Stowarzyszenie Samorządy dla Polski pisze list do Premiera w sprawie Rządowego Funduszu Inwestycji Lokalnych

Wieliczka, 17.12.2020

Pan Mateusz Morawiecki Prezes Rady Ministrów

Stanowisko Rady i Zarządu Stowarzyszenia Samorządy dla Polski dotyczące podziału środków w ramach Rządowego Funduszu Inwestycji Lokalnych

Panie Premierze,

W związku z trwająca pandemią koronawirusa oraz jej negatywnym wpływem na rozwój gospodarczy naszego kraju, nastał bardzo trudny moment dla mieszkańców wszystkich miejscowości w Polsce. Trudno jest dziś skutecznie prowadzić inwestycje, a jeszcze trudniej jest świadczyć usługi komunalne, na które codziennie oczekują mieszkańcy. Wszystkie samorządy są w niezwykle ciężkiej sytuacji.

Dlatego też niezrozumiała jest decyzja rządu, która pozostawia część naszych miast, gmin, powiatów i województw bez wsparcia w ramach Rządowego Funduszu Inwestycji Lokalnych.

Wspólnie zauważamy, że ogłaszane są „konkursy” na przyznanie środków publicznych w ramach pomocy w czasie pandemii bez jakichkolwiek sprecyzowanych kryteriów i zasad transparentności. Pozwala to na dowolność i uznaniowość interpretacyjną przy podejmowaniu ostatecznych decyzji. Obecnie takie działania zostały podjęte przy podziale środków w ramach wsparcia dla samorządów.

Pozwolimy sobie również przypomnieć, że podobna sytuacja miała miejsce kilka tygodni temu przy przeznaczeniu środków publicznych dla instytucji kultury i środowiska artystycznego, co wywołało również ogromne niezadowolenie.

W tym miejscu apelujemy do ministrów rządu polskiego o równe traktowanie obywateli całego naszego kraju. Przypominamy, że podatki płacą wszyscy mieszkańcy – z północy, południa, wschodu czy zachodu Polski.

Czytaj także: Zamach na lokalne budżety ‒ czy mieszkańcy stracą swoje pieniądze?

Zwracamy także uwagę, że poprzez wprowadzenie w ostatnich tygodniach nowych przepisów podatkowych dotyczących udziału w podatkach PIT i CIT rząd uszczupla dochody jednostek samorządu terytorialnego. W ten sposób odbiera się samorządom środki na podstawowe działania, które gwarantują ich rozwój i prawidłowe funkcjonowanie, szczególnie ważne teraz, w czasie trwającej pandemii.

Należy też podkreślić, że oprócz pominięcia grupy samorządów przy podziale środków w ramach Rządowego Funduszu Inwestycji Lokalnych, szczególnie dotkliwe skutki finansowe dla budżetów gmin spowoduje ostatnio uchwalona przez Sejm ustawa z dnia 28 listopada 2020 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2020 r., poz. 2123).

Opisana wyżej ustawa, w art. 3 wprowadza zasadnicze zmiany w zryczałtowanym podatku dochodowym, które skutkują znacznym zmniejszeniem wpływów z podatku PIT pobieranego na ogólnych zasadach. Zmiana – zgodnie z podaną przez rząd oceną skutków regulacji w druku sejmowym nr 642 – spowoduje ubytki w dochodach samorządów, wynoszące ponad 1,4 mld zł rocznie (ponad 14 mld zł w ciągu 10 lat). Należy dodać, że nie przewidziano dla jednostek samorządu terytorialnego rekompensat z tytułu oczywistych i bardzo znacznych strat w dochodach spowodowanych tą regulacją.

W tym trudnym dla nas wszystkich czasie różnicowanie samorządu, a co za tym idzie nierówne traktowanie wszystkich mieszkańców naszego kraju, musi budzić duże rozgoryczenie w stosunku do osób przygotowujących decyzje rządu oraz jego działań.

Czytaj także: Czy będzie więcej pieniędzy z PIT dla gmin, na bezpośrednie potrzeby mieszkańców?

W ostatnim okresie słyszymy od przedstawicieli rządu wiele głosów o solidarności, sprawiedliwości czy też wezwań o nie tworzeniu podziałów w społeczeństwie.

W takim razie jak nazwać ten moment, w którym obecnie jesteśmy, gdy podejmowane są decyzje dzielące nas wszystkich. Wyraźnie widać brak wrażliwości na potrzeby całego społeczeństwa. A może to tylko brak chęci do dialogu i szukania kolejnego konfliktu z samorządem?

Jedno jest dziś niepodważalne. W imieniu naszych mieszkańców odpowiedzialnie możemy stwierdzić, że w chwili obecnej potrzebujemy współpracy, a nie kolejnej próby skłócenia nas, tym razem o pieniądze.

Dlatego raz jeszcze proponujemy zwiększenie dochodów własnych jednostek samorządu terytorialnego, m.in. poprzez udział samorządów wszystkich szczebli w podatku PIT i CIT.

Jednocześnie wzywamy do zaprzestania tworzenia sztucznych podziałów oraz ogłaszania konkursów bez określenia przejrzystych kryteriów, które pozwoliłyby na równe traktowanie podmiotów starających się o wsparcie ze środków publicznych.

W tym celu apelujemy o wyznaczenie jasnych kryteriów naboru wniosków oraz o powołanie komitetu sterującego nadzorującego obecny i kolejne nabory.

Jacek Karnowski

Prezes Zarządu Stowarzyszenia Samorządy dla Polski