2013 rokiem błyskawicznych przelewów

Przelewy natychmiastowe wciąż są na etapie raczkowania, jednak upowszechnianie tego rozwiązania nabiera tempa. Przedsięwzięciu dobrze wróży konkurencja, bo do wyścigu na wprowadzenie takiej usługi przystąpiły instytucja stworzona przez największe polskie banki – Krajowa Izba Rozliczeniowa oraz sopocka spółka Blue Media.

Nowy cel KIR i Blue Media, to przelewy przechodzące z banku do banku w kilkanaście sekund przez 24 godziny na dobę, siedem dni w tygodniu. W całkowitym oderwaniu od tradycyjnych sesji ELIXIR Krajowej Izby Rozliczeniowej, które odbywają się trzy razy dziennie w dni robocze.

Obecnie poprzez Krajową Izbę Rozliczeniową przelewy natychmiastowe mogą na razie wykonywać klienci sześciu banków: Aliora, BRE Banku, BZ WBK, ING BSK, Meritum, Millennium (chociaż nie w każdym banku w pełnym zakresie). Izba podpisała już jednak umowy z 15 następnymi i rozmawia z kolejnymi. W grupie 21 banków, które zdecydowały się na współpracę, siedem to banki z pierwszej dziesiątce – podkreśla Tomasz Jończyk, dyrektor Departamentu Rozliczeń Krajowej Izby Rozliczeniowej. KIR zakłada, że poprzez jego system dostęp do natychmiastowych przelewów jeszcze w tym roku będzie miało 75 proc. klientów banków. Kluczem do sukcesu Express ELIXIR-u, czyli natychmiastowych przelewów KIR jest włączenie do systemu jak największej liczby instytucji. Bowiem warunkiem skorzystania z usługi jest jej dostępność zarówno w banku klienta jak i w banku odbiorcy.

Druga firma Blue Media do tej pory w ramach usług rozliczeniowych podpisała umowy z czterema bankami, są to: Alior Sync, mBank, MultiBank i Podkarpacki Bank Spółdzielczy z siedzibą w Sanoku. Do końca roku spółka planuje pozyskać na natychmiastowe przelewy – BlueCash – ponad 10 banków. Rozwiązanie Blue Media, w przeciwieństwie do KIR, nie ogranicza możliwości dokonywania szybkich przelewów tylko do banków, które podpisały umowę. Z banków, które zdecydowały się na usługę, Blue Media może przekazywać natychmiast pieniądze do ponad 30 banków, w których ma konta. Tam gdzie nie jest to możliwe poprzez system rozliczeniowy BlueCash, odwołuje się do działającego już od lat rozwiązania i przekazywania przelewu nadawcy na konto odbiorcy z własnego rachunku, który ma założony w banku, do którego trafił przekaz. Wraz z upowszechnianiem umów z bankami na przelewy natychmiastowe poprzez system rozliczeniowy BlueCash, rola rachunków spółki, jako pośrednika w przekazywaniu pieniędzy będzie maleć – mówi Tomasz Bobrowski, rzecznik Blue Media.

W lutym klienci przelali natychmiast 100 mln zł…

Pierwsze błyskawiczne przelewy wykonano w czerwcu 2012 r. w systemie Krajowej Izby Rozliczeniowej. W lutym tego roku wartość pieniędzy przesłanych Express ELIXIR-em KIR sięgnęła 100 mln zł. Klienci zdecydowali się na zrealizowanie pomiędzy sześcioma bankami blisko 19 tys. natychmiastowych przelewów, czyli ok. 700 operacji dziennie. Wbrew pozorom autorzy szybkich przelewów nie zwlekają do ostatniej chwili z przesłaniem dużych sum, przeważnie w grę wchodzą niewielkie płatności. Średnia wartość przelewu wraz z tymi wykonywanymi przez firmy, wyniosła 4532 zł. Choć statystyki może ograniczać fakt, że maksymalna wartość natychmiastowego przelewu nie może przekroczyć 100 tys. zł. KIR deklaruje jednak, że pracuje nad dostosowaniem systemu do przekazywania wyższych kwot.

…przede wszystkim w rozliczeniach firm, ale i na spłatę karty

Błyskawiczne płatności zwykłym klientom najczęściej przydają się przy: spłacie karty kredytowej czy raty kredytu hipotecznego, a także po przegapieniu terminu płatności rachunku za telefon, gaz czy inne usługi. Szybki przelew sprawdzi się, gdy ktoś chce przekazać pieniądze na konto tak, aby adresat po chwili mógł wybrać pieniądze z bankomatu. BlueCash czy Express ELIXIR sprawdzą się również, gdy transakcje wymagają natychmiastowego przepływu środków – np. przy zakupie używanego samochodu, opłatach notarialnych, płatności  za towar odbierany u hurtownika.

Blue Media i KIR jak Visa i MasterCard?

