Wyniki sprzedaży obligacji skarbowych w grudniu i w całym 2013 roku
W grudniu 2013 sprzedano obligacje skarbowe o łącznej wartości 259,1 mln zł. Jest to zaraz po listopadowej emisji, najwyższa wartość w 2013. Wyższy poziom sprzedaży odnotowano ostatnio w marcu 2010 r.
W całym 2013 roku Skarb Państwa sprzedał obligacje o łącznej wartości 2,92 mld zł. Zeszłoroczny wynik to najlepszy rezultat w ciągu ostatnich czterech lat. Znaczący wpływ na jego wysokość miała emisja Krótkookresowej Obligacji Skarbowej (KOS) tzw. Listopadowej 13-tki, dzięki której w listopadzie 2013 roku osiągnięto najwyższy poziom sprzedaży od grudnia 2003 roku. Inwestorzy kupili wtedy Listopadową 13-tkę na łączną kwotę 874,3 mln zł.
Sprzedaż obligacji detalicznych w grudniu 2013 roku
W grudniu 2013 roku trwała sprzedaż obligacji DOS1215 (2-letnich), TOZ1216 (3-letnich), COI1217(4-letnich) oraz EDO1223 (10-letnich). W tym czasie inwestorzy indywidualni zdecydowali się nabyć rządowe papiery dłużne o wartości nominalnej 259,1 mln zł. Grudniowa sprzedaż była o 6,4% wyższa niż średnia miesięczna sprzedaż, liczona dla 2013 roku (243,5 mln zł).
W grudniu utrzymało się duże zainteresowanie inwestorów indywidualnych obligacjami oszczędnościowymi. Pod względem wartości sprzedaży, po listopadowym rekordzie, grudzień był drugim miesiącem w całym 2013 r. Wyższy poziom sprzedaży, po wyłączeniu Listopadowej 13-tki, mieliśmy ostatnio w marcu 2010 r. Inwestorzy w grudniu kupowali głównie obligacje dwuletnie. Ich wartość wyniosła 189,8 mln zł, co stanowiło 73% całej sprzedaży i najlepszy wynik w 2013 r. – mówi Bogdan Klimaszewski, Zastępca Dyrektora Departamentu Długu Publicznego w Ministerstwie Finansów.
Dwuletnie oszczędnościowe obligacje skarbowe o oprocentowaniu stałym DOS1215
W grudniu 2013 roku sprzedano obligacje DOS1215 o wartości nominalnej 189,8 mln zł w tym 278,8 tys. zł w ramach Konta IKE-Obligacje. Cena jednej obligacji w okresie sprzedaży wynosiła 100 zł. Oprocentowanie obligacji ustalono na poziomie 3,00%. Sprzedaż w grudniu 2013 roku była o 16,1% wyższa od sprzedaży listopadowej, kiedy inwestorzy zakupili obligacje o wartości nominalnej 163,5 mln zł. W grudniu 2013 roku zostały zakupione w drodze zamiany obligacje dwuletnie o wartości nominalnej 92,2 mln zł, co stanowiło 48,6% sprzedaży. Cena zamiany wynosiła 99,90 zł.
Trzyletnie oszczędnościowe obligacje skarbowe o zmiennej stopie procentowej TOZ1216
W grudniu 2013 roku sprzedano obligacje TOZ1216 o wartości nominalnej 13,6 mln zł, w tym 163,9 tys. zł w ramach Konta IKE-Obligacje. Cena jednej obligacji w okresie sprzedaży wynosiła 100 zł. Oprocentowanie obligacji w pierwszym okresie odsetkowym (6 miesięcy) ustalono na poziomie 3,30% w skali roku. Sprzedaż w grudniu 2013 roku była niższa o 76,7% od sprzedaży listopadowej (58,5 mln zł). W grudniu 2013 roku w drodze zamiany zakupione zostały obligacje trzyletnie o wartości nominalnej 3,1 mln zł, co stanowiło 22,9% sprzedaży. Cena zamiany wynosiła 99,90 zł.
Czteroletnie indeksowane oszczędnościowe obligacje skarbowe COI1217
W grudniu 2013 roku sprzedano obligacje COI1217 o wartości nominalnej 34,8 mln zł, w tym 217,7 tys. zł w ramach Konta IKE-Obligacje. Cena jednej obligacji w okresie sprzedaży wynosiła 100 zł. Oprocentowanie obligacji w pierwszym rocznym okresie odsetkowym ustalono na poziomie 3,50%. Wielkość sprzedaży w grudniu 2013 roku była o 2,3% niższa od sprzedaży listopadowej (35,6 mln zł). W grudniu 2013 roku w drodze zamiany zostały zakupione obligacje czteroletnie o wartości nominalnej 15,6 mln zł, co stanowiło 45,0% sprzedaży. Cena zamiany wynosiła 99,90 zł.
