Temat numeru: E-świętokrzyskie: informatyzacja dzięki funduszom unijnym – najciekawsze projekty

Anna Kucharczyk

Powyższe ma również odzwierciedlenie w rządowych działaniach legislacyjnych, tj. np. nowelizacja Ustawy o informatyzacji podmiotów realizujących zadani publiczne, w związku z którą dopuszczone jest, m.in. wnoszenie dokumentów w formie elektronicznej, obowiązek udostępnienia przez instytucje publiczne elektronicznej skrzynki podawczej, budowa repozytoria formularzy elektronicznych, rozszerzenie podpisu elektronicznego na potwierdzenie tożsamości bezpłatnym profilem zaufanym, a już od jesieni br. przesyłanie części spraw między jednostkami administracji publicznej wyłącznie w formie elektronicznej.

O ile jednak urzędy są otwarte na informatyzację, w większości upatrując w niej znaczne uproszczenie i przyśpieszenie realizacji zadań, o tyle nie wszyscy obywatele chcą korzystać z tej formy komunikacji przez internet. Niektórzy nadal preferują bezpośredni kontakt z urzędnikiem oraz mają większe zaufanie do form papierowych dokumentów. Należy to uszanować. Z drugiej jednak strony, gros osób nie wyobraża sobie braku możliwości załatwiania spraw na odległość. Należy więc im ją stworzyć, a ogromną szansę na rozwój e-administracji, e-learningu, e-zdrowia, itp. czyli całej infrastruktury społeczeństwa informacyjnego, dają przede wszystkim fundusze Unii Europejskiej.

Głównym źródłem finansowania projektów z zakresu infrastruktury informatycznej w województwie świętokrzyskim, podobnie jak i w innych województwach, jest właśnie współfinansowanie z funduszy europejskich, alokowanych zarówno na poziomie poszczególnych regionów, tj. w ramach regionalnych programów operacyjnych, jak również w zarządzanych centralnie krajowych programach operacyjnych (PO Rozwój Polski Wschodniej, PO Innowacyjna Gospodarka). W aspekcie informatyzacji oraz cyfryzacji województwo świętokrzyskie postawiło również na współpracę międzynarodową w ramach programu INTERREG IVC.

W regionie świętokrzyskim najwięcej projektów dotyczących społeczeństwa informacyjnego uzyskało dofinansowanie z Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Świętokrzyskiego na lata 2007-2013. W programie na finansowanie tego typu działań przeznaczono alokację osi priorytetowej 2. Wsparcie innowacyjności, budowa społeczeństwa informacyjnego oraz wzrost potencjału inwestycyjnego regionu, działania 2.2. Budowa infrastruktury społeczeństwa informacyjnego, w wysokości ponad 116 mln zł. Do końca sierpnia w ramach RPOWŚ podpisano 15 umów o łącznej wartości ponad 130 mln zł, w tym wartość dofinansowania z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego (EFRR) ponad 106 mln zł. Biorąc pod uwagę również projekty będące na etapie pre-umów, należy stwierdzić, iż alokacja RPOWŚ w tym zakresie zostanie w pełni wykorzystana.

Wśród projektów, które otrzymały dofinansowanie z EFRR w ramach RPOWŚ, dwa projekty, jako najważniejsze z punku widzenia rozwoju całego regionu, zostały umieszczone na Indykatywnym Wykazie Indywidualnych Projektów Kluczowych. Oznacza to, iż zarząd województwa, pełniący rolę Instytucji Zarządzającej RPO, zdecydował o priorytetowości realizacji przedmiotowych inwestycji i umożliwił ich finansowanie bez pełnej procedury konkursowej. Są to: E-świętokrzyskie Budowa Systemu Informacji Przestrzennej Województwa Świętokrzyskiego oraz E-świętokrzyskie Rozbudowa Infrastruktury Informatycznej JST. Całkowita wartość obydwu projektów to 63,40 mln zł, w tym dofinansowanie z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego 53,92 mln zł.

Indywidualny Projekt Kluczowy Województwa Świętokrzyskiego, pn. E-świętokrzyskie Budowa Systemu Informacji Przestrzennej Województwa Świętokrzyskiego (SIPWŚ) jest realizowany przy partnerskiej współpracy wszystkich jednostek samorządu terytorialnego, tj.: województwa świętokrzyskiego, 13 powiatów oraz 102 gmin, w tym miasta Kielce. Całkowita wartość projektu to 25 mln zł, w tym dofinansowanie z EFRR 21,25 mln zł.

