UOKiK w ochronie rynków lokalnych
Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów obrał jako jeden ze swych priorytetów ochronę rynków lokalnych i eliminowanie z nich nieprawidłowości. Do tych najczęściej dochodzi na rynku usług wodno-kanalizacyjnych.
W 2011 roku UOKiK wydał 41 decyzji skutkujących ukaraniem gmin lub zależnych im spółek za nieprawidłowości, jakich się dopuściły. 27 dotyczyło nadużywania pozycji dominującej, a 14 naruszenia zbiorowych interesów konsumentów. W 26 przypadkach nałożone zostały kary finansowe o łącznej kwocie ponad 1,2 mln zł. Większość nadużyć miało miejsce na rynku wodno-kanalizacyjnym.
Tej branży dotyczą również trzy najnowsze decyzje UOKiK. Prezes UOKiK stwierdziła nadużycie pozycji rynkowej przez spółkę Gospodarka Komunalna, której wyłącznym udziałowcem jest gmina Boguchwała (woj. podkarpackie). Urząd zakwestionował postanowienia, które znalazły się w umowach z osobami ubiegającymi się o przyłączenie do sieci wodno-kanalizacyjnej. Gospodarka Komunalna m.in. uniemożliwiała ubieganie się o zwrot kosztów poniesionych przy budowie urządzeń kanalizacyjnych. Zgodnie z przepisami odbiorca ma obowiązek sfinansowania z własnych środków jedynie budowy przyłącza, natomiast w przypadku wykonania innych części infrastruktury może zwrócić się o zwrot poniesionych kosztów. Za praktykę naruszająca konkurencję Gospodarka Komunalna z siedzibą w Boguchwale została ukarana sankcją finansową w wysokości 7 330 zł. Ponadto Prezes UOKiK nakazała zaniechanie niedozwolonych działań.
Niekorzystne warunki umów o przyłączenie do sieci kanalizacyjnej narzucała swoim kontrahentom również gmina Mrągowo (woj. warmińsko-mazurskie). UOKiK ustalił, że nakazywała ona właścicielom nieruchomości powoływanie społecznych komitetów budowy, których zadaniem było zebranie funduszy i sfinansowanie projektu inwestycji wodociągowo-kanalizacyjnej oraz bezpłatnego przekazania go gminie. Tymczasem to ona powinna ponosić koszty rozbudowy sieci, w tym sporządzenia projektu. Innym niezgodnym z prawem działaniem przedsiębiorcy było pobieranie opłaty za budowę przyłącza w wyższej wysokości niż koszt jego budowy.
Sankcji finansowej, dzięki zobowiązaniu do zmiany niedozwolonych działań, uniknęła również gmina Krasnobród (woj. lubelskie). W tym przypadku UOKiK zakwestionował sposób ustalania należności za pobraną ilość wody w przypadku utraty lub uszkodzenia wodomierza z winy odbiorcy, określając ją na maksymalnym możliwym poziomie. Zgodnie z prawem przedsiębiorca powinien w przypadku takiego zdarzenia domagać się uiszczenia opłaty za wodę, która faktycznie została pobrana. Gdy nie można tego dokładnie zmierzyć, ilość pobranej wody powinna zostać ustalona na podstawie średniego zużycia w okresie ostatnich trzech miesięcy sprawnego działania wodomierza lub na podstawie średniej z podobnego okresu rok wcześniej. gmina Krasnobród została zobowiązana do zaprzestania stosowania zakwestionowanego postanowienia w nowych umowach oraz aneksowania w terminie trzech miesięcy obowiązujących obecnie kontraktów. W ciągu pół roku musi również przekazać do UOKiK informację o wykonaniu nałożonych obowiązków.
Opisane decyzje nie są ostateczne. Przysługuje od nich odwołanie do Sądu Ochrony Konkurencji i Konsumentów. Z doświadczenia UOKiK wynika, że stosowanie niedozwolonych praktyk przez gminy i ich podmioty zależne wynika przede wszystkim z nieznajomości obowiązującego prawa.
Źrodło: www.uokik.gov.pl