Marcin Złoch

Odwieczna rywalizacja pomiędzy przestępcami a twórcami zabezpieczeń przybiera na sile, tym razem za sprawą sztucznej inteligencji. Jak w każdej batalii, tak i tutaj informatycy z jasnej strony mocy nie wychodzą zwycięsko z każdego starcia, choćby dlatego, że cyberprzestępcom sprzyjają nierzadko uwarunkowania zewnętrzne. Pandemia czy agresja na Ukrainę mogą być tu najświeższym przykładem.

Ośmiu na dziesięciu Polaków regularnie płaci w sklepach kartą, telefonem lub kodem BLIK – wynika z badania „Mobilny Portret Polaka”. Szybkie płatności elektroniczne całkowicie zdominowały internet. Ponad 40% badanych za zakupy online najczęściej płaci kodem BLIK (aż 55% od czasu do czasu), a 20% – szybkim przelewem z bramki płatniczej.

Influencer marketing to dziś jeden z najgorętszych trendów w marketingu, a banki coraz częściej dostrzegają jego potencjał. Wykorzystanie influencerów w branży finansowej może być jednak nieco bardziej złożone niż w przypadku innych branż – a to ze względu na specyfikę produktów i usług bankowych.

W Unii Europejskiej dobiegają końca wieloletnie prace nad stworzeniem
zintegrowanego podejścia do informowania interesariuszy o stopniu,
w jakim poszczególne przedsiębiorstwa integrują czynniki środowiskowe,
społeczne oraz ładu korporacyjnego (ESG) do swojej bieżącej działalności.
A jak przebiegają prace w polskim sektorze bankowym?

Cyfrowe platformy finansowe i aplikacje mobilne, takie jak Revolut czy Wise, oferują
szeroki zakres usług bankowych i finansowych. Pozwalają one na przechowywanie i wymianę pieniędzy w wielu różnych walutach, bezproblemowe płatności za granicą czy też wymianę walut po kursach korzystniejszych niż w wielu kantorach internetowych. Jednak tradycyjne banki szybko dostosowały swoją ofertę do takich właśnie
potrzeb swoich klientów.

Wielu pracowników nie potrafi lub nie chce zachować podstawowych zasad cyberbezpieczeństwa. Globalne badanie, przeprowadzone przez Gartnera w 2022 r. wykazało, że na przestrzeni 12 miesięcy przed nim około 69% pracowników naruszyło politykę bezpieczeństwa, a 74% badanych przyznało, że byłoby skłonne to zrobić, gdyby pomogło to im lub zespołowi osiągnąć cel biznesowy.

Czatboty i voiceboty coraz częściej zastępują tradycyjnych doradców w zdalnej obsłudze klientów bankowych. Pracują w trybie 24/7/365, nie męczą się, a przy tym posługują się coraz bardziej naturalnym językiem.

Cyfryzacja jest bronią obosieczną – z jednej strony usprawnia procesy biznesowe,
zaś z drugiej otwiera nowe furtki dla hakerów. Walka między cyberprzestępcami
a specjalistami ds. cyberbezpieczeństwa to nieustający wyścig zbrojeń. Zagrożenia
cybernetyczne stają się coraz bardziej złożone i trudne do wykrycia.

Sektor bankowy, z uwagi na swoją specyfikę i ilość przetwarzanych danych osobowych, jest szczególnie narażony na cyberataki. W odpowiedzi na rosnące zagrożenia banki podejmują innowacyjne działania w zakresie cyberbezpieczeństwa.

Sztuczna inteligencja w obszarze płatności ma potencjał, by wprowadzić znaczące zmiany, choć niekoniecznie muszą one być zawsze rewolucyjne. AI może przyczynić się m.in. do wzmocnienia bezpieczeństwa płatności, szczególnie w kontekście wykrywania oszustw.

Banki spółdzielcze, często postrzegane jako instytucje o bardziej tradycyjnym charakterze, coraz częściej podejmują śmiałe kroki w kierunku digitalizacji i wprowadzania innowacyjnych rozwiązań. Dzięki temu są w stanie skutecznie konkurować z większymi od nich bankami komercyjnymi, zachowując przy tym bliską relację ze swoimi z klientami.

Szybki rozwój technologii sprawił, że utrzymanie bezpiecznego systemu staje się coraz ważniejsze dla banków. W cyfrowym świecie wrażliwe dane osobowe, takie jak informacje bankowe i hasła,
są narażone na jeszcze większe ryzyko przejęcia lub dostępu przez osoby niepowołane.
Ochrona danych klientów jest kluczowa dla przetrwania i reputacji banku.

