Zagranica: Grecki rekord świata

Jerzy Szygiel

Kto płaci? 117 mld wezmą na siebie państwa Unii w postaci gwarancji dla Europejskiego Funduszu Stabilizacji Finansowej (EFSF), który pożyczy pieniądze na rynku. Najwięksi gwaranci to Niemcy i Francja – odpowiednio 30 i 24 mld euro. Do tego MFW ma dołożyć 13 mld, co razem da owe 130 mld obiecane Grekom pod koniec października zeszłego roku.

Warto zaznaczyć, że właściwie państwo greckie nie dostanie z tych pieniędzy ani grosza. Zostaną one umieszczone na zablokowanym koncie. Wypłaty będą musiały być zatwierdzane przez stałą odtąd delegację Komisji Europejskiej/ EBC w Atenach, która będzie też ściśle nadzorować greckie finanse publiczne. Cała kwota jest już zresztą podzielona: 23 mld pójdą na rekapitalizację greckich banków, 35 mld na skupowanie długu i 30 mld na rekompensaty dla zagranicznych banków prywatnych, które wymienią stare greckie obligacje na nowe. Ogółem 94 mld ze 130 przeznaczono na bezpośrednią pomoc międzynarodowym instytucjom finansowym, reszta to zabezpieczenie wypłacalności odsetek (do 2014 r. – potem Grecy mają stanąć na nogi).

Banki prywatne i negocjacje

Pozostałe 107 mld to wymazanie greckiego długu przez banki prywatne. Ta część negocjacji, którą w imieniu banków prowadził Charles Dallara, dyrektor Instytutu Finansów Międzynarodowych (IFF – zrzesza największe na świecie instytucje finansowe, jego przewodniczącym jest prezes Deutsche Banku Josef Ackermann), była najbardziej skomplikowana i długotrwała, szczególnie w sprawie oprocentowania nowych greckich papierów dłużnych.

Prywatne instytucje wierzycielskie trzymają w sejfach jeszcze 210 mld euro w różnorakich greckich papierach. Zawarte porozumienie przewiduje obniżenie o 53,5 proc. wartości inicjalnej tych obligacji, co odpowiada anulowaniu 107 mld długu. Są jeszcze oczywiście odsetki, więc strata rzeczywista sięgnie (według obliczeń Reutersa) 73-74 proc. Nastąpi wymiana obligacji: za każdą starą, wierzyciele otrzymają nowe papiery opiewające na 31,5 proc. wartości początkowej poprzednich, do tego tytuły krótkoterminowe wyemitowane przez EFSF na 15 proc. i rekompensaty za obniżkę odsetek. Nowe długoterminowe greckie obligacje (od 11 do 30 lat) będą średnio oprocentowane na 3,65 proc. Prywatni wierzyciele dostaną też dodatkowe tytuły – ich rentowność ma być indeksowana według przyszłego greckiego wzrostu gospodarczego.

Następnego dnia po ogłoszeniu wymiany akcje banków na rynkach giełdowych nie poszły w dół, gdyż ekspozycja na greckie obligacje została przez nie przełknięta już wcześniej i ujęta w bilansach, poza tym miała generalnie raczej ograniczony wpływ na bankowe zyski. Wiele instytucji od 2010 r. sprzedawało greckie obligacje za 20-30 proc. ich wartości. Europejski Bank Centralny kupił ich za ok. 50 mld euro. Teraz, wraz z wymianą, zarobi na nich 10 do 13 mld. Te pieniądze mają trafić do Grecji (tzn. ściślej mówiąc, do wierzycieli Grecji) za pośrednictwem EFSF.