Spadek odsetek obniża zainteresowanie lokatami
Trwające nieprzerwanie od października ub.r. obniżki oprocentowania bankowych depozytów zwiększają niechęć klientów do oszczędzania na lokatach. Coraz częściej wybierają oni nieoprocentowane konta osobiste lub mniej atrakcyjne rachunki oszczędnościowe.
Saldo oszczędności gospodarstw domowych zgromadzonych na bankowych lokatach spadło w marcu o 3,05 mld zł do 268,68 mld zł – wynika z danych Narodowego Banku Polskiego. Po raz ostatni zmniejszenie oszczędności na depozytach terminowych dało się zaobserwować 12 miesięcy wcześniej, kiedy wycofano z rynku tzw. lokaty antypodatkowe. Marcowy spadek sprawił, że w całym pierwszym kwartale z bankowych lokat ubyło 1,4 mld zł. Był więc to najgorszy okres od drugiego kwartału 2010 r.
Bez wątpienia spadek zainteresowania lokatami związany jest z coraz niższym ich oprocentowaniem. Odkąd Rada Polityki Pieniężnej rozpoczęła w październiku ub.r. cykl obniżek stóp procentowych średnie stawki na depozytach terminowych spadły – w zależności od terminu – o 1,6-2,09 pkt proc. Od tego czasu systematycznie zmniejsza się także dynamika przyrostu salda lokat zakładanych przez gospodarstwa domowe, aż do marca, kiedy była ujemna.
Zmiana salda lokat (w mln zł) gospodarstw domowych w bankach na tle
stopy referencyjnej i średniego oproc. 3-miesięcznych lokat
Źródło: Narodowy Bank Polski, Open Finance.
Mniejsze zainteresowanie lokatami bynajmniej nie oznacza, że klienci całkowicie rezygnują z wpłacania oszczędności do banków. Od kilku miesięcy coraz częściej środki te trafiają na rachunki bieżące, czyli konta osobiste oraz konta oszczędnościowe. W marcu ich saldo wzrosło o 6,86 mld zł (a w całym pierwszym kwartale o 17,79 mld zł) do 251,88 mld zł. Na przestrzeni ostatnich dwóch lat wynik ten został pobity tylko dwukrotnie – w grudniu 2011 i 2012 r., kiedy przypada okres wypłaty premii rocznych.
Wybieranie przez klientów rachunków bieżących zamiast lokat terminowych jest zjawiskiem niekorzystnym dla banków. Te preferują bowiem stabilne depozyty, których przyszłość można przewidzieć. Czego nie można powiedzieć o środkach znajdujących się na ROR-ach i kontach oszczędnościowych.
Marcowy spadek salda depozytów terminowych może być sygnałem ostrzegawczym dla banków informującym, że wielu klientów nie jest w stanie zaakceptować tak niskiego – z perspektywy poprzednich miesięcy – oprocentowania lokat. Tym samym przynajmniej część instytucji finansowych może zostać zmuszona do wyhamowania tempa obniżek, co zresztą dało się zauważyć już w kwietniu Nie zmniejsza to jednak prawdopodobieństwa spadku średniego oprocentowania depozytów poniżej 3 proc. w skali roku. Dojście do tego poziomu po prostu może zająć odrobinę dłużej.
Michał Sadrak
Open Finance
