Wpływ polityki spójności na rozwój społeczno-gospodarczy Polski w latach 2004-2015 w świetle najnowszych wyników badań makroekonomicznych

Należy pamiętać, że przez kolejne lata polską gospodarkę corocznie zasilać będzie 50 mld zł środków unijnych. W konsekwencji, nadal będzie wzrastać poziom PKB, a tym samym będzie zmniejszał się dystans dzielący Polskę od wysoko rozwiniętych gospodarek UE.

Napływ dziesiątków miliardów zł w ramach środków europejskich będzie miał pozytywny wpływ nie tylko na wielkość polskiego PKB, ale także na tempo jego wzrostu. Według jednego z modeli makroekonomicznych MaMoR3, w 2013 roku fundusze europejskie mogą przyspieszyć wzrost PKB o ok. 0,5 pp. Według innych modeli makroekonomicznych, wpływ funduszy europejskich na tempo wzrostu PKB może być inny – to wynika jednak z innej konstrukcji tych modeli. Wszystkie zgadzają się co do tego, że unijne fundusze w kolejnych latach są i będą kluczowym wsparciem dla polskiej gospodarki.

Fundusze UE spowodują również wzrost zatrudnienia i spadek bezrobocia. Wynika to nie tylko z wielkości środków do wykorzystania, lecz również zkumulacji efektów wdrażania kolejnych programów.

Polska bardzo sprawnie potrafiła wykorzystać środki już w pierwszych latach realizacji perspektywy finansowej 2007-2013. Jako że przypadło to na okres najsilniejszej recesji gospodarczej w Europie, uchroniło Polskę przed spadkiem PKB w 2009 r. (zawdzięczamy to w dużej mierze efektom popytowym wywołanym przez fundusze UE).

Ś́rodki z obecnej perspektywy nadal będą w najbliższych latach pozytywnie oddziaływać na gospodarkę, poprawiając jej konkurencyjność. Tym samym łączny poziom PKB będzie znacznie wyższy niż w sytuacji, gdyby Polska nie była beneficjentem funduszy europejskich.

Dodatkowo należy mieć na uwadze, że wkrótce rozpocznie się kolejny okres programowania (2014-2020). Polski rząd dokłada wszelkich starań, by nadchodząca perspektywa finansowa była równie korzystna dla naszego kraju, a pozytywny wpływ popytowy powinien być już zauważalny w latach 2015-2016.

Produkt krajowy brutto

Szacuje się, że dzięki wykorzystaniu funduszy europejskich tempo wzrostu PKB w 2011 r. było wyższe niż w scenariuszu bez funduszy UE o ok. 0,5-0,9 pp., a poziom PKB (w cenach bieżących) był wyższy o od 4,2 proc. do nawet 7,2 proc. Równomierny napływ środków w kolejnych latach zaowocuje stabilnym wkładem funduszy w poziom wzrostu realnego PKB, który w większości okresów pozostanie w pobliżu 0,6-0,7 pp. Wpływ funduszy na poziom PKB w ujęciu bezwzględnym będzie w całym analizowanym okresie pozytywny.

Przyspieszenie wzrostu gospodarczego Polski dzięki środkom z funduszy europejskich sprawia, że w coraz większym stopniu pomagają one zmniejszyć dystans rozwojowy między Polską a UE. Prognozuje się, że w 2011 r. różnica w poziomie PKB Polski na mieszkańca w stosunku do UE-27 była dzięki funduszom mniejsza o od 1,6 pp. do 4,3 pp., a w 2015 r. ma być mniejsza o od 3,0 pp. do 5,7 pp., dzięki czemu Polska ma szansę osiągnąć poziom PKB per capita wynoszący ok. 70% średniej unijnej.

Aktywność inwestycyjna

Finansowane środkami z UE nakłady infrastrukturalne oraz bezpośrednie wsparcie przedsiębiorstw znacząco przyczyniają się do ożywienia aktywności inwestycyjnej w Polsce, prowadząc do podniesienia tempa wzrostu nakładów brutto na środki trwałe oraz zwiększenia stopy inwestycji.

Zakłada się, że w dzięki funduszom europejskim nakłady brutto na środki trwałe były w 2011 r. o 20,0- 34,4% wyższe niż w scenariuszu bez środków z funduszy europejskich. W latach 2012-2013 – gdy efekt ten osiągnie maksimum – mają być wyższe o od 18,9% do nawet 40,5%.

Źródło: www.mrr.gov.pl