Głównym przedmiotem projektu jest zbudowanie regionalnej infrastruktury organizacyjno-technicznej danych przestrzennych, uwzględniającej zalecenia europejskiej dyrektywy INSPIRE, tj.:

• utworzenie Regionalnego Centrum Przetwarzania Danych – RCPD, zlokalizowanego w Urzędzie Marszałkowskim Województwa Świętokrzyskiego,
• utworzenie lokalnych centrów przetwarzania danych – LCPD, zlokalizowanych w 13 starostwach powiatowych,
• przyłączenie, uruchomienie i wdrożenie SIPWŚ u wszystkich partnerów projektu. Budowa systemu jest ważna przede wszystkim ze względu na fakt, iż pewne dane są generowane wyłącznie na poziomie gminy czy też powiatu i ich szybkie udostępnienie usprawni działanie administracji.

SIPWŚ będzie gromadził, zarządzał, prezentował oraz udostępniał informacje o terenie województwa świętokrzyskiego. System ten zapewni kompleksowość, jednolitość, spójność, aktualność, powszechną dostępność i bezpieczeństwo zamieszczanych w nim danych. Ułatwi ich dowolną analizę oraz prezentację. Podstawowe bazy danych, które znajdą się w SIPWŚ to dane Państwowego Zasobu Geodezyjnego i Kartograficznego: ortofotomapy, mapy tematyczne, wektorowe i rastrowe dane ewidencji gruntów i budynków; oraz dane własne, jak baza planów zagospodarowania przestrzennego, która umożliwi m.in. publikację miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego oraz studiów uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego danej gminy; baza inwestycji samorządowych: wojewódzkich, powiatowych i gminnych; baza danych obiektów zabytkowych, turystycznych i sportowych. Użytkownik otrzyma interaktywną mapę, dzięki której będzie mógł wyszukać konkretne, interesujące go obiekty. System zasilą ponadto bazy danych: funduszy unijnych, środowiskowych, aktywności zawodowej, komunikacji zbiorowej oraz organizacji pozarządowych, stowarzyszeń i organizacji non profit. SIPWŚ będzie adresowany do następujących użytkowników: jednostek administracji samorządowej na poziomie województwa, powiatu i gminy; jednostek administracji rządowej, w tym służb administracji zespolonej: policji, straży pożarnej; uczelni, jednostek badawczo-rozwojowych, organizacji i agencji pozarządowych oraz przedsiębiorców i innych mieszkańców regonu.

Celem SIPWŚ jest, m.in. zebranie i przedstawienie w jednym miejscu rozproszonych dotąd danych przestrzennych, integracja z innymi Systemami Informacji Przestrzennej (np. Geoportal, Geoportal 2, Centralna Baza Danych Geologicznych, Geoportal IKAR), udostępnianie kompleksowej i aktualnej informacji o terenie oraz przygotowanie podstaw organizacyjnych i technicznych usług e-administarcji w zakresie związanym z gospodarką przestrzenną na wszystkich szczeblach podziału administracyjnego województwa. Zakończenie realizacji projektu planowane jest na 31 października 2012 r. Wśród potencjalnych korzyści, jakich można spodziewać się po pomyślnym wdrożeniu SIPWŚ znajdzie się: szybki dostęp o każdej porze do serwisu informacyjnego, ulepszona wymiana danych, lepszy dostęp do kluczowych informacji o województwie świętokrzyskim, polepszenie jakości współpracy i komunikacji, zarówno na szczeblach administracji, jak i wielu podmiotów i instytucji życia publicznego, prostsze zarządzanie ładem przestrzennym, łatwiejszy dostęp do informacji, np. o terenach inwestycyjnych, planach zagospodarowania przestrzennego, nieruchomościach, środowisku itp. System przyspieszy oraz skróci drogę komunikacji i wymiany informacji pomiędzy obywatelem a urzędem, jak również pomiędzy jednostkami samorządu terytorialnego. Dzięki wdrożeniu systemu spodziewane jest skrócenie czasu przygotowania decyzji, postanowień dla procedur administracyjnych odnoszących się do gospodarki przestrzennej o minimum 10 proc.

