Fundusze europejskie: Klucz do skarbca

Zdaniem ekspertów fundusze europejskie mogą być poduszką chroniącą polska gospodarkę przed twardym lądowaniem. Kryzys finansowy i mniejsze niż oczekiwano wpływy do unijnego budżetu, będą miały wpływ na wielkość środków pomocowych na szczęście dopiero po 2013 roku. Do tego czasu Polska może wykorzystać 67,3 miliarda euro. Według stanu na dzień 14 grudnia 2008 r. MRR podpisało z ubiegającymi się o unijne wsparcie ok. 5,8 tys. umów na kwotę dofinansowania z UE ok. 7,1 mld zł. Uproszczono procedury ubiegania się o dotacje. Wnioski są łatwiejsze do sporządzenia, a większość załączników została zastąpiona oświadczeniami bądź jest wymagana dopiero przed podpisaniem umowy.

Unijne ćwiczenia

Zdaniem ekspertów PKPP „Lewiatan” uproszczenia w ocenie i rozliczaniu projektów dotyczą przede wszystkim programów centralnych (PO KL i PO IG). Znacznie bardziej skomplikowane są procedury w konkursach dla przedsiębiorców organizowanych w ramach regionalnych programów operacyjnych.

W opinii PKPP Lewiatan, w przypadku kryteriów formalnych, wszystkie instytucje organizujące konkursy powinny wymagać od beneficjenta tylko minimum niezbędnego dla prawidłowego przeprowadzenia oceny merytorycznej. Należy jednak ustalić definicję wymogów niezbędnych. Co więcej, programy regionalne i centralne powinny posługiwać się tak samo brzmiącymi i jednoznacznymi kryteriami. Beneficjenci korzystający ze środków unijnych zasługują na jednakowe traktowanie w tym zakresie. Zbyt wiele kryteriów formalnych, które okazały się nieracjonalne, zostało przetestowanych w okresie 2004-2006 – nie ma potrzeby powtarzania tego ćwiczenia.

Kryteria formalne nie powinny być traktowane jako test na sprawność wnioskodawcy, a narzędzia z których korzysta powinny chronić go przed popełnieniem błędu. Dlatego wnioski powinny być przygotowywane w generatorze wniosków, który umożliwiałby jednoznaczne porównanie wersji papierowej z elektroniczną (np. poprzez sumę kontrolną) oraz chroniłby przed modyfikacjami sam formularz oraz treść wniosku w trakcie oceny. Generator powinien informować o polach, których wypełnienie jest wymagane, pełnić funkcję arkusza kalkulacyjnego z automatycznie przeliczanymi kwotami oraz zawierać bądź wpisane dane stałe dla danego naboru/ konkursu (np. nazwę działania) bądź rozwijane listy.

Benchmarking, czyli wzorzec dobrych praktyk

PKPP Lewiatan stworzyła benchmarking – wzorcowy zestaw kryteriów formalnych, które już są stosowane w różnych działaniach i programach i zostały uznane przez ekspertów za najtrafniejsze. Benchmarking ten opiera się na następujących założeniach:

• Ocena formalna powinna polegać na sprawdzeniu podstawowych elementów projektu, które pozwalają upewnić się, że wniosek został przygotowany przez uprawnionego beneficjenta, w sposób umożliwiający pełne przeprowadzenie oceny merytorycznej;
• Ocena formalna ...