Rosyjska agresja na Ukrainę: Putin uznał separatystyczne „republiki” w Donbasie; prezydent USA nakłada sankcje
W przypadku obu tzw. parlamentów dokumenty przyjęto jednomyślnie. Po ich ratyfikowaniu uczestnicy głosowania przywitali decyzje brawami i skierowanymi do Rosji podziękowaniami.
Ustawy ratyfikacyjne wejdą w życie po ich podpisaniu przez liderów separatystycznych regionów.
Prezydent Rosji Władimir Putin polecił we wtorek nad ranem ministerstwu obrony wysłanie rosyjskich „sił pokojowych” do separatystycznych republik na wschodzie Ukrainy.
Dekret Putina
Dzień wcześniej Putin podpisał dekret o uznaniu niepodległości dwóch separatystycznych republik w ukraińskim Donbasie, gdy z prośbą o to zwrócili się do niego liderzy tzw. republik ludowych – Denys Puszylin (DRL) i Leonid Pasicznyk (ŁRL).
Ceremonię podpisania pokazała w poniedziałek telewizja państwowa. Krótko wcześniej wyemitowała ona orędzie Putina, w którym poinformował on, że zdecydował o uznaniu niepodległości DRL i ŁRL.
Przemówienie Putin rozpoczął od zapewnień, że Ukraina to „nieodłączna część” historii Rosji i jej przestrzeni kulturowej. Ukraińców określił jako ludzi związanych z Rosjanami więzami pokrewieństwa, „towarzyszy” i „bliskich ludzi”.
Oświadczył przy tym, że współczesna Ukraina „całkowicie została stworzona przez Rosję”, mając na myśli Rosję radziecką i proces wyznaczania granic republik związkowych.
„Radziecka Ukraina pojawiła się w rezultacie polityki bolszewickiej” – oznajmił Putin, dodając, że Ukraińską SRR „można również w naszych dniach nazwać „Ukrainą im. Włodzimierza Iljicza Lenina”.
Czytaj także: Rosyjskie zagrożenie osłabia ukraińską gospodarkę >>>
Wspomniał w tym kontekście o demontowaniu pomników Lenina na Ukrainie. Dodał następnie: „Chcecie dekomunizacji? W pełni nas to urządza (…). Jesteśmy gotowi pokazać wam, co oznacza dla Ukrainy prawdziwa dekomunizacja”.
Oskarżał władze niepodległej Ukrainy po 1991 roku o „szantażowanie” i „kradzież gazu”, o „negowanie” tego, co „łączy” Ukrainę z Rosją.
„Cały sens tzw. wyboru zachodniego” władz ukraińskich polegał na tym, by „okazywać usługi geopolitycznym konkurentom Rosji” – oświadczył Putin. Rysował obraz Ukrainy po 1991 roku jako państwa, w którym coraz większy wpływ zyskują siły nazywane przez niego „nacjonalistami” i „radykałami”.
Przekonywał, że po odsunięciu od władzy w 2014 roku prezydenta Wiktora Janukowycza – co nazwał „zamachem stanu” – na Ukrainie doszło do „pogromów”, „przemocy” i prześladowań, a siedem lat po tych wydarzeniach Ukraina jest „podzielona”. Oznajmił, że Majdan nie przybliżył Ukrainy do demokracji i wybijał problemy gospodarcze; mówił o „ruinie gospodarki ukraińskiej” i „grabieży obywateli”.
Dzisiaj Ukraina – według Putina – znajduje się „pod zarządem zewnętrznym” i „została sprowadzona do poziomu kolonii z marionetkowym reżimem”.
Czytaj także: Prezes PFR: agresja Rosji wobec Ukrainy i kryzys energetyczny mogą obniżyć wzrost PKB Polski o 1 pp. lub więcej >>>
Następnie Putin przekonywał, że Ukraina dzięki spadkowi z czasów ZSRR będzie w stanie pozyskać broń jądrową, a wtedy sytuacja w Europie i dla Rosji zmieni się w zasadniczy sposób. „Nie możemy na to nie reagować” – oświadczył.