Drugi projekt z Indykatywnego Wykazu Indywidualnych Projektów Kluczowych RPOWŚ to projekt pn. E-świętokrzyskie. Rozbudowa Infrastruktury Informatycznej JST. Szacunkowy koszt całkowity inwestycji to 38,4 mln zł, w tym dofinansowanie z EFRR 32,67 mln zł.

Projekt jest kontynuacją i rozszerzeniem projektu E-świętokrzyskie Rozbudowa Infrastruktury Informatycznej, zrealizowanego przez Województwo Świętokrzyskie i 13 partnerów z terenu Województwa ze środków Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego. E-świętokrzyskie. Rozbudowa Infrastruktury Informatycznej JST jest realizowany wspólnie ze 106 partnerami – jednostkami samorządu terytorialnego z województwa świętokrzyskiego (gminy i powiaty). Celem nadrzędnym projektu jest podniesienie bezpieczeństwa systemów i sieci teleinformatycznych urzędów, a także stworzenie nowoczesnego systemu wspomagającego zarządzanie jednostkami samorządowymi wraz z elektronicznym systemem obiegu dokumentów dla JST w całym województwie świętokrzyskim. W ramach podniesienia bezpieczeństwa systemów i sieci teleinformatycznych urzędów planowana jest budowa sieci komputerowej LAN wraz z elementami aktywnymi, wprowadzenie logowania kartą inteligentną, zabezpieczającą przed nieuprawnionym dostępem do zasobów informatycznych, zastosowanie urządzeń zabezpieczających oraz do archiwizacji i wyposażenie urzędów w sprzęt komputerowy oraz oprogramowanie. Projekt przewiduje również rozbudowę portalu Wrota Świętokrzyskie (www.wrota-swietokrzyskie.pl) o serwis multimedialny i serwis dla niewidomych, dzięki czemu osobom niewidomym oraz niedowidzącym ułatwiony zostanie dostęp do informacji, np. poprzez import treści wskazanych stron internetowych w formacie przeznaczonym dla czytników ekranowych. Zostanie również zakupiony i wdrożony System Elektronicznego Obiegu Dokumentów, zapewniający szybkie przesyłanie dokumentacji elektronicznej, a w konsekwencji zwiększający efektywność obsługi spraw w urzędzie oraz wdrożony pakiet systemów dziedzinowych mający na celu informatyzację różnych obszarów działania urzędu, np. księgowości, naliczania i rozliczania podatków, gospodarki nieruchomościami. Oprogramowanie, w skład którego wchodzą programy dziedzinowe, będzie wzajemnie zintegrowane z systemem obiegu dokumentów. W rezultacie możliwa więc będzie obsługa dokumentów drogą elektroniczną. Planowana data zakończenia realizacji projektu to 30 czerwca 2014 r.

Wdrożenie projektu umożliwi sprawniejsze wprowadzenie e-administracji, dzięki czemu urzędy będą efektywniej realizować swoje zadania, a obieg dokumentów pomiędzy interesantami a urzędami zostanie usprawniony. Dzięki realizacji projektu urząd gminy czy powiatu będzie posiadał nowoczesny system informatyczny umożliwiający udostępnianie informacji i usług, odpowiadający kierunkom rozwoju e-administracji w Polsce i Europie. Założenia tego projektu w pełni odpowiadają zmianom wprowadzanym przez wspominaną już Ustawę o informatyzacji podmiotów realizujących zadania publiczne, a więc jego realizacja umożliwi samorządom województwa świętokrzyskiego wywiązanie się z zadań wynikających z tej ustawy.

Obok projektów kluczowych w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Świętokrzyskiego na lata 2007-2013, realizowanych jest również wiele innych projektów z zakresu infrastruktury informatycznej, wyłonionych w drodze konkursowej.

