50 największych banków w Polsce 2015: Wielkie zmiany w BIG-ach

Kuba Wołosowski

Konieczność zmiany przepisów wynika z czteroletniej praktyki funkcjonowania biur informacji gospodarczej. Wprowadzenie możliwości wymiany informacji między biurami będzie służyć zmniejszeniu ryzyka kredytowania kontrahenta, który może mieć potencjalne trudności z wypłacalnością – przekonuje ustawodawca w akapicie uzasadniającym wprowadzenie zmian w obowiązującej ustawie.

Nowy system ma skutecznie obniżać ryzyko działalności gospodarczej, wydatnie zmniejszyć zatory płatnicze, a w konsekwencji przyczynić się do zwiększania bezpieczeństwa obrotu i podniesienia poziomu konkurencyjności polskiej gospodarki.

Nowe regulacje uzupełnią obowiązujące rozwiązania odnoszące się do wymiany/przekazywania danych gospodarczych między biurami informacji gospodarczej. Dotychczasowe przepisy nie zapewniają też odpowiedniego poziomu ochrony słusznych interesów dłużnika – czytamy w uzasadnieniu do zmian w ustawie.

Projekt ustawy obejmuje regulacje dotyczące:

• wzajemnej wymiany informacji przez biura informacji gospodarczej;
• jednolitego wniosku o udostępnienie informacji
• udostępniania informacji o niektórych zobowiązaniach publicznoprawnych;
• większej ochrony konsumentów;
• przekazywania BIG-om informacji o bezskutecznych egzekucjach komorniczych wobec przedsiębiorców;
• ochrony dłużników przed niesłusznym wpisem do rejestru.

Urzędy centralne i ich jednostki terenowe będą nieodpłatnie przekazywać i udostępniać biurom informacje o niezapłaconych zobowiązaniach wymagalnych, orzeczonych prawomocnie lub ostatecznie niezaskarżonych, dotyczących niezapłaconych składek do ZUS, zaległych opłatach telekomunikacyjnych, karach administracyjnych nakładanych przez organy centralne lub ich jednostki terenowe oraz należnościach podatkowych i celnych.

Przekazywanie i udostępnianie informacji wszystkim biurom ma być obligatoryjne – i to bez zawierania odrębnych umów. Przekazywana informacja będzie obejmować dane identyfikacyjne dłużnika, a wysokość zaległej należności pieniężnej nie może być niższa niż 500 zł.

Jednostki samorządu terytorialnego będą mogły przekazywać BIG-om dane dotyczące zobowiązań wymagalnych i bezspornych, orzeczonych prawomocnie lub ostatecznie niezaskarżonych, w zakresie m.in.: podatku od nieruchomości, podatku od środków transportowych, opłat adiacenckich, opłat za odpady, kar administracyjnych, podatku rolnego i leśnego. Samorządy będą mogły przekazywać te informacje po podpisaniu umowy z wybranym biurem.

W ten sposób do rejestrów biur informacji gospodarczej trafią informacje o podmiotach, które nie realizują obowiązków ustawowych.

Przedawnione długi nie znikną

Tak jak obecnie, każda osoba fizyczna będzie mogła bezpłatnie raz na pół roku sprawdzić, jakie dane na jej temat są udostępniane przez biuro oraz komu zostały udostępnione.

W projekcie zmian zaproponowano możliwość specjalnego oznaczania zobowiązań, które dłużnik kwestionuje, powołując się na zarzut przedawnienia. W bazach danych będzie znajdować się historia płatnicza dłużnika, z uwzględnieniem zobowiązań przedawnionych i wskazaniem, kiedy taka informacja powinna być usunięta z bazy.

W zakresie ujawniania zobowiązań konsumentów przewidziano wprowadzenie następujących rozwiązań:

• informacje o zobowiązaniach konsumentów będą mogły być przekazane do biura przed upływem maksymalnie 10 lat od dnia wymagalności roszczenia;
• informacje o konsumentach będą usuwane po 10 latach od dnia ich wymagalności;
• przy zobowiązaniach okresowych wierzyciel będzie miał obowiązek aktualizacji ich wysokości, pod rygorem usunięcia po tym okresie całości informacji.

Zaproponowane rozwiązania wynikają z tego, że konsumenci mają bardzo ograniczone możliwości obrony przed udostępnianiem przez biuro informacji o ich przeszłych zobowiązaniach. Rzadko też dysponują fakturami czy rachunkami sprzed kilkunastu lat. Stąd propozycja usuwania takich danych po upływie maksymalnie 10 lat.

Biura będą udostępniać informacje o bezskutecznych egzekucjach ...