Raport Specjalny | Bankowość Lokalna | Finansowanie agrobiznesu

Patrząc na najnowsze dane, można by odnieść wrażenie, że czego jak czego, ale pieniędzy polskim rolnikom nie brakuje. Wg KNF, w czerwcu tego roku mieliśmy do czynienia z największym zaangażowaniem kredytowym rolników od kilku lat. Z drugiej strony mają też oni rekordowy poziom depozytów. Jednocześnie spada poziom kredytów rolniczych, które nie są na bieżąco spłacane.

Lekko niepokojąca struktura

– Obecna sytuacja spowodowana jest kilkoma kwestiami. W ciągu dwunastu miesięcy rynek wchłonął 12,5 mld zł kredytów płynnościowych, do tego dochodzą dopłaty bezpośrednie, dopłaty do zbóż. A co za tym idzie – widoczna jest nadpłynność – tłumaczy Maciej Piskorski, dyrektor Departamentu Produktów Agro w BNP Paribas Banku Polska. Jednocześnie podkreśla, że jest to opis rzeczywistości przed porą żniw, w której tradycyjnie wzrasta zapotrzebowanie na finansowanie obrotowe.

Struktura kredytów bankowych udzielona podmiotom rolniczym może jednak budzić pewien niepokój. Z danych NBP wynika, że w lipcu wartość kredytów inwestycyjnych dla rolników indywidualnych była o 10% niższa niż przed rokiem. Istotnie wzrosła natomiast wartość finansowania o charakterze bieżącym.

– Na przejściowo mniejsze inwestycje wskazują gorsze dane dotyczące produkcji sprzedanej oraz rejestracji maszyn rolniczych w 2023 r. oraz w pierwszej połowie 2024 r. Inwestycje pozostają w oczekiwaniu na większy napływ środków finansowych z nowej perspektywy budżetowej WPR, a także częściowo na realizację środków z KPO – komentuje dr Mariusz Dziwulski, ekspert ds. analiz rynku rolno-spożywczego z Departamentu Analiz Ekonomicznych w PKO Banku Polskim.

Potrzeby wciąż wysokie

Zdaniem eksperta, potrzeby inwestycyjne w polskim rolnictwie wciąż pozostają wysokie ze względu na niekorzystne relacje majątku produkcyjnego do zasobów pracy na tle innych krajów UE, ale także konieczność transformacji w kierunku bardziej zrównoważonej produkcji. Sektor zmaga się jednak ze strukturalnymi barierami w korzystaniu z zewnętrznych źródeł finansowania związanymi z dużym rozdrobnieniem gospodarstw, a co za tym idzie niekorzystną relacją pracy do kapitału. Dodatkowo niższe dochody rolników związane ze spadkami cen produktów rolnych w latach 2023–2024 powodują przejściowe ograniczenie aktywności inwestycyjnej.