Klienci banków potrzebują stałego, szybkiego i bezpiecznego dostępu do swoich pieniędzy. Muszą mieć przy tym pewność, że przy wypłacie nie zabraknie banknotów, ani ich poszczególnych nominałów, a przy wpłacie pozostanie wystarczająco miejsca na depozyt.

AI ma potencjał w zakresie poprawy funkcjonowania banków – od usprawnienia procesów przetwarzania danych, przez ułatwienie pracy personelowi, po zapewnianie klientom bardziej spersonalizowanych doświadczeń i usług.

Edukacja finansowa w coraz bardziej zdigitalizowanym świecie to nic innego jak uświadamianie klientów, by w bardziej bezpieczny sposób poruszali się w systemach bankowości internetowej i mobilnej. Dlatego projekty edukacyjne prowadzone przez banki zazwyczaj zawierają komponent cyberbezpieczeństwa, który nierozłącznie wiąże się z ich działalnością i odpowiedzialnością społeczną.

Zdaniem ekspertów, trudno będzie utrzymać płatności odroczone jako samodzielną usługę, choć ich popularność systematycznie rośnie. Przyczynić się do tego może wysoki koszt finansowania długu, jak również objęcie rynku formalnymi regulacjami. Nie zaprzeczają jednak, że perspektywy rynkowe dla BNPL wciąż pozostają obiecujące.

Rok 2023 bez wątpienia był czasem, w którym, ze względu na uwarunkowania gospodarcze, trzeba było ograniczać koszty biznesowe. Jednocześnie firmy musiały stawiać czoła nieoczekiwanym zagrożeniom dla łańcuchów dostaw i presji związanej z rosnącymi wymaganiami z zakresu ładu środowiskowego, społecznego i korporacyjnego (ESG).
Dyskusję na temat rozwiązań technologicznych zdecydowanie zdominował jeden termin – AI. Jak to będzie wyglądać, zdaniem ekspertów, w tym roku?

Aplikacje bankowe na smartfony przekształciły nasze telefony komórkowe w przenośne biura rachunkowe. Możemy w biegu sprawdzać salda, dokonywać przelewów, płacić rachunki i zarządzać kartami kredytowymi. To nie tylko wygoda, ale również zdolność do natychmiastowego reagowania na zmieniające się okoliczności finansowe.

Przestępstwem XXI wieku została okrzyknięta kradzież tożsamości. Warto jednak wiedzieć, że – w dobie deepfake i AI – analiza behawioralna pozwala chronić się przed zaawansowanymi formami podszywania się pod inne osoby.

Internet się zmienił. Korzystanie z niego może być groźne dla użytkowników i firm, bo cyberprzestępcy korzystają z coraz nowszych rozwiązań do kradzieży danych. Próbują przy tym nakłonić osoby, szukające różnych programów lub narzędzi, takich jak ChatGPT, czy generator obrazów MidJourney, do pobrania złośliwego oprogramowania.

Powstają coraz bardziej zaawansowane technologiczne urządzenia samoobsługowe, tak zaprojektowane, aby umożliwić szybsze, bezpieczniejsze i bezproblemowe dokonywanie transakcji przez klienta. Szczególnie wpłat, które są największym wyzwaniem z punktu widzenia utrzymania sprawności urządzenia.

Obecnie wiele spraw bankowych możemy załatwić sami, bez wizyty w oddziale, i nawet osoby starsze coraz chętniej korzystają z rozwiązań zdalnych. Młodzi klienci najchętniej sięgają po smartfony, a osoby powyżej 50. roku życia statystycznie częściej korzystają z serwisu transakcyjnego.

Wzbudził już liczne kontrowersje, nawet wśród liderów światowego rynku IT. Czy sektor finansowy jest gotów, tak pod względem technicznym jak i prawnym, by stawić czoła sztucznej inteligencji, działającej po złej stronie mocy?

Sztuczna inteligencja będzie w stanie przeciwdziałać atakom budowanym przez inną sztuczną inteligencję. Tak jak teraz trenuje się sztuczną inteligencję, by wykrywała teksty, obrazy czy filmy spreparowane przez inną AI; tak w przyszłości będzie nas wspierać w rozpoznawaniu i obronie przed cyberatakami wymierzonymi w nas lub nasze dobra.