„Zachodnia broń w ostatnich miesiącach płynie do Ukrainy nieprzerwanie”, a dowodzenie ukraińskich sił zbrojnych może być realizowane ze sztabów NATO – oznajmił Putin.
Zapewnił, że regularne wspólne ćwiczenia wojskowe NATO i Ukrainy są wymierzone przeciwko Rosji, a misje szkoleniowe krajów NATO działające na Ukrainie określił jako „faktycznie bazy” Sojuszu. Oświadczył, że wstąpienie Ukrainy do NATO jest bezpośrednim zagrożeniem dla bezpieczeństwa Rosji.
Czytaj także: Rosja wojownicza, ale bez oparcia w gospodarce >>>
W orędziu Putin przekonywał m.in., że w dokumentach NATO Rosja jest „wprost określona jako główne zagrożenie dla bezpieczeństwa euroatlantyckiego”, a strategia USA przewiduje możliwość tzw. wyprzedzającego ataku na przeciwnika.
„Wiemy, kto jest głównym przeciwnikiem dla USA i NATO” – powiedział. Dodał następnie: „Zaś jako przyczółek dla takiego uderzenia służyć będzie Ukraina”.
Przekonywał, że pociski Tomahwak mogłyby w razie wystrzelenia z Charkowa dotrzeć na terytorium Rosji w ciągu siedmiu-ośmiu minut, a jeszcze szybciej dotarłyby pociski hipersoniczne. „To po prostu nóż na gardle i nie wątpię, że oni liczą na realizację tych planów” – oświadczył.
Putin: Rosja została oszukana w sprawie nierozszerzania NATO na Wschód
Rosyjski prezydent oznajmił także, że Rosja została oszukana w sprawie nierozszerzania NATO na Wschód, bowiem otrzymała obietnicę, że do tego nie dojdzie, po czym nastąpiło pięć fal rozszerzenia Sojuszu Północnoatlantyckiego. Oskarżył Zachód, że ignorował obawy Rosji o jej bezpieczeństwo.
Ocenił, że ogłoszone przez Moskwę w grudniu zeszłego roku żądania – które nazywa ona „gwarancjami bezpieczeństwa” – zostały zignorowane, NATO i USA odpowiedziały na nie „ogólnikami”.
„Nasze zasadnicze propozycje zostały zignorowane. Partnerzy zachodni jeszcze raz odpowiedzieli wyuczonymi formułkami o tym, że każde państwo ma prawo w sposób swobodny wybierać sposoby zapewnienia sobie bezpieczeństwa i wstępować do wszelkich sojuszy wojskowych” – powiedział Putin.
Opisując sytuację w Donbasie, Putin ponownie użył słowa „ludobójstwo”; oskarżył też władze Ukrainy, że próbują tam „zorganizować blitzkrieg”.
Poinformował, że uważa za konieczne uznanie niepodległości DRL i ŁRL i zwrócił się do parlamentu Rosji o poparcie tej decyzji. „Jestem przekonany, że naród Rosji mnie poprze” – dodał w zakończeniu orędzia.
Wiceprzewodniczący Dumy Państwowej (niższej izby parlamentu Rosji) Piotr Tołstoj zapowiedział, że parlament już we wtorek poprze decyzję Putina.
Nie jest jasne, o jakich granicach separatystycznych „republik ludowych” jest mowa w dekrecie. Dokumenty, które DRL i ŁRL nazywają swoimi konstytucjami, głoszą, że uważają one za swe terytorium całe obszary ukraińskich obwodów: donieckiego i ługańskiego według stanu z początku 2014 roku. Jednak nie wszystkie te terytoria są pod faktyczną kontrolą separatystów; ich część kontrolują siły ukraińskie.
Prezydent Ukrainy: uznanie przez Rosję tzw. republik może oznaczać jej jednostronne wyjście z porozumień mińskich
Uznanie przez Rosję samozwańczych republik może oznaczać jednostronne wyjście Moskwy z porozumień mińskich w sprawie uregulowania konfliktu w Donbasie – powiedział w nocy z poniedziałku na wtorek prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski.