Bardzo dobrym przykładem jest projekt E-Zdrowie w Województwie Świętokrzyskim, rozbudowa i wdrażanie systemów informatycznych w jednostkach służby zdrowia – etap I. Jest to również projekt kompleksowy, realizowany z partnerstwie, na podstawie porozumienia zawartego pomiędzy sześcioma jednostkami służby zdrowia z terenu województwa świętokrzyskiego, w celu wspólnej realizacji celów określonych w Strategii e-Zdrowia w Polsce na lata 2009-2015, ze szczególnym zwróceniem uwagi na zastosowanie technologii informatycznych usprawniających obsługę procesu leczenia pacjenta. Całkowita wartość projektu to ponad 18 mln zł, w tym dofinansowanie z EFRR 15 mln zł. Przedmiotem projektu jest zakup i wdrożenie nowych oraz rozbudowa już istniejących systemów teleinformatycznych w sześciu jednostkach służby zdrowia, a także opracowanie i wdrożenie zintegrowanej platformy informatycznej, umożliwiającej wymianę danych medycznych między jednostkami wraz z zakupem niezbędnego sprzętu i oprogramowania systemowego. Partnerami w projekcie są: Świętokrzyskie Centrum Onkologii, Wojewódzki Szpital Zespolony w Kielcach, Wojewódzki Ośrodek Medycyny Pracy w Kielcach, Wojewódzki Szpital Specjalistyczny im. Św. Rafała w Czerwonej Górze, Świętokrzyskie Centrum Ratownictwa Medycznego i Transportu Sanitarnego w Kielcach oraz Wojewódzki Specjalistyczny Szpital Dziecięcy im. Wł. Buszkowskiego w Kielcach.

Obok ww. projektu dofinansowanie otrzymały również indywidualne wnioski niektórych szpitali z terenu województwa zakładające rozwój e-usług medycznych, w tym modernizację i rozbudowę systemów informatycznych, kompleksową teleinformatyzację i monitoring obiektów oraz wdrożenie teleradiologii i telemedycyny (m.in. szpitale w Kielcach, Końskich, Staszowie, Ostrowcu Świętokrzyskim, Chmielniku, Busku-Zdroju, we Włoszczowie).

Ponadto dofinansowanie w ramach RPOWŚ 2007-2013 otrzymał projekt dotyczący poprawy łączności w jednostkach Państwowej Straży Pożarnej za pomocą systemu lokalizacji pojazdów i transmisji danych oraz inwestycja polegająca na wprowadzeniu technologii cyfrowych usprawniających pracę w Świętokrzyskim Urzędzie Wojewódzkim. Ważne dla rozwoju infrastruktury społeczeństwa informacyjnego w regionie są również projekty dotyczące budowy miejskich sieci światłowodowych wraz z urządzeniami na terenie miasta Kielce oraz na terenie Skarżyska-Kamiennej, gminy Ostrowiec Świętokrzyski, Końskie, Ożarów, Staszów i Wiślica.

W założenia wzmacniania konkurencyjności województwa świętokrzyskiego poprzez rozbudowę regionalnej i lokalnej infrastruktury społeczeństwa informacyjnego wpisuje się również uczestnictwo województwa w projekcie Sieć szerokopasmowa Polski Wschodniej, realizowanym w ramach Programu Operacyjnego Rozwój Polski Wschodniej. Przedsięwzięcie, jedno z największych w branży IT, oprócz województwa świętokrzyskiego, obejmuje również województwa: lubelskie, podlaskie, podkarpackie i warmińsko-mazurskie. Projekt zakłada, że do 2014 r. w Świętokrzyskiem powstanie około 1500 km nowoczesnej sieci światłowodowej ze 148 węzłami szkieletowo-dystrybucyjnymi, dzięki której 90 proc. mieszkańców województwa uzyska dostęp do szerokopasmowego internetu. W tej chwili takiego dostępu nie ma 56 proc. mieszkańców regionu, 90 proc. nie ma dostępu do sieci NGA, internetu nowej generacji, choć zakłada się, że do 2020 r. mają go mieć wszyscy obywatele Unii. Budowa sieci kosztować będzie 202 mln zł, z czego 158 mln zł pochodzić będzie z Unii Europejskiej. Dla realizacji dalszego harmonogramu prac niezbędna jest notyfikacja dużego projektu w Komisji Europejskiej. Jako pierwsze taki wniosek do Komisji (po pozytywnej ocenie instytucji krajowych, m.in. PARP) Ministerstwo Rozwoju Regionalnego złożyło właśnie wniosek województwa świętokrzyskiego.

