Jakie dane przetwarza Biuro Informacji Kredytowej?
Biuro Informacji Kredytowej minimalizuje ryzyko kredytowe, a także zwiększa bezpieczeństwo obrotu gospodarczego. BIK zarządza systemem wymiany informacji o historii kredytowej klientów banków i SKOK-ów, którą gromadzi, przechowuje i przetwarza. Udostępnia też dane o zobowiązaniach klientów bankom, które mają obowiązek oceny każdego klienta pod kątem jego zdolności do spłaty kredytu.
Na podstawie informacji z BIK bank szacuje poziom ryzyka kredytowego dla danego klienta. Dzięki danym udostępnianym przez Biuro proces przyznawania kredytów może być szybszy i bardziej skuteczny. Mniejsze jest też ryzyko nadmiernego zadłużenia się przez klienta.
Jakie informacje są w BIK?
Biuro Informacji Kredytowej administruje zbiorem informacji o klientach banków i SKOK-ów i ich rachunkach. Informacje te zawierają dane osobowe klientów, szczegóły dotyczące kredytu, terminowości jego spłat oraz informacje na temat ewentualnego przeterminowanego zadłużenia, dotychczasowych działań windykacyjnych i egzekucyjnych. Jeśli rachunek został zamknięty, to informacja o tym, wraz z powodem jego zamknięcia trafia także do bazy Biura. Blisko 90 proc. danych zgromadzonych w BIK to informacje pozytywne dla klientów. Świadczą o rzetelnie spłacanych zobowiązaniach i pozwalają klientom budować pozytywną historię kredytową. Baza BIK nie jest więc tzw. „czarną listą dłużników”, jak często mylnie jest nazywana.
BIK przetwarza zarówno pozytywne informacje przekazywane przez banki, jak i negatywne, czyli o kredytach spłacanych z opóźnieniem. Dane te mogą do BIK przekazywać wszystkie banki i SKOK-i (na podstawie umowy). Obecnie z Biurem współpracuje już 98 proc. polskiego sektora bankowego, oraz 95 proc. sektora bankowości spółdzielczej.
Za zapewnienie poprawności i wiarygodności informacji dostarczanych do BIK odpowiedzialne są banki. Biuro sprawdza ich zgodność z danymi źródłowymi. Co ważne BIK nie ma możliwości dokonywania zmian w przetwarzanych danych. Jedynie bank, z którego pochodzą dane może je korygować lub aktualizować. Jeśli więc klient dowie się, że jakaś informacja o nim jest nieprawidłowa albo nieaktualna, powinien poprosić bank, który ją wprowadził o korektę. Informacje gromadzone w bazie BIK i udostępniane bankom są objęte tajemnicą bankową. System odpowiednich zabezpieczeń i procedur całkowicie uniemożliwia dostęp osób nieuprawnionych do danych.
Dane przekazywane są do BIK już w momencie rozpatrywania wniosku kredytowego, a potem w trakcie obsługi kredytu bank aktualizuje je przynajmniej raz w miesiącu. Jeśli klient spłaca kredyt terminowo, jego dane przetwarzane są w BIK od chwili ich przekazania aż do całkowitej spłaty kredytu. Za zgodą klienta, dane te mogą widnieć w bazie BIK także wtedy, gdy raty kredytu są już spłacone, co pozwala kredytobiorcy na zbudowanie własnej, pozytywnej historii kredytowej. Dane mogą być również przetwarzane bez zgody klienta przez okres 5-letni, jeśli kredytobiorca nie regulował spłat dopuszczając się zwłoki powyżej 60 dni oraz jeśli upłynęło kolejnych 30 dni od momentu poinformowania klienta przez bank o zamiarze przetwarzania danych bez jego zgody.
BIK gromadzi informacje według ściśle określonych procedur, w różnych bazach w zależności od charakteru informacji. I tak informacje identyfikacyjne oraz informacje o zobowiązaniach finansowych osób fizycznych i przedsiębiorców trafiają do Bazy Informacji o Rachunkach Kredytowych (BIORK). Dzięki informacjom zawartym w BIORK można szybko zidentyfikować wypłacalnych klientów oraz tych którzy nie mają zdolności kredytowej, lub nie regulują terminowo należności. W bazie znajdują się wszystkie dane na temat aktualnego stanu spłacania rat, wraz z historią kredytową dotyczącą danego kredytu.
