Unijne miliardy nie dla małych firm

Deklaracje skorzystania z pomocy unijnej przez małe firmy są niższe niż w pierwszym badaniu, które zostało przeprowadzone w marcu 2013 roku. Wtedy chęć skorzystania z funduszy europejskich w latach 2014-20120 zadeklarowało 14,2 proc. małych firm. Pocieszający jest jedynie bardzo duży odsetek przedsiębiorstw, które jeszcze nie wiedzą, czy będą się starały o unijne pieniądze. W najnowszym badaniu było ich aż 68,5 proc. Całkowicie zdecydowanych, aby nie starać się o pieniądze z UE, jest 17,8 proc. firm.

Najlepiej w handlu, najsłabiej w przemyśle

Najczęściej przedsiębiorcy we wszystkich sektorach gospodarki nie byli zdecydowani, czy będą starać się o dotacje w najbliższych latach. Największy udział deklaracji wskazujących na brak planowanej aktywności w zakresie pozyskiwania środków wystąpił w przemyśle, natomiast najchętniej sięgać po środki unijne będzie sektor handlu.

W przypadku firm działających w rolnictwie, leśnictwie, łowiectwie i rybactwie, które charakteryzowały się wysoką na tle innych sektorów aktywnością w pozyskiwaniu środków z Unii Europejskiej w latach 2007-2013 (25 proc.), plany dalszego aplikowania o wsparcie zadeklarowała obecnie znacznie mniejsza grupa (8,3 proc.).

 Z jakich programów i na co fundusze europejskie?

Źródła finansowania, które będą się cieszyć największym zainteresowaniem firm ze wszystkich sektorów gospodarki, to: Program Operacyjny Innowacyjna Gospodarka, Program Operacyjny Kapitał Ludzki oraz Regionalny Program Operacyjny (właściwy dla danego województwa). Z kolei firmy działające w sektorze rolnictwa, leśnictwa, łowiectwa i rybactwa będą głównie starać się pozyskiwać środki z Regionalnego Programu Operacyjnego (właściwego dla danego województwa).

Cele, na jakie przedsiębiorstwa planują pozyskać środki, związane są przede wszystkim z modernizacją i restrukturyzacją przedsiębiorstw oraz ze zwiększeniem poziomu zatrudnienia. Najczęściej przedsiębiorcy planują wykorzystać wsparcie na zakup środków trwałych, wdrożenie innowacji organizacyjnych, marketingowych oraz procesowych.

Małe firmy nie wiedzą o dotacjach – potrzebna kampania informacyjna

Małe firmy podkreślają, że na przeszkodzie w dostępie do funduszy UE stoją przede wszystkim: bardzo słaby dostęp do informacji o programach unijnych, brak wiary w możliwość uzyskania wsparcia od instytucji dysponującej środkami, brak możliwości uzyskania finansowania danej branży, brak środków finansowych na wymagany minimalny wkład własny, brak odpowiedniej pomocy (doradztwa), brak takiej potrzeby.

Słaba informacja o unijnych środkach i niski poziom zaufania do instytucji nimi dysponującymi to najważniejsze wyzwania dla urzędników na najbliższe lata finansowania.

Kto był najaktywniejszy w pozyskiwaniu pieniędzy z UE w latach 2007-2013?

Małe zainteresowanie funduszami europejskimi wśród mikro- i małych firm wynika z ich złych doświadczeń w tym zakresie z poprzedniego okresu pomocowego, kiedy to z funduszy europejskich udało się skorzystać zaledwie 17,24 proc. z nich.

Najbardziej aktywne w zakresie pozyskiwania środków z Unii Europejskiej w latach 2007-2013 były firmy z sektora rolnictwa, leśnictwa, łowiectwa i rybactwa (25,0 proc.), natomiast najmniej aktywne – przedsiębiorstwa budowlane (11,0 proc.).

W przypadku najliczniejszej grupy przedsiębiorców, którzy pozyskiwali środki w latach 2007-2013, uzyskane wsparcie przyczyniło się do założenia i rozwoju działalności gospodarczej. Pozyskane środki przedsiębiorstwa przeznaczały również na rozwój zasobów materialnych i niematerialnych, w tym zakup środków trwałych oraz podniesienie kompetencji zawodowych pracowników.

Firmy działające w sektorze rolnictwa, leśnictwa, łowiectwa i rybactwa najczęściej korzystały ze wsparcia w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich (8,33 proc.), Regionalnego Programu Operacyjnego, właściwego dla danego województwa (4,17 proc.), Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki (4,17 proc.) oraz innych źródeł finansowania, których uczestnicy badania nie potrafili wskazać (8,33 proc.). W przypadku przedsiębiorstw przemysłowych, źródłem finansowania ich rozwoju w latach 2007-2013 był najczęściej Program Operacyjny Innowacyjna Gospodarka (6,76 proc.).

Wszystkie przedsiębiorstwa, które uzyskały środki z UE, korzystały z dofinansowania projektów realizowanych w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki (9,11 proc.). Ze wsparcia w ramach realizacji tego programu licznie korzystali przedstawiciele wszystkich sektorów gospodarki.

Źródło: Instytut Badań i Analiz Grupa OSB