Poza realizacją projektów o zasięgu regionalnym, czy wdrażanych w partnerstwie z innymi województwami, województwo świętokrzyskie angażuje się również we współpracę międzynarodową jako partner w projekcie współfinansowanym w ramach Programu INTERREG IVC. Wspólnie z Włochami (Liderem Projektu), Wielką Brytanią, Belgią, Niemcami, Czechami, Cyprem oraz województwem łódzkim realizuje projekt pn. ONE Observatory Network to Enhance ICT Structural Funds Absorption – Sieć obserwatoriów do monitorowania absorpcji funduszy strukturalnych poprzez technologie ICT.

Celem projektu jest próba rozwiązania problemu obserwowanej w Europie nadal dość niskiej absorpcji środków strukturalnych na zadania związane ze społeczeństwem informacyjnym. Ma temu służyć powołanie regionalnych instytucji/organizacji (obserwatoriów ICT), które będą posiadać kompetencje zbadania rozwoju społeczeństwa informacyjnego w swoim regionie (zasięg sieci szerokopasmowych, wykorzystanie technologii ICT czy rozwoju e-administracji) oraz analizy zgromadzonych danych w celu określenia kierunków rozwoju społeczeństwa informacyjnego. Realizacja projektu przewidziana jest na lata 2012-2014. Przewidywany budżet przeznaczony dla województwa świętokrzyskiego na działania podejmowane w ramach projektu wynosi około 162 796 euro, a dofinansowanie stanowi 85 proc. wydatków kwalifikowanych. Należy zaznaczyć, iż powyższy projekt jest jednym z pierwszych w tej kategorii, w którym województwo świętokrzyskie bierze udział. Docelowo efektem realizacji projektu ONE powinna być większa absorpcja funduszy strukturalnych na rozwój społeczeństwa informacyjnego i technologii ICT w województwie. Dzięki wymianie doświadczeń i wiedzy z innymi regionami w ramach tworzonych obserwatoriów ICT możliwe będzie opracowanie i doskonalenie metodologii badań i wymiany informacji. Przewiduje się, iż w wyniku realizacji strategii opracowanych przez województwo oraz zaangażowania się instytucji pozarządowych w rozwiązywanie problemów związanych z informatyzacją regionu nastąpi większa absorpcja środków europejskich przeznaczonych na ten cel.

Projekty dotyczące rozwoju społeczeństwa informacyjnego nie są najłatwiejszymi projektami do realizacji. Podmioty odpowiedzialne za ich przygotowanie i wdrożenie muszą dysponować odpowiednio wykwalifikowaną kadrą oraz zasobami finansowymi (wymagany wkład własny). W związku z powyższym oraz z uwagi na fakt, iż e-projekty, aby spełniać oczekiwania społeczeństwa, muszą być kompleksowe, bardzo dobrym pomysłem jest współpraca partnerska, taka właśnie jak ta realizowana w ramach projektów na terenie województwa świętokrzyskiego.

W dobie globalizacji i cyfryzacji, aby regiony były konkurencyjnymi i atrakcyjnymi miejscami do życia i pracy, szczególnie ważny jest rozwój regionalnych sieci teleinformatycznych oraz technologii informacyjnych, jak również zapewnienie mieszkańcom dostępu do szerokopasmowego internetu. Brak takiego dostępu oznacza bowiem wykluczenie społeczne i marginalizację. Trudno się więc dziwić, iż nawet wobec występujących braków w podstawowej infrastrukturze drogowej czy edukacyjnej samorządy inwestują również w infrastrukturę informatyczną, upatrując w jej rozwoju szansę na rozwój społeczny i gospodarczy.

Źródła:

Materiały informacyjne projektów udostępnione przez Biuro Społeczeństwa Informacyjnego Urzędu Marszałkowskiego Województwa Świętokrzyskiego w Kielcach.

www.rpo-swietokrzyskie.pl.

http://www.e-swietokrzyskie.pl/sipws/.

http://www.e-swietokrzyskie.pl/riijst/.

http://www.e-swietokrzyskie.pl/sspw/,

http://www.e-swietokrzyskie.pl/bsi/index.php/strona-glowna/33-Wojewodztwo-swietokrzyskie-w-Projekcie-ONE.html.

www.sejmik.kielce.pl.