Wszystkie zapytania na temat klientów kierowane przez banki i SKOK-i do BIK gromadzone są w Bazie Informacji o Zapytaniach (BIOZ). Baza ta jest aktualizowana w czasie rzeczywistym, już w momencie w którym bank wysyła zapytanie. Również na bieżąco uaktualniana jest Baza Informacji o Monitoringu (BIOM) gromadząca wszystkie okresowe zapytania o aktywność kredytową, kierowane do BIK przez banki i SKOK-i. Dane z bazy BIOM nie są udostępniane w standardowych Raportach.
Od niedawna funkcjonuje baza SI BIK – Przedsiębiorca, dzięki której możliwie jest pozyskiwanie przez banki danych o historii kredytowej przedsiębiorców, monitorowanie sytuacji dłużników oraz udzielonych kredytów. Do końca roku w bazie prowadzonej przez Biuro Informacji Kredytowej ma się znaleźć ponad 700 tys. informacji o podmiotach gospodarczych.
Biuro Informacji Kredytowej korzysta również z niektórych elementów bazy prowadzonej przez Związek Banków Polskich (System- Dokumenty Zastrzeżone – zawiera informacje dotyczące utraconych dokumentów tożsamości). BIK ma też dostęp do bazy Biura Informacji Gospodarczej InfoMonitor, które gromadzi informacje na temat zadłużenia konsumentów i przedsiębiorców ze wszystkich sektorów gospodarki.
Kredytobiorca może sam sprawdzić co wiedzą o nim banki
Na wniosek klienta Biuro Obsługi Klienta BIK przygotowuje na jego temat raporty. Do wyboru jest kilka możliwości: Raport PLUS i Raport PLUS z Informacją o Ocenie Punktowej udostępniane są odpłatnie. Aby raport otrzymać należy wypełnić wniosek, który dostępny jest w BOK, lub na stronie internetowej www.bik.pl. Wypełniony wniosek należy złożyć w Biurze Obsługi, lub wysłać listem poleconym. Gotowy raport można odebrać osobiście lub otrzymać listem poleconym. Raz na 6 miesięcy każdy może bezpłatnie sprawdzić jakie informacje o nim znajdują się w BIK.
Jakie informacje BIK przekazuje w Raporcie PLUS? Są to informacje na temat zapytań na temat wnioskodawcy kierowanych do BIK przez banki i SKOK-i, aktualnego stanu posiadanych zobowiązań kredytowych, oraz ewentualnych zaległości. Raport opisuje też stan poręczanych przez wnioskodawcę zobowiązań, oraz wszystkich spłaconych i zamkniętych kredytów. Raport PLUS z Informacją o Ocenie Punktowej zawiera dodatkowo tzw. scoring (ocenę punktową klienta), który wykorzystywany jest przez banki w procesie podejmowania decyzji kredytowych.
Istnieje też możliwość pobierania online raportu zawierającego historię kredytową poprzez internetowe konto bankowe (aktualnie mogą z tej opcji korzystać użytkownicy kont internetowych iPKO, Inteligo oraz Meritum Bank). Dostępność online pozwala szybko i na bieżącego monitorować stanu swoich zobowiązań oraz poprawności danych.
BIK dba o zaufanie w sektorze bankowym
Klienci banków dzięki umiejętnie kształtowanej historii kredytowej mają ułatwiony proces ubiegania się o kredyty. Kredytobiorca nie musi też uzyskiwać każdorazowo pisemnych zaświadczeń o stanie zobowiązań różnych instytucji, co znacznie przyspiesza cały proces. Banki i inne instytucje finansowe mogą w szybki sposób sprawdzać swoich potencjalnych i aktualnych klientów, dzięki czemu znacznie ogranicza ryzyko kredytowe.
Źródło: BIK