Raport NBP o stabilności systemu finansowego: Stress testy bez stresu

Według najnowszego raportu NBP nt. stabilności systemu finansowego niewielkie ryzyko wystąpienia efektu domina wynika z relatywnie niewielkiej skali transakcji pomiędzy bankami. Należności z tytułu lokat międzybankowych to niewielki odsetek aktywów bankowych, dominującą część tych lokat stanowią transakcje w zrzeszeniach oraz między bankami krajowymi i zagranicznymi. Dodatkowo znaczenie rynku międzybankowego obniżyło się po upadku Lehman Brothers, spadku wzajemnego zaufania i obniżeniu limitów transakcyjnych w sektorze.

Straty niestraszne… na razie

W celu określenia, czy kapitały banków wystarczają do zaabsorbowania ewentualnych strat z tytułu materializacji ryzyka kredytowego, przeprowadzono cztery symulacje. Oddzielna miała na celu analizę ryzyka wystąpienia efektu domina związanego z wzajemnymi ekspozycjami banków na rynku niezabezpieczonych lokat międzybankowych. Badanie dowodzi dużej odporności sektora na szkodowość portfela. Pogorszenie jakości 5 proc. kredytów spowodowałoby naruszenie norm adekwatności kapitałowej w bankach posiadających 2,5 proc. aktywów sektora systemu.

Symulacja II miała na celu wyznaczenie poziomu współczynnika wypłacalności w sytuacji gwałtownego pogorszenia się jakości kredytów oraz spadku zabezpieczeń. Wyniki wskazują, że banki, które notują spadek współczynnika poniżej 8 proc. mają wysoką wartość kredytów ze stwierdzoną utratą wartości. Udział tej grupy w aktywach sektora wynosi około 8 proc.

Wyniki symulacji III i IV wskazują, że kwota potencjalnych strat z powodu upadłości trzech największych kredytobiorców (w skali własnego portfela kredytowego lub całego sektora) nieznacznie wzrosła, ale nie zagroziłoby to wypłacalności większości banków. Ponadto, łączny niedobór funduszy własnych byłby relatywnie niewielki (do 33 proc.) i obejmowałby zaledwie 2,2 proc. wartości funduszy całego sektora. Grupa kilku średnich i małych banków posiada mniejszą odporność na potencjalne szoki i powinna dążyć do wzrostu funduszy własnych – radzą analitycy NBP.

Pozycja kapitałowa

Dzięki akumulacji zysku wypracowanego w 2011 r. fundusze własne krajowego sektora bankowego wzrosły o 12,4 proc. Struktura funduszy własnych była korzystna z punktu widzenia możliwości absorbowania ewentualnych strat, gdyż w przeważającej mierze składały się one z kapitałów podstawowych. Średni współczynnik wypłacalności obniżył się nieznacznie do 14,1 proc. Większość banków (82,8 proc.) uzyskała współczynnik wyższy niż 12 proc. Średni wskaźnik dźwigni finansowej spadł z 12,0 do 11,6.

Adekwatność kapitałowa obniżyła się nieznacznie pod wpływem podniesienia wagi ryzyka do 100 proc. w odniesieniu do ekspozycji detalicznych walutowych. Średni współczynnik wypłacalności obniżył się z tego powodu o około 0,7 pkt. proc., a wymogi kapitałowe wzrosły o około 3 mld zł.

W ocenie NBP banki spółdzielcze charakteryzowały się w 2012 r. lepszą jakością portfela kredytowego i wyż...