Temat Numeru: Nowa jakość

Maciej Toboła

Czym zatem jest ryzyko? I czy da się je jakoś zmierzyć lub policzyć? Ryzyko to nic innego jak wskaźnik stanu lub zdarzenia, które może prowadzić do strat. Jest on proporcjonalny do prawdopodobieństwa wystąpienia tego zdarzenia i do wielkości strat, które może spowodować.

Bolesna lekcja

Ostatni kryzys na rynkach finansowych, którego skutki odczuwamy do dzisiaj, dał nam wszystkim bardzo bolesną lekcję z zasad zarządzania ryzykiem. Wbrew pozorom zarządzanie ryzykiem nie dotyczy tylko wyłącznie instytucji finansowych, ale całej gospodarki, wszystkich firm i… gospodarstw domowych. Na szczęście większość banków działających na polskim rynku ustrzegło się poważniejszych konsekwencji, ale wiele firm i osób prywatnych nadal odczuwa konsekwencje złych lub, co gorsza, nieprzemyślanych i podejmowanych na fali optymizmu decyzji finansowych. Przykładem jest wciąż rosnący wolumen tzw. złych kredytów, i to zarówno pod względem wartości samych należności przeterminowanych, jak i liczby klientów, którzy mają kłopoty z regularnym spłacaniem swoich zobowiązań kredytowych. Oczywiście taka sytuacja nie wpływa korzystnie również na same banki, które muszą uporać się z trudnymi kredytami, co wiąże się z rosnącymi rezerwami celowymi i destabilizacją płynności. Główną przyczyną takiego stanu była zapewne zbyt duża liberalność w ocenie i szacowaniu ryzyka – zarówno przez banki, jak i przez klientów. Ale czy można było zrobić to lepiej i bezpieczniej dla obu stron?

Obecnie jednym z filarów rynku bankowego jest Nowa Umowa Kapitałowa, zwana również Umową Bazylejską Drugą. Dokument wydany przez Bazylejski Komitet Nadzoru Bankowego zawiera zbiór najlepszych praktyk w zakresie zarządzania ryzykiem finansowym oraz utrzymywania bezpiecznego poziomu kapitału przez banki (tzw. adekwatności kapitałowej). W Polsce zapisy tej umowy są wdrażane w postaci uchwał i rekomendacji wydawanych przez Komisję Nadzoru Finansowego. Ideą tych dokumentów jest wzmocnienie kontroli nad całym portfelem i zapewnienie stabilności finansowej banków. Do końca 2010 r. banki mają obowiązek wdrożyć zapisy wytycznych KNF tzw. Rekomendacji T, która ma z jednej strony ustrzec banki przed podnoszeniem ryzyka, ale z drugiej – ustrzec klientów przed wpadaniem w spiralę zadłużenia. Jak banki wdrażają zalecenia?

Każdy sobie…

Wszystkie działające na polskim rynku ...