Emerytalne dziesięcioletnie obligacje skarbowe EDO1223
W grudniu 2013 roku sprzedano obligacje EDO1223 o wartości nominalnej 20,9 mln zł, w tym 9,8 mln zł w ramach Konta IKE-Obligacje. Sprzedaż w grudniu była o 43,8% wyższa od sprzedaży listopadowej (14,5 mln zł). Cena jednej obligacji w okresie sprzedaży wynosiła 100 zł. Oprocentowanie obligacji w pierwszym rocznym okresie odsetkowym ustalono na poziomie 4,00%. W grudniu 2013 roku w drodze zamiany zostały zakupione obligacje dziesięcioletnie o wartości nominalnej 1,6 mln zł, co stanowiło 7,6% sprzedaży. Cena zamiany wynosiła 99,90 zł.
Kto i gdzie kupował obligacje w grudniu?
Struktura wiekowa i demograficzna nabywców obligacji detalicznych oraz kanały sprzedaży w grudniu 2013 roku.
Według danych regionalnych najchętniej w obligacje skarbowe inwestowano w województwie mazowieckim – udział w sprzedaży na poziomie 27,8%, śląskim 11,8% i wielkopolskim 8,4%.
Największe grono nabywców obligacji stanowiły osoby po 40 roku życia, z czego dominujący udział przypadał na osoby powyżej 60 roku życia. W grudniu zakupili oni 55,5% wszystkich obligacji o wartości 143,7 mln zł.
W grudniu 2013 r. najbardziej popularnym kanałem sprzedaży pozostawały Punkty Sprzedaży Obligacji, dzięki którym wygenerowano blisko 90% sprzedaży (232,2 mln zł). Kolejnym kanałem dystrybucji pod względem popularności był Internet. Wygenerował on ponad 10% sprzedaży o wartości 26,5 mln zł.
Podsumowanie sprzedaży obligacji Skarbu Państwa w 2013 roku.
W 2013 roku Skarb Państwa sprzedał obligacje o łącznej wartości 2,92 mld zł. Była to największa sprzedaż obligacji detalicznych od czterech lat.
Znaczący wpływ na wyniki sprzedaży w ubiegłym roku miała emisja nowej krótkookresowej obligacji skarbowej – Listopadowej 13-tki. W listopadzie Ministerstwo Finansów sprzedało obligacje oszczędnościowe o wartości 1.146,4 mln zł, w tym wartość sprzedaży nowych obligacji wyniosła 874,3 mln zł. Była to jedna z największych miesięcznych sprzedaży obligacji oszczędnościowych w okresie ostatnich 10-ciu lat.
Wprowadzenie nowego produktu, powiązane ze zwiększeniem intensywności kampanii reklamowo-informacyjnej, zaowocowało ogólnym wzrostem zainteresowania Polaków skarbowymi papierami dłużnymi i przełożyło się na bardzo dobre wyniki sprzedażowe pozostałych obligacji, w tym zwłaszcza obligacji dwuletnich. To zainteresowanie widoczne było także w wynikach sprzedaży w grudniu.
Duża sprzedaż obligacji w listopadzie 2013 r. oznaczała, że Ministerstwo Finansów osiągnęło wszystkie założone cele wprowadzenia do sprzedaży nowych obligacji.
Wartość sprzedaży nowych obligacji, dostosowanych do preferencji klientów indywidualnych, pokazała potencjał obligacji oszczędnościowych jako instrumentu zarządzania długiem oraz pozwoliła ocenić skalę popytu na tego rodzaju obligacje. Stanowi to przesłanki do bardziej aktywnego wykorzystania obligacji oszczędnościowych jako instrumentu zarządzania długiem i powtórzenia podobnych emisji w przyszłości.
Sprzedaż krótkookresowych obligacji oszczędnościowych mogłaby więc w całości lub w części zastępować emisje bonów skarbowych.
Struktura sprzedaży obligacji w 2013 r.
Wartość sprzedaży poszczególnych rodzajów obligacji w 2013 r. wyniosła:
- Listopadowa 13-tka – 874,3 mln zł
- 2-letnie – 1.073,2 mln zł
- 3-letnie – 180,4 mln zł
- 4-letnie – 491,9 mln zł
- 10-letnie – 302,2 mln zł
Analiza struktury sprzedaży w 2013 roku wskazuje, że inwestorzy najchętniej kupowali obligacje o krótkim horyzoncie czasowym czyli Listopadową 13-tkę oraz obligacje dwuletnie. W 2013 roku sprzedano je za łączną kwotę 1.947,4 mln zł.
