Reakcja rządu Ewy Kopacz na kryzys w górnictwie węglowym
Perspektywa bankructwa Kompanii Węglowej SA w ciągu miesiąca postawiła pod znakiem zapytania pracę dla 40 tysięcy pracowników. W tej krytycznej sytuacji rząd zaczął wreszcie proponować działania restrukturyzacyjne, które by minimalizowały koszty publiczne i społeczne, a zarazem dawały szansę kontynuacji działalności gospodarczej zdrowej części tej największej w Europie spółki węglowej. O potrzebie takich działań mówiliśmy w ostatnich kilku latach wielokrotnie, ostatni raz w liście do ministra Kowalczyka, pełnomocnika rządu ds. restrukturyzacji górnictwa.
Dzisiaj podajemy ten list do wiadomości publicznej z trzech powodów.
Po pierwsze, aby ocenić zamierzenia rządowe jako, na krótką metę, niezbędne – więc mające nasze zrozumienie i poparcie.
Po drugie, aby przypomnieć o potrzebie podejmowania przez rząd także dalszych kroków, niezbędnych w dłuższej perspektywie do tego by nie dochodziło do powtarzania się co jakiś czas zapaści finansowej w branży węglowej.
Wreszcie po trzecie, chcielibyśmy, aby rząd nie tylko wydłużył swój program w czasie, ale także rozszerzył go na cały sektor energetyczny.
Warszawa, 28 listopada, 2014 r.
Pan Wojciech Kowalczyk
Sekretarz Stanu w Ministerstwie Gospodarki
Pełnomocnik rządu ds. restrukturyzacji górnictwa
Szanowny Panie Ministrze,
Powierzone Panu przez Radę Ministrów zadanie opracowania koncepcji restrukturyzacji górnictwa łączy się z koniecznością przygotowania strategicznych rozwiązań dotyczących przyszłości całego sektora paliwowo-energetycznego.
Ta konieczność wynika z dwóch powodów:
- dramatycznej sytuacji finansowej dużej liczby kopalń węgla kamiennego oraz zrzeszających je podmiotów,
- nacisku Unii Europejskiej dotyczącego ustaleń październikowego szczytu Rady Europejskiej odnośnie pakietu klimatycznego.
Duża liczba nierentownych kopalń węgla kamiennego oraz w większości przestarzałe, mało efektywne węglowe bloki energetyczne to obecnie dwa kluczowe problemy sektora węglowo-energetycznego Polski. Zagrożenia z tym związane są oczywiste: szybko rosnące ceny energii lub duże i rosnące w czasie subsydia ze strony budżetu państwa, pogłębiające deficyt.
Wysokie ceny energii będą zagrożeniem dla konkurencyjności polskich przedsiębiorstw. Z kolei zabiegi rządu Pani Premier Ewy Kopacz, aby odsunąć w czasie spełnienie kryteriów dotyczących poziomu emisji gazów cieplarnianych oraz uzyskane środki osłonowe – były i są koniecznością, ale dają jedynie nieco więcej czasu na rozwiązywanie tych problemów. Nie wystarczy mieć możliwość blokowania przyszłych decyzji Rady Europejskiej dzięki wywalczeniu tzw. „klauzuli rewizyjnej“. Ważniejsze jest rzetelne zdiagnozowanie problemów sektora i przystąpienie do ich rozwiązywania.
To rozwiązywanie należy naszym zdaniem prowadzić równolegle w kilku kierunkach. W opinii BCC do najważniejszych z tych kierunków należą:
- Restrukturyzacja górnictwa kamiennego. Doraźne działania, takie jak podejmowane w ostatnim czasie działania rządu, nie rozwiązują w sposób trwały zasadniczych problemów górnictwa. Wydobycie węgla w kopalniach mocno nierentownych ze względów geologicznych lub innych, trzeba zawiesić. Konieczna jest likwidacja trwale nierentownych kopalń i inwestycje w kopalnie, w których warunki górniczo-geologiczne stwarzają gwarancje rentownej działalności. Równocześnie trzeba podjąć próbę wprowadzenia do niektórych z tych kopalń technologii gazyfikacji węgla, wprowadzanej w ostatnich latach na dużą skalę m. in. w Australii.
- Proces restrukturyzacji może zawierać łączenie podmiotów górniczych z elektroenergetyką czy też innymi odbiorcami węgla. Jednak konsolidacja tych spółek może mieć miejsce tylko w przypadku uzyskania efektu pozytywnej synergii.
- Prywatyzacja rentownych lub bliskich rentowności kopalń i elektrowni – aby uchronić to co jest jeszcze efektywne przed stopniową ekonomiczną degradacją. W tym celu nadzór nad tymi kopalniami i elektrowniami należy możliwie szybko przenieść z Ministerstwa Gospodarki do Ministerstwa Skarbu.
- Przyspieszenie programów modernizacyjnych w elektroenergetyce. Za szczególnie istotne uważamy inwestycje w podsektorze wytwarzania energii elektrycznej – budowa nowych wysokosprawnych bloków wytwórczych, w szczególności poprzez przyciągnięcie prywatnych inwestorów.
- Konieczne są inwestycje w sieci dystrybucyjne i przesyłowe w celu zachowania odpowiedniego poziomu bezpieczeństwa energetycznego jak i budowy konkurencyjnego, europejskiego rynku energii.
- Popieramy zapowiedź budowy dwóch elektrowni jądrowych. Uważamy bowiem, iż projekt ten wpisuje się w racjonalną potrzebę niezbędnej dywersyfikacji nośników energii.
- Widzimy konieczność szybszego niż dotychczas rozwoju energetyki odnawialnej, przy wykorzystaniu doświadczeń niemieckich.
- Regulacje. Wsparcie procesów inwestycyjnych ze strony państwa powinno mieć przede wszystkim charakter regulacyjny (rynek mocy, kontrakty różnicowe).
Mamy nadzieję, że zaprezentowane propozycje rozwiązań pomogą Panu Ministrowi oraz polskiemu rządowi przygotować racjonalną, długookresową koncepcję uporządkowania sektora paliwowo-energetycznego, w tym restrukturyzacji górnictwa.
Marek Goliszewski
prezes BCC
Źródło: Business Centre Club
