Raport Specjalny | Technologiczne Otwarcie Roku | Cyfrowa waluta, czyli pieniądze pod kontrolą

Pieniądz cyfrowy banku centralnego (Central Bank Digital Currency, CBDC) to – według definicji Międzynarodowego Funduszu Walutowego – forma pieniądza, wydawana w postaci cyfrowej przez bank centralny, która ma służyć jako prawny środek płatniczy.

Nieco bardziej szczegółową definicję proponuje Bank Rozrachunków Międzynarodowych (BIS), cytowany przez NBP w raporcie „Pieniądz cyfrowy banku centralnego”: „[CBDC to] zobowiązanie banku centralnego, wyrażone w obowiązującej jednostce rozrachunkowej, które służy jako środek wymiany oraz środek przechowywania wartości. CBDC jest formą pieniądza banku centralnego, przyjmującą postać zapisu elektronicznego, odmienną od pieniądza dostępnego dla banków oraz wybranych innych podmiotów (instytucji finansowych biorących udział w realizacji polityki pieniężnej) na rachunkach prowadzonych w banku centralnym, na których utrzymywane są rezerwy obowiązkowe lub w ramach których dokonywany jest rozrachunek zleceń płatniczych„.

Choć CBDC ma wiele cech niezależnych kryptowalut, to w przeciwieństwie do nich nie jest zdecentralizowany, pozostaje pod kontrolą banku centralnego, a jednocześnie pozwala na pełen nadzór nad przepływem środków, a także – w pewnym zakresie – na sposób wykorzystania przez użytkowników.

Bahamski sand dolar

Prekursorem wdrażania cyfrowej waluty jest Salwador, który we wrześniu 2021 r. uznał bitcoina za legalny środek płatniczy, jednak pionierem wdrażającym CBDC są niewielkie Bahamy. Rozpoczęty w 2019 r. projekt wdrożenia bahamskiej e-waluty przyniósł rok później efekt w postaci wprowadzenia do obiegu sand dolara – cyfrowej wersji dolara bahamskiego, powiązanego z dolarem amerykańskim. Pierwszeństwo Bahamów nie jest tu dziełem przypadku: to wyspiarski kraj, położony na rozległym archipelagu.

Z tego względu władze znaczny nacisk kładą na finansową inkluzję – możliwość zapewnienia obywatelom łatwego dostępu do współczesnych rozwiązań płatniczych i wszelkiego rodzaju usług finansowych. To tym bardziej istotne, że – jak podaje Visa – około połowa mieszkańców naszej planety funkcjonuje w środowisku ekonomii nieformalnej, mogąc korzystać wyłącznie z gotówki.

W państwie, gdzie komunikację utrudnia geograficzne rozproszenie wysp i wysepek, problem ten jest jeszcze silniejszy, a jego rozwiązaniem jest właśnie oficjalna, cyfrowa waluta, obsługiwana za pomocą elektronicznych portfeli, instalowanych na smartfonach.

E-juan zamiast kryptowalut

Znacznie większe znaczenie ma&...