Strefa VIP: W podniebnym królestwie smoka

Tekst i zdjęcia Aleksander Z. Rawski

Zanim człowiek Zachodu odkrył banalną prawdę, że nie wzrostem dochodu narodowego PKB można najskuteczniej określić zadowolenie mieszkańca kraju, buddyjski król Jigme Singye Wangchucki, ojciec obecnego władcy, w 1971 r. zainicjował nową formę mierzenia rozwoju narodowego wskaźnikiem szczęścia krajowego brutto. Zależało mu na tym, by w procesie modernizacji państwa nie zatracić narodowych cech i wielowiekowych tradycji..

W trosce o poddanych zerwał z monarchią absolutną i wprowadził powszechne demokratyczne wybory. Dlatego mieszkaniec Bhutanu wierzy, że radości i zadowolenia nie osiągnie się w wyniku wyłącznie rozwoju materialnego i ekonomicznego. Ten rozwój musi być starannie zrównoważony ze zdrowiem duchowym, środowiskiem oraz z jakością życia. Do lat 60. nie było tutaj ubitych dróg i telefonów, a cudzoziemców po prostu nie wpuszczano. Kiedy w 1961 r. do stolicy królestwa – Thimphu wjechał pierwszy terenowy samochód, podobno niektórzy mieszkańcy wzięli go za smoka i próbowali karmić sianem

W tradycyjnym gho

Pomimo iż Bhutan jest krajem biednym, nikt tutaj nie zna głodu, a mieszkańcy miast mają zawsze zapewnioną pracę. Turysta będzie mile zaskoczony tym, że po wyjściu z budynku lotniska Paro (zbudowanym w 1999 r.) nie otacza go natrętny tłum tubylców oferujących różne usługi. Przyleciałem o 9.00, gdy wyszedłem na parking samochodowy, stało tam zaledwie kilku mężczyzn ubranych w tradycyjne gho, sięgającą kolan bawełnianą szatę skrojoną w stylu kimona. Jeden z nich podszedł do mnie. Był przewodnikiem bhutańskiej agencji turystycznej. Pojedynczy turysta bowiem nie może podróżować po kraju. Zgodnie z tutejszymi przepisami powinno się utworzyć co najmniej dwuosobową grupę, określić jej trasę i zgłosić do wyspecjalizowanego, tutejszego biura podróży. Możliwe są wędrówki tematyczne: obserwacja ptaków, motyli lub kwiatów, wprowadzenie w tajniki buddyzmu, tkania lub rzemiosła oraz ukierunkowana na sport: trekking, rafting, podróżowanie po kraju na rowerze.

Taniec ze szkieletami

Wystarczy około siedmiu dni, aby – podróżując bez pośpiechu – przekonać się o niezwykłości Bhutanu. Trasa wędrówki zwykle prowadzi przez Dolinę Paro, Thimphu, Dolinę Punakhę i Dolinę Wangdue, aż do klasztoru zwanego Gniazdem Tygrysa. Najwygodniej jest podróżować klimatyzowanym minibusem z lokalnym kierowcą i przewodnikiem. Wędrówkę rozpoczynamy w miejscowości Paro od wizyty w Muzeum Narodowym (Ta Dzong), które mieści się w starej strażnicy zbudowanej w 1651 r. Podziwiać można tutaj nie tylko dzieła sztuki, ale także wyroby rzemieślnicze codziennego użytku, stroje, wyroby złotnicze i zbroje, wypchane słomą dzikie zwierzęta, a nawet bhutańskie znaczki pocztowe: trójwymiarowe, w kształcie grającej płyty i wypukłe. W pobliżu świątyni Paro Dzong, w czasie świąt religijnych, możemy uczestniczyć w pokazie tańców obrzędowych. Tancerze występują w kostiumach wykonanych z jedwabiu zdobionego galonami brokatu oraz w drewnianych maskach przedstawiających ...