Inwestycje alternatywne: Z kraju skrzypiec w świat po skrzypce – suplement

Zbigniew Małek

Zapraszam na spotkanie z fascynującymi postaciami z historii powszechnej, i tymi może mniej znanymi, i z osobami, które mają realny wpływ na interesujące nas sprawy, obiekty i wartości. Spotkanie wokół pieniędzy, choć ze sztuką na pierwszym planie, i pośród rozmaitych zmieniających się kontekstów, dekoracji i rekwizytów.

To historia, jak to bywa, zatoczy koło. Bo o ile w zamiarach i poczynaniach podążaliśmy z Polski na zachód, przez Niemcy (nr 1/27 „Kuriera Finansowego”), mając zamiar dotrzeć do Italii (ten etap nie został zrealizowany), to przecież nie sposób zlekceważyć kapitalnego dorobku lutników znad Wisły, z jagiellońskiego Krakowa i Warszawy.

Skoro to kontynuacja, to godzi się, bym zrekapitulował część pierwszą, w której dzieliłem się doświadczeniami z poszukiwań instrumentu. Opisałem wówczas dwa charakterystyczne przykłady galerii instrumentów smyczkowych. Jedna z nich, rodzima, nie mogła stanowić, miejmy nadzieję na razie, budującego przykładu. Druga i owszem – opuszczaliśmy ją z żalem, za to bogaci w dobre znajomości i wyposażeni w nadspodziewanie obfity bagaż informacji, upewnieni co do słuszności koncepcji skojarzenia starań o instrument dla określonego muzyka z zawarciem związku z kolekcjonerem gotowym ponieść ciężar finansowy, traktując zakup instrumentu jako, jak się okaże, dość złożoną inwestycję. Tamże utwierdzono nas w słuszności konceptu, okazując wiele przykładów na to, że absolutna większość instrumentów osiągających dużą wartość pozostaje w ciągłym użyciu. Praktyka ta sprzyja nie tylko wzrostowi ceny samego instrumentu. Fakt posiadania cennego obiektu sztuki, który funkcjonuje w życiu artystycznym w sposób naturalny dla swojego przeznaczenia to połączenie chęci posiadania z możliwością dawania. To wprost realizacja idei mecenatu ze wszystkimi dobrodziejstwami. Z korzyści dodatkowych płynących dla faktycznego posiadacza tytułu własności wymienię – obok niewątpliwego splendoru – nowe możliwości prowadzenia biznesu. Pisząc te słowa, przywołam przykład znany nie tylko poznaniakom. Mieszkam bowiem w bliskim sąsiedztwie obiektu bardzo nowoczesnego technologicznie, wybudowanego od podstaw w stylu industrialnych budowli z XIX w. W ciągu zaledwie paru lat gospodyni i właścicielka imponującego centrum handlu, ale też i sztuki, stworzyła nie tylko obiekt, ale też szereg instytucji promujących i wspierających wysiłki artystów wielu dyscyplin. Ten hybrydowy w zakresie rozległości realizowanych celów monument z kontrapunktem „Stary” w nazwie, jest właśnie reprezentatywnym przykładem łączenia biznesowych umiejętności z wysokiej próby mecenatem realizowanym z pasją i pomysłem. Modeli mecenatu może być wiele, a stworzeniu i wykorzystaniu okazji do zysku w sferze materialnej towarzyszy tworzenie kultury biznesu, budowanie wizerunku, rozszerzanie sfery wpływów i kontaktów, pojawią się w końcu wszelkie skutki mecenatu dla ludzi sztuki, społeczności i historii. Wszystko to zależy głównie od zdolności, majętności, ale też i woli mecenasa. Jeśli potencjał organizacyjny i finansowy opisanego wyżej przedsięwzięcia można określić co najmniej jako znaczny, to w dużo bardziej skromnej skali też obserwuję aktywność. Grono rodziców szkolnej dziatwy łączy się i wspiera najzdolniejszych uczniów poza oficjalnym systemem stypendiów, a wspólnoty parafialne animują inicjatywy na rzecz uzdolnionej młodzieży.

Wracając do sytuacji, która wyzwoliła moje zainteresowanie ideą stworzenia symbiotycznego związku osoby inwestora gotowego być również mecenasem z muzykiem skrzypkiem – poszukującym upragnionego instrumentu, skreślę pokrótce, skąd się biorą skrzypce. Na początek przepraszam, że bez szacunku dla chronologii, powiem o konkrecie – o sprawach własności. W Polsce od dziesięcioleci powszechnie występowały dwa typy własności instrumentów, na których ...