Umowa na największą z dotychczas przyznanych dotacji unijnych dla sektora gazowego podpisana
13 października 2011 r. w Warszawie została podpisana umowa między spółką Polskie LNG a Instytutem Nafty i Gazu na dofinansowanie budowy terminalu LNG z funduszy unijnych na kwotę 456 mln PLN. Było to możliwe dzięki decyzji Komisji Europejskiej, która zezwoliła rządowi polskiemu na uzyskanie jak dotąd największej w Polsce dotacji unijnej dla sektora gazowego. Chodzi o niebagatelną kwotę - do 925,5 mln PLN, która może wesprzeć budowę terminalu LNG w Świnoujściu. Przyznanie tych środków Komisja Europejska uzasadniła wspólnym interesem państw członkowskich UE. Celem pomocy jest zwiększenie bezpieczeństwa dostaw paliw gazowych w Polsce.
– Budowa terminalu LNG to projekt nowatorski, który jest wzorcowym przykładem jak powinna być zarządzana inwestycja, która otrzymuje dofinansowanie ze środków europejskich – powiedział podczas uroczystości podpisania umowy Pan Adam Zdziebło, sekretarz stanu w ministerstwie rozwoju regionalnego. – Jest to także wskazówka, że tylko dobre projekty mogą liczyć na duże pieniądze z funduszy europejskich – dodał wiceminister.
Obecny na uroczystości wiceminister skarbu państwa Mikołaj Budzanowski podkreślił, że dofinansowanie unijne dla tego strategicznego dla naszego kraju projektu było możliwe dzięki współpracy z Komisją Europejską i zaangażowaniu wielu instytucji: ministerstwa skarbu, ministerstwa gospodarki, ministerstwa rozwoju regionalnego oraz spółek Gaz-System i Polskie LNG.
5 października 2011 roku Komisja Europejska dała zielone światło dla wydatkowania do 925,5 mln PLN z Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko (POIiŚ) na realizację projektu budowy terminalu regazyfikacyjnego w Świnoujściu. Decyzja Komisji była ostatnim krokiem na drodze do podpisania dzisiejszej umowy o dofinansowanie projektu. Uzyskane w ten sposób bezzwrotne fundusze umożliwią obniżenie kosztów budowy terminalu LNG. W konsekwencji wpłyną także na obniżenie taryfy usług regazyfikacyjnych, a co za tym idzie – ceny importowanego drogą morską gazu.
W swoim dokumencie Komisja Europejska poinformowała, że „budowa terminalu LNG wraz z gazociągiem na odcinku Świnoujście-Szczecin oraz węzłem rozdzielczo-regulacyjnym w Goleniowie w połączeniu z przyszłymi projektami nowych połączeń transgranicznych umożliwiających dwustronne przepływy i magazynowanie gazu (Polska-Republika Czeska, Polska-Niemcy) przyczyni się do zwiększenia możliwości europejskiej sieci gazowej i pozwoli na dalszy przesył gazu do innych państw członkowskich. To z kolei poprawi integrację regionalnego rynku gazu w UE, w szczególności rynków w środkowych i wschodnich państwach członkowskich UE”.
Terminal LNG w Świnoujściu to inwestycja realizowana przez spółkę celową Polskie LNG, która buduje instalacje umożliwiające dostawy LNG do portu w Świnoujściu w ilości pozwalającej na pokrycie ponad 1/3 zapotrzebowania kraju na ten rodzaj paliwa. Dzisiejsza informacja oznacza, że łączna kwota uzyskanych dotąd dotacji będzie stanowić ponad 40% kosztów, wartego 2,8 mld PLN terminalu. Uzyskane w ten sposób środki są bezzwrotne.
W listopadzie 2010 roku projekt otrzymał już z Unii Europejskiej bezzwrotne dofinansowanie w wysokości 55 mln euro, z tzw. Programu Recovery (European Energy Programme for Recovery) przeznaczone na budowę zbiorników LNG. Udział kolejnego wsparcia unijnego tej inwestycji, dla spółki oznacza niższy koszt realizacji przedsięwzięcia. Dla odbiorców zaś – niższą cenę gazu, która wynika z niższych kosztów uwzględnianych w taryfie regazyfikacyjnej zatwierdzanej przez Urząd Regulacji Energetyki.
