Rynek finansowy: Fintech&KNF – rok później

Prace Zespołu roboczego ds. rozwoju innowacji finansowych (FinTech) w KNF ruszyły pełną parą na początku stycznia 2017 r., a w listopadzie powstał raport identyfikujący bariery natury prawnej, regulacyjnej i nadzorczej, które tenże rozwój wstrzymują. Przygotowano również propozycje stosownych rozwiązań i działań po stronie właściwych organów i podmiotów. Związek Banków Polskich, jako jeden z biorących udział w zespole podmiotów, przedstawił wówczas kilka kwestii, które z punktu widzenia sektora bankowego mają znaczenie strategiczne. Tu warto podkreślić, że kilka z nich nie dotyczy wyłącznie spraw technologicznych, a z branżą fintech wiąże się jedynie pośrednio – co nie zmniejsza wcale ich znaczenia. Wręcz przeciwnie – owe bariery stoją na drodze rozwoju samej bankowości.

Goldplating i inne przypadki

Okazuje się, że wiele polskich przepisów idzie znacznie dalej, niż wynika z implementowanego prawa Unii Europejskiej. To tak zwany goldplating, który branża finansowa zna bardzo dobrze – by nie rzec, jak zły szeląg. Mamy z tym do czynienia np. w przypadku niektórych wymogów sprawozdawczych i outsourcingu. Ten ostatni temat wywołał w trakcie prac wiele kontrowersji. Pojawił się postulat zmiany przepisów stosowanych w nadzorowanych sektorach rynku finansowego pod kątem zniesienia nieograniczonej odpowiedzialności dostawcy usług wobec zleceniodawcy (banku, firmy inwestycyjnej, spółdzielczej kasy oszczędnościowo-kredytowej oraz instytucji płatniczej). Wiele kontrowersji wywołuje też podoutsourcing, czyli dalsze zlecanie wykonywania czynności outsourcingowych przez zewnętrznych dostawców. Wiadomo już dziś, że UKNF przygotuje propozycje zmiany przepisów, na bazie których resort finansów będzie mógł prowadzić dalsze prace legislacyjne. Największy problem stanowi tu tajemnica bankowa.

Inny problem sygnalizowany przez środowisko bankowe dotyczy dostępu do danych. Potrzeba zapewnienia bankom ułatwionego dojścia do istniejących baz publicznych w celu skutecznej identyfikacji klientów jest dziś utrudniona, a to ogranicza możliwość sprawnego wypełniania obowiązków związanych z przeciwdziałaniem praniu pieniędzy. Przedstawiciele ZBP uważają, że jedną z istotniejszych barier w tym zakresie jest brak po stronie banków pełnego dostępu do weryfikacji w Rejestrze Dowodów Osobistych (RDO) i Rejestrze Powszechnego Elektronicznego Systemu Ewidencji Ludności ­(PESEL). Dziś banki mają możliwość przeprowadzenia jedynie weryfikacji zerojedynkowej (wynikiem udostępniania danych w tym trybie jest potwierdzenie zgodności przekazanych danych albo raport niezgodności danych). Tymczasem dla skutecznej realizacji obowiązków związanych z przeciwdziałaniem korzystaniu z systemu finansowego w celu prania pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu, a także innych obowiązków wynikających z ustawy Prawo bankowe (np. związanych z wejściem w życie tzw. ustawy o rachunkach uśpionych), niezbędne jest wprowadzenie możliwości nieodpłatnego pozyskiwania przez banki szerszego niż obecnie dostępu do informacji znajdujących się we wspomnianych rejestrach. Ponadto ZBP zwrócił uwagę na konieczność dokonania korekty właściwych przedmiotowo przepisów, zapewniającej bankom nieodpłatną weryfikację danych także z innych zbiorów, takich jak NIP, REGON, CEPiK. Dodatkowo, w uzupełnieniu do przedstawionych powyżej postulatów, przedstawiciel ZBP wskazał na potrzebę umożliwienia bankom potwierdzania deklaracji PIT w urzędach skarbowych. Współpraca banków z urzędami skarbowymi ...