Technologie: Digitalizacja a działalność banków spółdzielczych
![Technologie: Digitalizacja a działalność banków spółdzielczych Technologie: Digitalizacja a działalność banków spółdzielczych](https://sp-ao.shortpixel.ai/client/to_webp,q_glossy,ret_img,w_850,h_478/https://bank.pl/wp-content/uploads/2017/03/nbs.2017.02.strona.035.850x.jpg)
Eugeniusz Gostomski
prof. Uniwersytetu Gdańskiego, dr hab. nauk ekonomicznych
Od digitalizacji na rynku usług bankowych nie sposób dziś uciec. Każdy bank musi zatem opracować strategię cyfryzacji swojego biznesu i dostosować się do zmieniających się warunków działalności. Niezbędne jest przy tym utrzymanie równowagi między dotychczasowymi silnymi stronami banku i nowymi formami jego aktywności. Banki, w tym także spółdzielcze, aby utrzymać się na rynku i spełniać oczekiwania swoich interesariuszy – właścicieli, klientów, pracowników i władz administracyjnych – muszą sprostać wielu wyzwaniom:
- zaostrzonym wymaganiom władz nadzorczych w zakresie funduszy własnych i płynności finansowej banków, które zostały wprowadzone przez społeczność międzynarodową pod wpływem globalnego kryzysu finansowego i gospodarczego;
- utrzymującym się już od kilku lat na rynkach finansowych niskim stopom procentowym, które drastycznie ograniczają ich dochody odsetkowe;
- zmniejszaniu się zaufania klientów do banków na skutek ich chciwości i ignorowania rzeczywistych potrzeb konsumentów;
- większej wrażliwości klientów na ceny produktów bankowych i przywiązywanie przez nich dużej wagi do wygodnego dostępu do usług bankowych, co wymusza na bankach tworzenie wielokanałowego systemu dystrybucji;
- olbrzymiemu naciskowi właścicieli i klientów banków oraz ich menedżerów na redukcję kosztów działalności bankowej, bez czego w obecnych warunkach nie jest możliwa realizacja celów biznesowych żadnego banku.
Jakby tego było mało na rynku finansowym pojawiły się silne firmy z sektora fintech i digitalizacja, która ma coraz większy wpływ na funkcjonowanie banków, także spółdzielczych, w krajach rozwiniętych i na tzw. rynkach wschodzących (emerging markets). Digitalizacja oznacza coś więcej niż zapisywanie informacji na nośnikach cyfrowych (elektronicznych) i następnie ich przetwarzanie. Jest to prawdziwa rewolucja cyfrowa, która wymusza zmiany w tradycyjnym modelu funkcjonowania banku i sposobie korzystania przez klientów z jego usług. Na zewnątrz najbardziej uwidacznia się w postaci bankowości internetowej i bankowości mobilnej opartej na smartfonach z odpowiednimi aplikacjami.
Motorem postępującej digitalizacji w bankach są firmy z sektora fintech (skrót ten pochodzi od technologii finansowej), które nie są bankami ani przedsiębiorstwami inwestycyjnymi, a oferują wiele alternatywnych sposobów dostępu do różnorodnych usług finansowych: szybkich pożyczek, przelewów online, finansowania społecznościowego, kompleksowego planowania finansowego i innych. Często są to startupy, które od niedawna funkcjonują na rynku. Fintechy korzystają z platform internetowych i narzędzi umożliwiających pozyskiwanie kompleksowych danych o klientach. Usługi przez nie oferowane są w stosunku do oferty bankowej po części konkurencyjne i po części substytucyjne. Ponadto firmy technologiczne działają także jako pośrednicy między bankami i klientami1.
Do największych fintechów na świecie należą firmy chińskie (Lu.com, Zhong An Insurance), amerykańskie (Paypal, Square, LendingClub), brytyjskie (Stripe, Funding Circle, Transferwise) i niemieckie (Payleven, Paymill, Auxmoney). Rynkiem, na którym działają coraz bardziej interesują się też wielkie koncerny handlowe, telekomunikacyjne i takie instytucje, jak Google, Apple, Facebook i Amazon, pragnące zarabiać szczególnie na usługach płatniczych. W Polsce znanymi firmami z sektora fintech są m.in. Blue Media, PayU, Przelewy24, Kokos.pl i Cinkciarz.pl.
Główne filary modelu biznesowego banków spółdzielczych
Digitalizacja zmienia całą gospodarkę, w tym również banki. W Niemczech zorganizowano zbiorową dyskusję z udziałem pięciu ekspertów ze spółdzielczego sektora bankowego, poświęconą wpływowi digitalizacji na model biznesowy BS-ów. Warto tutaj przytoczyć wnioski, jakie w jej trakcie padły, a to ze względu na ich istotne znaczenie dla strategii banków spółdzielczych w dobie digitalizacji usług bankowych.
Model biznesowy przedsiębiorstwa określa to, jak ono funkcjonuje i w jaki sposób tworzy wartość dla interesariuszy. Nawiązując do rozważań teoretycznych A. Osterwaldera i Y. Pigneura, dotyczących funkcjonowania banków2, można wyróżnić 9 filarów modelu biznesowego banków spółdzielczych, a mianowicie:
- oferta wartości dla członków i pozostałych klientów obejmująca sprzedaż podstawowych i specjalistycznych produktów finansowych i angażowanie się w projekty na rzecz lokalnej społeczności;
- segmenty klientów obejmujące wyłącznie osoby prywatne, rolników i drobnych przedsiębiorców z regionu, w którym funkcjonuje dany bank spółdzielczy;
- relacje z klientami, które w bankach spółdzielczych wyróżniają się tym, że są bezpośrednie, długookresowe, emocjonalne i odporne na kryzys;
- zróżnicowane kanały dystrybucji produktów bankowych i przekazywania informacji, które umożliwiają klientom korzystania w kontaktach z bankiem z tradycyjnych placówek bankowych, internetu oraz telefonó...
Artykuł jest płatny. Aby uzyskać dostęp można:
- zalogować się na swoje konto, jeśli wcześniej dokonano zakupu (w tym prenumeraty),
- wykupić dostęp do pojedynczego artykułu: SMS, cena 5 zł netto (6,15 zł brutto) - kup artykuł
- wykupić dostęp do całego wydania pisma, w którym jest ten artykuł: SMS, cena 19 zł netto (23,37 zł brutto) - kup całe wydanie,
- zaprenumerować pismo, aby uzyskać dostęp do wydań bieżących i wszystkich archiwalnych: wejdź na BANK.pl/sklep.
Uwaga:
- zalogowanym użytkownikom, podczas wpisywania kodu, zakup zostanie przypisany i zapamiętany do wykorzystania w przyszłości,
- wpisanie kodu bez zalogowania spowoduje przyznanie uprawnień dostępu do artykułu/wydania na 24 godziny (lub krócej w przypadku wyczyszczenia plików Cookies).
Komunikat dla uczestników Programu Wiedza online:
- bezpłatny dostęp do artykułu wymaga zalogowania się na konto typu BANKOWIEC, STUDENT lub NAUCZYCIEL AKADEMICKI