Rynek finansowy: Loża komentatorów – listopad 2013

Dariusz Winek
główny ekonomista Banku BGŻ S.A.

Proponowana przez Ministerstwo Finansów nowelizacja ustawy o NBP dotyczy kilku różnych kwestii. Propozycja umożliwienia NBP sprzedaży i kupna skarbowych dłużnych papierów wartościowych nie tylko w ramach operacji otwartego rynku, ma na celu zwiększenie skali możliwych interwencji przez NBP na rynku długu. W świetle prowadzonej obecnie przez kluczowe banki centralne świata polityki luzowania ilościowego jest to swoista rozbudowa arsenału NBP o nową broń. Samo jej posiadanie nie musi od razu prowadzić do jej użycia. Trzeba jednak pamiętać, że jej ewentualne wykorzystanie pozwala pośrednio rządowi na łatwiejsze sfinansowanie deficytu budżetowego.

Narzędzie to powinno być przede wszystkim stosowane w celu stabilizacji długookresowych stóp procentowych. Może to mieć istotne znaczenie dla stabilności cen na rynku długu w Polsce po reformie OFE (zakazującej im zakupów obligacji skarbowych) i wzroście udziału zagranicznego kapitału w finansowaniu długu publicznego. Najwięcej kontrowersji budzą zmiany dotyczące zasad działania RPP: chodzi tu zarówno o możliwą dwukadencyjność członków rady, jak i pozbawienie jej na rzecz rządu prawa do zatwierdzania sprawozdania NBP. Zmiany te mogą prowadzić do wywołania nieformalnej presji na RPP i NBP do prowadzenia polityki pieniężnej po myśli rządu. To niestety dość często prowadzi do błędów w polityce pieniężnej, polegających na nadmiernej koncentracji na krótkookresowym wzroście gospodarczym i niedoszacowaniem ryzyk związanych z inflacją, niekorzystnej dla wzrostu w długim okresie

Krzysztof Kluza

Szkoła Główna
Handlowa oraz Getin Noble Bank S.A.

Czytelnik projektu dotyczącego zmian ustawy o Narodowym Banku Polskim jest od samego początku zapewniany, że jest to w sumie proste dostosowanie tej ustawy do nowych okoliczności i dotyczy w sumie mało istotnych kwestii. Czytając projekt można poczuć niedosyt, że modyfikowane są reguły dotyczące funkcjonowania RPP, a nie podjęto jakiejkolwiek dyskusji nad całościową oceną skuteczności działań tego ciała po piętnastu latach jego działania i zasadnością jego utrzymywania. Największe emocje budzi jednak zamieszczone skromnie pod koniec tego projektu zdanie: „Proponuje się stworzenie możliwości sprzedaży i kupna dłużnych papierów wartościowych przez NBP także poza operacjami rynku otwartego”. NBP i pomysłodawcy argumentują, że to zmiana czysto techniczna, która ma uspójnić zapisy z ustawy o NBP z ustawą o obrocie instrumentami finansowymi. To oczywiście prawda. Wszelako przepis ten może też zostać wykorzystany do wprowadzenia możliwości finansowania przez bank centralny deficytu budżetowego, jakkolwiek by nie były obecnie przedstawiane jego intencje. Dla gospodarki m.in. o niewielkim znaczeniu międzynarodowym, posiadającej walutę niewykorzystywaną w rezerwach mię...