Rynek Finansowy: Sektor bankowy a administracja publiczna

Jarek Markowski

Szef banku centralnego podkreślił, że problemy, z jakimi w ostatnich latach boryka się polski sektor finansowy są w przeważającej większości konsekwencją wyjątkowo niestabilnych uwarunkowań makroekonomicznych w ostatnich latach. Przykładem takiego niekorzystnego czynnika, który w szczególności daje się we znaki bankowości lokalnej, jest otoczenie niskich stóp procentowych. – Nie wrócimy do starego świata, ustabilizowanego, z wysokimi stopami procentowymi, świata, w którym banki mogą zarabiać w sposób tradycyjny – przypomniał prezes NBP. Dodatkowo dokonujące się w skali globalnej dynamiczne przemiany we wszystkich obszarach oddziałujących na bankowość nie pozwalają na prognozowanie sytuacji nawet w perspektywie najbliższych kilku lat. Najskuteczniejszym zabezpieczeniem w tak niepewnych czasach jest silna baza kapitałowa, która w powiązaniu z właściwą polityką ostrożnościową banków pozwoli przetrwać trudny okres podobnie bezboleśnie, jak to miało miejsce w latach 2007-2011.

Frankowicze chcieli być sprytniejsi od systemu

Prof. Adam Glapiński podkreślił równocześnie, iż wewnątrz rodzimego systemu gospodarczego nie daje się zaobserwować potencjalnych źródeł kryzysu.

-Dzięki profesjonalizmowi ludzi kierujących bankami i całą gospodarką nie ma takiego ryzyka – zaznaczył prezes NBP. Jedyny problem polskiej bankowości o charakterze systemowym, czyli spór wokół kredytów frankowych, w opinii prezesa banku centralnego ma charakter wyłącznie społeczny i reputacyjny, nie zaś stricte ekonomiczny. – Kredyty frankowe nie generują zagrożenia dla systemu bankowego, są dobrze spłacane i bezpieczne, pod tym względem nie jest konieczna interwencja – zauważył prof. dr hab. Adam Glapiński. Wskazał również, że rozterki samych kredytobiorców w wielu przypadkach są konsekwencją niefrasobliwości przy podejmowaniu fundamentalnych decyzji ekonomicznych. – Nawet bardzo wykształceni ludzie starają się być sprytniejsi od systemu, od nieubłaganego prawa, że jak coś jest tańsze, to generuje większe ryzyko. Potem niezadowolenie jest ogromne – ocenił. Dlatego właśnie Komitet Stabilności Finansowej rekomendował prezydentowi i rządowi rozwiązanie tego problemu poprzez zastosowanie mechanizmów nadzorczych, a nie na drodze ustawowej.

Prezes NBP zwrócił również uwagę na aktywny udział Związku Banków Polskich w pracach nad nowym unormowaniem obszaru kredytów denominowanych oraz indeksowanych do walut obcych. Odnosząc się do przykrych doświadczeń związanych z kredytami frankowymi, przestrzegł przed zbytnim entuzjazmem odnośnie konkretnych rozwiązań w zakresie finansowania mieszkalnictwa, podkreślając, że każde z nich generuje specyficzne ryzyka, zarówno dla banku, jak i kredytobiorcy. Dotyczy to również kredytów o stałej stopie procentowej, nierzadko dziś postrzeganych jako produkt optymalnie zabezpieczający klienta przed skutkami szoków makroekonomicznych.

Ważnym wątkiem wystąpienia szefa banku centralnego była również perspektywa połączenia KNF i NBP w jeden organ odpowiedzialny za całokształt zagadnień związanych ze stabilnością polskiego rynku finansowego. Rozwiązanie takie ma na celu zwiększenie siły nadzoru i skłonności do szybkiego reagowania w sytuacjach kryzysowych.

Jarek MarkowskiProf. dr hab. Adam Glapiński, prezes Narodowego Banku Polskiego.Jarek MarkowskiProf. dr hab. Adam Glapiński, prezes Narodowego Banku Polskiego.Andrzej Reich, dyrektor Departamentu Regulacji Bankowych, Instytucji Płatniczych i Spółdzielczych Kas Oszczędnościowo-Kredytowych Komisji Nadzoru Finansowego.

Modele kredytowe

Rekordowo niskie stopy procentowe, z jakimi przez ostatnie lata zmaga się europejska gospodarka, przypomniały o ryzyku, jakie wiąże się z długoterminowym finansowaniem rynku nieruchomości przy użyciu kredytów o zmiennej stopie procentowej. Czy w polskich realiach możliwe jest wprowadzenie finansowania o zdefiniowanej z góry racie kredytu? W jakim stopniu Polacy gotowi są zapłacić za komfort przewidywalności comiesięcznych obciążeń, przynajmniej przez pewien czas? Pytania te zadawano podczas drugiej sesji Forum Bankowego 2017.

Wprowadzeniem do debaty była prezentacja Andrzeja Reicha, dyrektora Departamentu Regulacji Bankowych, Instytucji Płatniczych i Spółdzielczych Kas Oszczędnościowo-Kredytowych Komisji Nadzoru Finansowego. Przypomniał on, że istotą wyboru określonego modelu (kredyt w całości ze zmienną lub stałą stopą procentową) jest co do zasady obciążenie ryzykiem stopy procentowej jednej lub drugiej strony umowy kredytowej.

Wątki poruszone przez reprezentanta nadzoru kontynuowane były w debacie eksperckiej, w której wzięli udział dr Jerzy Pruski, wiceprezes zarządu Getin Noble Banku S.A.; Joao Bras Jorge, prezes zarządu Banku Millennium S.A.; Rafał ­Kozłowski, prezes zarządu PKO Banku Hipotecznego S.A.; ­Artur Adamczyk, wiceprezes zarządu Banku Polskiej Spółdzielczości S....