Banki już zdają sobie sprawę, że błyskawiczne przelewy mają szansę stać się jednym z elementów walki konkurencyjnej. Alior Sync zaproponował posiadaczom kont – dziesięć darmowych błyskawicznych przelewów w systemie Blue Media. Alior jako jedyny bank na rynku ma podpisane umowy o współpracy zarówno z BlueMedia jak i KIR. Usługa Blue Media wdrożona jest w pełni, a w przypadku szybkich przelewów KIR w grę wchodzi jedynie odbiór, ale już w najbliższych dniach klienci będą mieli też możliwość zlecać przelewy – zapewnia Julian Krzyżanowski, rzecznik Alior Banku. Wówczas klienci Aliora i Alior Sync, jako pierwsi w Polsce przesyłając pieniądze w trybie natychmiastowym będą mieli do wyboru oba systemy – BlueMedia i KIR. I taki jest nasz cel. Będziemy utrzymać w ofercie obie propozycje – mówi Julian Krzyżanowski.

Niestety klienci, w większości banków, nie mają szansy stwierdzić po nazwie natychmiastowego przelewu jaki system rozliczeniowy go autoryzuje.

Prowizje od 0 do 40 zł

Nie ma wątpliwości, że kluczowe znaczenie dla upowszechnienia się błyskawicznego przelewu i wyboru pomiędzy KIR czy BlueMedia będzie miał zasięg jak i cena usługi. Obecnie z zależności od banku prowizje są mocno zróżnicowane i niestety w większości przypadków, jak to zwykle z nowinkami bywa, nie jest to mało. Opłaty wahają się od 0 do 40 zł za przelew.

W Aliorze i Alior Sync przekazanie pieniędzy w szybkim trybie przez Blue Media dostępne jest wyłącznie dla klientów indywidualnych przez internet. Dla kwot  do 1 tys. zł prowizja od przelewu wynosi 1 zł, przy kwocie przekraczającej 1 tys. zł do 2 tys. zł – 2 zł, od ponad 2 tys. zł do 3 tys. zł – 3 zł, pow. 3 tys. zł do 4 tys. zł – 4 zł, i do 5 tys. zł – 5 zł. Jaką stawkę będą miały przelewy Express ELIXIR, bank na razie nie chce zdradzać. Zapowiada natomiast, że udostępni je firmom.

W mBanku i MultiBanku, które również korzystają z BluCash opłaty są już wyższe. W mBanku skorzystanie z przelewu ekspresowego, klientów indywidualnych kosztuje w Internecie 5 zł a przez operatora 10 zł. Dla firmy, składającej zlecenie w sieci prowizja wynosi 10 zł, a w placówce MultiBanku 15 zł. W MultiBanku klienci indywidualni w zależności od konta zapłacą za to od pięciu do 15 zł, mogą wykonać najwyżej jeden przelew nie wyższy niż 5 tys. zł. Z kolei firmę jeden przelew ekspresowy kosztuje tu 15 zł, może wykonać je maksymalnie dwa dziennie, każdy najwyżej na 5 tys. zł.

Express ELIXIR, czyli natychmiastowe przelewy w systemie KIR najkorzystniej prezentują się natomiast w BZ WBK. Klientów indywidualnych usługa w sieci kosztuje tu 3 zł (dla prestiżowych kont jest za darmo), małe firmy płacą 5 zł, a korporacje 10 zł.

W Meritum Banku bez względu czy chodzi o klienta indywidualnego czy firmę przelew kosztuje go 5 zł przez internet i 10 zł przez serwis telefoniczny.

W ING BSK Express ELIXIR dla klientów indywidualnych zleconych przez internet to wydatek 5 zł, w oddziale to 10 zł (dla konta VIP 6 zł). Dla firm w placówce kosztuje 11 zł, a w sieci 10 zł.

W Millennium przelew natychmiastowy oferowany wyłącznie przez Internet kosztuje 5 zł (dla bankowości prywatnej jest za darmo). Dzienny limit kwoty wynosi 10 tys. zł. Przelew natychmiastowy dla firm to już wydatek 40 zł tyle samo ile bank pobiera przy skorzystaniu z SORBNET-u, dla kwot poniżej 1 mln zł.

Z kolei firmowi klienci BRE płacą za natychmiastowy przelew 20 zł.

Pomyłka w wyborze rodzaju przelewu może słono kosztować

W porównaniu z bezpłatnymi przelewami tradycyjnymi, za darmo lub w cenie 0,5- 1 zł wydaje się to wciąż dużo, choć w awaryjnych sytuacjach rozwiązanie z pewnością może się okazać bezcenne.

Zainteresowani błyskawicznym przesyłem gotówki, muszą też zwrócić uwagę, czy natychmiastowe przelewy faktycznie dostępne są 24 godz. na dobę przez siedem dni. W niektórych bankach oferujących usługę w systemie KIR są one dla firm czasowo ograniczone. Np. w ING BSK usługa przelewu natychmiastowego dla klientów korporacyjnych dostępna jest wyłącznie od poniedziałku do piątku w godzinach od 8.00 do 20.00 oraz w soboty od 8.00 do 15.00, w BRE z kolei są to wyłącznie dni robocze od 8.00 do 18.00. W Millennium zarówno firmy jak i klienci indywidualni mają nocne ograniczenie na otrzymywanie przelewów Express ELIXIR – od 22.00 do 3.00.

O ile przedsiębiorcy z pewnością dają sobie radę z rozpoznawaniem różnego rodzaju przelewów, to zwykli klienci, przy okazji zachodzących zmian mogą się nieco pogubić i sporo za pomyłkę zapłacić. Jeśli bowiem klient kliknie w szybki przelew w systemie SORBNET, wyda na prowizję kilkadziesiąt złotych.

Halina Kochalska
Open Finance