Komentarz w sprawie aktualnego stanu prac w zakresie amerykańskiej ustawy o ujawnianiu informacji o rachunkach zagranicznych dla celów podatkowych (FATCA)
W nawiązaniu do poprzednio komentowanej informacji dotyczącej przyjęcia w Stanach Zjednoczonych ustawy ujawnianiu informacji o rachunkach zagranicznych dla celów podatkowych (Foreign Account Tax Compliance Act - FATCA), w dniu 8 lutego 2012 r. zostały opublikowane nowe wytyczne w zakresie regulacji FATCA, które obejmują m. in.: zminimalizowanie niektórych obowiązków nałożonych na instytucje, tj. uproszczenie badań due diligence w zakresie osób fizycznych np. poprzez usunięcie specyficznych zasad odnośnie bankowości prywatnej. Do najważniejszych zmian należy m.in. wydłużenie terminu na rozpoczęcie procedury identyfikacji nowych klientów ze stycznia do końca czerwca 2013 r.; zwiększenie progu kwotowego w zakresie weryfikacji istniejących już rachunków osób fizycznych z 500 tys. do 1 mln USD, natomiast w przypadku podmiotów ustalono ten próg minimalny na kwotę 250 tys. USD. Pobór 30% podatku od wypłat podlegających poborowi na podstawie ustawy FATCA rozpocząć się ma dopiero od 1 stycznia 2017 r., a nie jak pierwotnie założono od stycznia 2015 r.
W Komisji Europejskiej trwają prace odnośnie identyfikacji sprzeczności FATCA z prawem europejskim, oczekuje się stanowiska KE w przedmiocie zgodności z ochroną danych osobowych na przełomie marca/kwietnia. Niezależnie od powyższego, USA wraz z Francją, Niemcami, Włochami, Hiszpanią oraz Anglią wydały wspólne oświadczenie co do międzyrządowego sposobu implementacji FATCA w tych państwach. Zgodnie z tym oświadczeniem to wskazane państwa zawrą porozumienia z USA, a nie instytucje finansowe działające na ich terenie, a na podstawie tych porozumień zostaną stworzone podstawy w krajowym porządku prawnym (niezbędne zmiany legislacyjne) do zbierania i przekazywania USA informacji wymaganych przez FATCA. Instytucje finansowe nie będą musiały zawierać umów z IRS oraz będą raportować informacje do swoich krajowych urzędów skarbowych, a te w sposób automatyczny przekażą je dalej do IRS. Wbudowanie regulacji FATCA w prawo krajowe spowoduje, że wszystkie instytucje będą zgodne z FATCA (eliminacja konieczności potrącania 30% podatku od dochodu ze źródeł z USA), a także wypełnienie jej wymogów będzie zgodne z krajowym porządkiem prawnym w tych państwach. Ponadto, podmioty w ramach grup kapitałowych będą mogły raportować dane odnośnie rachunków należących do podatników amerykańskich do tych grup, a nie bezpośrednio do IRS (uproszczenie procedury raportowania).
W oświadczeniu tym USA zapewniło także na zasadzie wzajemności zbieranie i automatyczne przekazywanie informacji zwrotnych o amerykańskich rachunkach należących do rezydentów/podatników państwa, z którym USA zawrze stosowne porozumienia. Państwo, które decyduje się na zawarcie porozumienia z USA może wynegocjować korzystne dla siebie rozwiązania poprzez uzyskanie informacji o rachunkach prowadzonych dla swoich rezydentów podatkowych na terenie USA. USA są chętne rozszerzyć współpracę w kierunku dwustronnej wymiany informacji objętych regulacją FATCA, co nie będzie możliwe w przypadku zawierania umów z IRS przez poszczególne instytucje finansowe. Międzyrządowe porozumienie w kwestii implementacji FATCA ma na celu wyeliminowanie niezgodności FATCA z krajowym porządkiem prawnym, uprościć procedurę w kwestii przekazywania informacji oraz obniżyć koszty z tym związane.
Najlepszym rozwiązaniem w skali europejskiej byłoby zawarcie stosownego porozumienia przez Komisję Europejską, jednakże na chwilę obecną zmniejszają się szanse na osiągniecie porozumienia przez Komisję Europejska, zwłaszcza wobec podjęcia indywidualnych negocjacji na zaawansowanym już etapie przez niektóre państwa członkowskie.
Tadeusz Białek
Dyrektor Zespołu Prawno – Legislacyjnego
Związek Banków Polskich