Rynek Finansowy: Loża komentatorów – luty 2019

Marta Petka-Zagajewska
kierownik Zespołu Analiz Makroekonomicznych PKO BP

Budżet ten ma się stać częścią najbliższego wieloletniego planu finansowego UE ­(2021-2027), ale biorąc po uwagę zasadę t+3 wydatkowania środków, skutki jego wprowadzenia będą w sposób wyrazisty wpływały na gospodarkę dopiero po 2023 r. Kwestię wspólnego budżetu strefy euro należy rozpatrywać w kontekście innych zmian, które różnicować będą najbliższy unijny budżet od zapisów na lata 2014-2020. Coraz bardziej prawdopodobną zmianą jest m.in. wzmocnienie związku między finansowaniem z UE a praworządnością, które otworzy drzwi do zawieszania lub zmniejszenia finansowania ze środków unijnych w przypadku stwierdzenia jej naruszeń. Z punktu widzenia Polski istotną zmianą są nowe, wyznaczone przez Komisję Europejską priorytety (m.in. ochrona klimatu, migracje, ochrona granic, pomoc międzynarodowa). Kolejną istotną zmianą jest nowa funkcja podziału środków w ramach polityki spójności, która zacznie uwzględniać m.in. bezrobocie młodych, co promować będzie kraje południa Europy kosztem np. Polski. Dokładne oszacowanie ubytku funduszy dla nas na tym etapie nie jest możliwe. Wstępnie szacujemy jednak, że skala napływów z nowego budżetu UE do krajowego PKB może być realnie w przypadku Polski nawet o 1/3 mniejsza niż w budżecie 2014-2020. Te mniejsze środki, to głównie niższe fundusze na inwestycje, które – o ile nie zostaną zastąpione innymi źródłami – będą oznaczały osłabienie potencjału rozwojowego gospodarki. Z drugiej strony, podjęte już działania (m.in. wprowadzenie pracowniczych programów kapitałowych) mogą w scenariuszu optymistycznym zrównoważyć potencjalny negatywny wpływ niższego napływu środków z UE do Polski.

Andrzej Reterski
wiceprezes zarządu Avilo Sp. z o.o.

Niemcy i Francja – niekwestionowani liderzy obecnej Unii Europejskiej porozumieli się w kwestii odrębnego budżetu dla strefy euro. Na szczycie w Brukseli zapadła decyzja o rozpoczęciu prac nad tym projektem. Choć wypowiedzi pojawiające się w mediach na ten temat starają się uspokajać opinię publiczną stwierdzeniami, że Polska nadal będzie miała wpływ na sytuację w Unii, gdyż system decyzyjny nie ulega zmianie, to należy wątpić, aby faktycznie taka sytuacja utrzymała się w dłuższej perspektywie. Trudno oczekiwać, iż państwa pozostające w układzie wspólnej waluty będą godziły się, aby o ich finansach współdecydowali gracze spoza układu. Wyraźnie rysuje się w tej decyzji koncepcja Europy dwóch prędkości. Oczywiście, zważywszy na tempo wzrostu gospodarczego w naszym kraju, versus inne państwa Unii, nie należy przesądzać, gdzie ta prędkość będzie większa…

Niestety docelowo możemy spodziewać się malejącego zaangażowania finansowego UE w naszym kraju. Potrzeby Eurolandu są nadal znaczące, a każde kolejne zawirowanie gospodarcze zmusi Niemcy i Francję do koncentracji na tym, co bliższe ciału. Polska powinna szybko zdecydować, czy korzystniej będzie pozostawać poza strefą euro, czy też niezwłocznie w nią się ...