– Podpisana dziś umowa wieńczy nasze wielomiesięczne starania o uzyskanie jak największego pozabudżetowego – a przy tym najtańszego – wsparcia finansowego dla tego wyjątkowego projektu – powiedział Zbigniew Rapciak, prezes Zarządu Polskie LNG S.A. – To także dowód na ogromne zrozumienie władz Unii Europejskiej znaczenia tej inwestycji dla potrzeb bezpieczeństwa energetycznego, nie tylko Polski, ale całej Europy – podkreślił prezes.
Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko (POIiŚ) to największy program w historii Unii Europejskiej. Unijny wkład do tego programu to przeszło 27 mld euro, co stanowi około 42% całości środków polityki spójności. Środki na finansowanie programu, które pochodzą z Funduszu Spójności – FS oraz Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego – EFRR zostały podzielone pomiędzy 6 sektorów, z których energetyka otrzymała 1,72 mld euro. Celem tego Programu jest poprawa atrakcyjności inwestycyjnej Polski i jej regionów poprzez rozwój infrastruktury technicznej przy równoczesnej ochronie i poprawie stanu środowiska, zdrowia, zachowaniu tożsamości kulturowej i rozwijaniu spójności terytorialnej. Program, zgodnie z Narodowymi Strategicznymi Ramami Odniesienia (NSRO), zatwierdzonymi przez Komisję Europejską, stanowi jeden z programów operacyjnych będących podstawowym narzędziem do osiągnięcia założonych w nich celów przy wykorzystaniu środków Funduszu Spójności i Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego. POIiŚ jest również ważnym instrumentem realizacji odnowionej Strategii Lizbońskiej, a wydatki na cele priorytetowe UE stanowią w ramach programu 66,23 proc. całości wydatków ze środków unijnych.
Instytucją Zarządzającą POIiŚ, czyli odpowiedzialną za przygotowanie i realizację programu, jest Ministerstwo Rozwoju Regionalnego (MRR), które przekazało realizację części swoich zadań, w odniesieniu do niektórych osi priorytetowych, Instytucjom Pośredniczącym. Część zadań związanych z zarządzaniem i realizacją POIiŚ Instytucje Pośredniczące delegowały na podmioty, które pełnią rolę Instytucji Wdrażających. Na podstawie umowy zawartej z Ministrem Gospodarki instytucją formalnie uczestniczącą w przekazaniu środków spółce Polskie LNG jest Instytut Nafty i Gazu. Zgodnie z zawieraną dziś umową, część środków zostanie uruchomiona jeszcze w tym roku.
– Jesteśmy dumni, że naszemu Instytutowi po raz kolejny z takim sukcesem udało się przejść wcale nie łatwą procedurę notyfikacyjną niezbędną do uzyskania dotacji unijnych – przyznała Pani prof. Maria Ciechanowska, dyrektor Instytutu Nafty i Gazu. – Cieszymy się tym bardziej, że pozyskane w ten sposób środki pozwolą Polsce zrealizować tak ważną inwestycję nie tylko dla naszego kraju, ale pozostałych państw starego kontynentu – podkreśliła dyrektor.
Inwestycja znakomicie wpisuje się w europejską strategię budowy bezpieczeństwa energetycznego, co znajduje wyraz w wielu ważnych dokumentach Wspólnoty (polityka energetyczna, SEER i inne), a także realizuje cele tzw. X osi priorytetowej Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko (POIiŚ). Ogłoszona decyzja kończy procedurę administracyjną rozpoczętą 4 sierpnia 2011 r. W tym dniu Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów (UOKiK), zwrócił się do Komisji Europejskiej z prośbą o uznanie za uzasadnioną, tzn. zgodną z rynkiem wewnętrznym i przepisami wspólnotowymi, pomocy publicznej dla projektu terminalu LNG w Świnoujściu.