Wspólna polityka rolna 2014-2020: Dieta z brukselki

Budżet UE na lata 2007-2013 wynosi 1,13 proc. PKB państw członkowskich, w sumie 975 mld euro na siedem lat. Polska jest największym beneficjentem tej pomocy, otrzymamy w tym okresie z Brukseli 67,3 mld euro. Ograniczenia w perspektywie do 2020 r mogą dotknąć wydatki na realizację wspólnej polityki rolnej (WPR), które już i tak są od kilku lat sukcesywnie zmniejszane. KE rozważa różne warianty WPR po 2013 r. Analizowane jest m.in. wycofywanie się z dopłat obszarowych, a w zamian zapewnienie „ograniczonych” płatności na ochronę dóbr publicznych (ochronę środowiska) oraz dopłat z tytułu gospodarowania na terenach niekorzystnych rolniczo.

Uzysk z niewiadomymi

Zdaniem Janusza Wojciechowskiego, europosła PiS, ostateczne zapisy budżetowe zostaną uzgodnione w 2012 r. Obecnie w dochodach rolników ze starych i nowych krajów członkowskich istnieją ogromne dysproporcje, m.in. wynikające z różnego poziomu dotacji. Od 2004 r. polscy rolnicy otrzymują niższe dopłaty obszarowe, dochodząc stopniowo do tych, które otrzymują farmerzy ze starej Unii. Wyrównanie płatności po 2013 r. jest jedną z głównych naszych propozycji reformy WPR.

Ważne jest także to, które obszary interwencji skorzystają z największych funduszy. W Polsce 50 proc. dotacji trafia do rolników w ramach I filara WPR, a np. we Francji aż 90 proc.

W ramowym dokumencie ws. reformy WPR po 2013 r. Komisja Europejska proponuje dopłaty bezpośrednie do hektara sprawiedliwe, ale nie jednakowe i równe w całej UE. A dysproporcje są ogromne. Greccy rolnicy otrzymują dopłatę 500 euro do hektara, na Łotwie jest to zaledwie 79 euro. Policzono, że 75 proc. wszystkich dotacji trafia do 17 proc. farmerów. Spłaszczenie systemu ma więc głęboki sens ekonomiczny i moralny.

Święta wojna o… żywność

J. Wojciechowski uważa, że celem priorytetowym Komisji Europejskiej powinno być bezpieczeństwo żywnościowe. – Według prognoz FAO – Światowej Organizacji Wyżywienia i Rolnictwa – uzasadnia – w 2050 r. liczba ludności świata przekroczy 9 mld. Do tego czasu trzeba zwiększyć produkcję żywności o 70 proc., a w krajach rozwijających się – nawet ją podwoić. Rolnictwo staje więc przed historycznym wyzwaniem. W sytuacji gdy ludzi jest coraz więcej, a ziemi pod uprawę coraz mniej, żywność musi być produktem strategicznym.

Świat przeżył już kilka kryzysów żywnościowych, ostatni dosyć dotkliwy w 2007 r., ale na horyzoncie pojawiają się już kolejne. Zdaniem europosła Polska powinna znaleźć się w awangardzie debaty o zracjonalizowaniu polityki rolnej. – W negocjacjach o budżecie Unii po 2013 r. oczekiwałbym nie tylko sporu o pieniądze, ale również o to, jak je racjonalnie wydawać. Obecnie polityka rolna UE polega na dopłacaniu do rezygnacji z produkcji, bo system ...