliwości zbudowania form życia społecznego, w których takie wartości, jak wolność, prawo naturalne i wszystkie potrzeby materialne będą w pełni zaspokajane. Jak wiadomo apogeum tego sposobu myślenia ujęte w koncepcji komunistycznej poniosło spektakularną porażkę. Ale też iluzją jest to, że istnieje jakiś świetlany model będący prostym zaprzeczeniem marksowskiej koncepcji, o czym najpełniej dowiedziały się te społeczeństwa, które przechodziły transformację po 1989 r. Dzisiaj coraz bardziej widać, że marzenia o takim świecie są jedynie utopią.

” ]

Obecny kryzys, ze względu na swoją skalę i pewien wymiar uniwersalizmu, jest rodzajem urzeczywistniania się antyutopii. Podobnie jak wybuch I wojny światowej był końcem La belle epoque, tak teraz jesteśmy świadkami zmierzchu modelu zachodniego dobrobytu lat po II wojnie światowej. I dlatego zbytnim uproszczeniem trącą ...