Na dużą popularność tzw. dwulatek wpłynął z pewnością fakt, że pomimo obniżek stóp procentowych przez RPP oraz spadku oprocentowania najdłuższych depozytów w bankach, ich oprocentowanie przez 7 miesięcy, poza okresowym wzrostem w listopadzie, pozostawało na niezmienionym poziomie 3%. Trafionym pomysłem było też wprowadzenie nowego produktu w postaci Listopadowej 13-tki, która spotkała się z dużym zainteresowaniem inwestorów i miała znaczący wpływ na wzrost sprzedaży pozostałych obligacji w listopadzie i grudniu. – mówi Bogdan Klimaszewski.
Mimo dominującej sprzedaży w 2013 r. obligacji oszczędnościowych o najkrótszych terminach wykupu (KOS, DOS) porównanie struktury sprzedaży w okresie ostatnich 10 lat wskazuje na rosnący udział obligacji 4 i 10 letnich, w tym tych nabywanych w ramach Indywidualnych Kont Emerytalnych – IKE.
Struktura wiekowa i demograficzna nabywców obligacji detalicznych oraz wg kanałów dystrybucji w 2013 roku.
Województwami, w których najchętniej kupowano obligacje skarbowe były: mazowieckie (776 mln zł, tj. 31,3%), śląskie (283,2 mln zł tj. 11,4%) i wielkopolskie (204,2 mln zł tj. 8,22%).
Największe grono nabywców obligacji w ubiegłym roku stanowiły osoby w wieku powyżej 50 lat (76%).
Najbardziej popularną formą nabywania obligacji nadal jest zakup w Punktach Sprzedaży Obligacji (2.483,1 mln zł – 85%). Na drugim miejscu znalazł się, coraz bardziej popularny internetowy system transakcyjny (434,5 mln zł – 14,9%), którego udział w strukturze sprzedaży znacznie wzrósł w porównaniu z 2004 rokiem.
O obligacjach Skarbu Państwa
Obligacje skarbowe – dłużne papiery wartościowe emitowane przez Skarb Państwa reprezentowany przez Ministra Finansów. Emitent (Skarb Państwa) pożycza od nabywcy obligacji pewną sumę pieniędzy i zobowiązuje się ją zwrócić w określonym terminie (wykupić obligacje) oraz wypłacić odsetki. Wykup obligacji wraz z wypłatą należnych odsetek następuje ze środków budżetu państwa. Obligacje skarbowe to forma oprocentowanej pożyczki pieniężnej zaciąganej przez Skarb Państwa u osób zakupujących obligacje. Skarb Państwa finansuje z tej pożyczki potrzeby pożyczkowe budżetu państwa (w tym deficyt i spłaty zaciągniętego wcześniej zadłużenia). Skarb Państwa emituje:
- Siedmiomiesięczne oszczędnościowe obligacje skarbowe o stałej stopie procentowej – Lutowa 7-ka (KOS), cena sprzedaży 100 zł – równa wartości nominalnej, kapitalizacja miesięczna – odsetki wypłacane w dniu wykupu, oprocentowanie stałe określone przez Emitenta, wykup po 7 miesiącach od dnia zakupu.
- Dwuletnie oszczędnościowe obligacje skarbowe o stałej stopie procentowej (DOS), cena sprzedaży 100 zł – równa wartości nominalnej, kapitalizacja roczna – odsetki wypłacane w dniu wykupu, oprocentowanie stałe określone przez Emitenta, wykup po 2 latach od dnia zakupu.
- Trzyletnie oszczędnościowe obligacje o zmiennej stopie procentowej (TOZ), cena sprzedaży 100 zł – równa wartości nominalnej, oprocentowanie zmienne, określane co pół roku na podstawie stawki WIBOR 6M, odsetki wypłacane co pół roku (za ostatni okres razem z kapitałem), wykup po 3 latach od dnia zakupu.
- Czteroletnie oszczędnościowe indeksowane obligacje (COI), cena sprzedaży 100 zł – równa wartości nominalnej, oprocentowanie stanowiące sumę rocznej inflacji oraz marży ustalanej przez Emitenta odsetki wypłacane raz na rok (za ostatni okres razem z kapitałem), wykup po 4 latach od dnia zakupu.
- Emerytalne dziesięcioletnie oszczędnościowe obligacje (EDO), cena sprzedaży 100 zł – równa wartości nominalnej, oprocentowanie wg wskaźnika rocznej inflacji oraz marży ustalanej przez Emitenta, odsetki wypłacane na koniec inwestycji, kapitalizacja roczna, wykup po 10 latach od dnia zakupu.
Ministerstwo Finansów
Bogdan Klimaszewski
Zastępca Dyrektora Departamentu Długu Publicznego w MF
PKO Bank Polski
Małgorzata Jabłońska
Menedżer Zespołu Rynku Pierwotnego w Domu Maklerskim PKO BP SA