W opublikowanej w nocy odezwie do narodu ukraińskiego Zełenski oświadczył, że Kijów kwalifikuje uznanie przez Rosję niepodległości tzw. Donieckiej i Ługańskiej Republiki Ludowej jako naruszenie suwerenności i integralności terytorialnej państwa ukraińskiego.
Jak dodał, uznanie tzw. DRL i ŁRL może oznaczać jednostronne wyjście Rosji z porozumień mińskich, a także może świadczyć o ignorowaniu decyzji czwórki normandzkiej, obejmującej Francję, Niemcy, Ukrainę i Rosję. „Podkopuje to pokojowe starania i niszczy formaty negocjacyjne” – oświadczył.
Prezydent stwierdził też, że Rosja „legalizuje swoje wojska, które faktycznie znajdowały się w okupowanych regionach Donbasu od 2014 r.”.
Poinformował, że Kijów wnioskuje o posiedzenie Rady Bezpieczeństwa ONZ, posiedzenie OBWE i o pilny szczyt formatu normandzkiego. „Nalegamy na pełnowartościową pracę Specjalnej Misji Monitorującej OBWE, by zapobiegać prowokacjom i dalszej eskalacji” – dodał.
Prezydent Ukrainy podkreślił, że jego kraj oczekuje od partnerów „wyraźnych i skutecznych” kroków wsparcia. „Ważne, by zobaczyć teraz, kto jest naszym prawdziwym przyjacielem i partnerem, a kto będzie dalej straszył Rosję słowami” – kontynuował szef ukraińskiego państwa.
Zełenski zapewnił, że jego kraj jest zaangażowany na rzecz polityczno-dyplomatycznego uregulowania sytuacji.
Zagwarantował też, że mieszkańcy Ukrainy zostaną poinformowani w przypadku zmiany sytuacji bezpieczeństwa albo wzrostu zagrożenia. „Nie ma obecnie żadnych przyczyn do chaotycznych działań. Zrobimy wszystko, by było tak dalej” – zaznaczył.
„Jesteśmy na swojej ziemi. Niczego ani nikogo się nie boimy. Niczego nie jesteśmy nikomu winni. I niczego nikomu nie oddamy. Bo nie jest to luty 2014 r., tylko luty 2022 r.” – podkreślił.
Biden podpisał rozporządzenie ws. sankcji przeciwko donbaskim „republikom”
Prezydent USA Joe Biden podpisał w poniedziałek rozporządzenie nakładające sankcje i zakazujące handlu i inwestycji z samozwańczymi „republikami ludowymi” w Donbasie. Rozporządzenie daje mu też uprawnienia do objęcia restrykcjami osób działających na ich terenie.
Według przepisów rozporządzenia, zakazany jest jakikolwiek import lub eksport towarów, usług czy technologii między USA i donbaskimi „republikami ludowymi”, a także zaangażowanie osób i podmiotów zarejestrowanych w USA w jakiekolwiek transakcje finansowe.
Dodatkowo, dokument pozwala na objęcie sankcjami jakichkolwiek osób działających na terenie parapaństw, ich przywódców, dowódców i urzędników, a także osób łamiących sankcje lub z nimi powiązanych.
Biały Dom zapowiedział wcześniej, że wprowadzone rozporządzeniem obostrzenia nie wyczerpią odpowiedzi USA na uznanie przez Rosję niepodległości tzw. Donieckiej i Ługańskiej Republik Ludowych. Kolejne kroki zostaną podjęte we wtorek w koordynacji z sojusznikami, choć na razie nie jest jasne, czego będą dotyczyć.
Wysoki rangą przedstawiciel administracji zasugerował jednak w poniedziałek – nie mówiąc tego wprost – że uznanie donbaskich „republik” i wkroczenie na ich teren rosyjskich wojsk prawdopodobnie nie uruchomi serii dotkliwych sankcji finansowych, które USA zapowiadały w razie „dalszej agresji” Rosji przeciwko Ukrainie.
Temat sankcji był też przedmiotem poniedziałkowych rozmów prezydenta Bidena z ukraińskim prezydentem Wołodymyrem Zełenskim a także telefonicznej konferencji z przywódcami Francji i Niemiec, Emmanuelem Macronem i Olafem Scholzem.
