Ranking 50 Największych Banków w Polsce 2010: Produkty i usługi – To będzie rewolucja

Mieczysław T. Starkowski

Jednym z najważniejszych czynników tworzących nową jakość w polskiej bankowości w najbliższym czasie stanie się wdrożenie dyrektywy o usługach płatniczych. Prace nad nią trwają już kilka lat. Zgodnie z postanowieniami dyrektywy Komisji Europejskiej, miała zostać wdrożona 1 listopada 2009 r. Tak się nie stało. Co się odwlecze, to nie uciecze.

Ustawa zapewni lepszą ochronę konsumentom. Pojawią się nowe wymagania stawiane dostawcom usług płatniczych. Będą one dotyczyły między innymi informowania konsumentów na temat konstrukcji produktów, wszelkich opłat oraz warunków związanych z ich funkcjonowaniem.

Nowe przepisy zaostrzą niewątpliwie konkurencję na rynku finansowym. Największą zmianą będzie wprowadzenie na polski rynek instytucji płatniczej, która przy niewielkich wymogach kapitałowych będzie mogła świadczyć usługi zarezerwowane do tej pory dla banków. Minimalny kapitał dla instytucji płatniczej ma wynosić 125 tys. euro. Dla porównania – bank działający w formie spółki akcyjnej musi mieć co najmniej 5 mln euro, a bank spółdzielczy – 1 mln euro.

Naturalnie niesłychanie istotną kwestią będzie bezpieczeństwo środków powierzonych takim instytucjom. I dopiero czas pokaże, jak poradzą sobie z tym wyzwaniem. Na razie banki muszą się przygotowywać do jeszcze większej konkurencji.

Jak się zakłada, instytucje płatnicze nie będą uprawnione do zbierania depozytów, ale mogą „przyjmować pieniądze w celu wykonania czynności płatniczych”. Nie wolno im też będzie udzielać kredytów, choć będą oferowały „kredyty w celu realizacji świadczenia płatniczego” (które będą musiały być spłacone najpóźniej w ciągu roku – chodzi więc o odpowiednik kredytu krótkoterminowego). Biorąc pod uwagę polskie przepisy (na przykład zasadę swobody umów), a szczególnie praktykę, można już dziś założyć, że natychmiast pojawią się „kredyty odnawialne w celu realizacji usług płatniczych”. Może to doprowadzić do wykorzystywania rozmaitych nisz rynkowych, a raczej niezbyt uczciwej dla banków konkurencji.

– Zapowiada się rewolucja na rynku finansowym. Dlatego banki powinny rozważyć wyprowadzenie niektórych usług płatniczych poza swoje struktury – uważa Remigiusz Kaszubski profesor dr hab. Uniwersytetu Warszawskiego – dyrektor Zespołu Systemu Płatniczego i Bankowości Elektronicznej w Związku Banków Polskich. – Mogą przecież same tworzyć instytucje płatnicze o niskim kapitale charakteryzujące się wysoką efektywnością.

Naturalnie nie ma rozwiązań uniwersalnych. Kierownictwo każdego banku musi opracować własny biznesplan. Trzeba rozważyć, czy powinny one działać jako własne oddziały, czy na podstawie umów agencyjnych. Zdaniem Remigiusza Kaszubskiego, jedno jest pewne: ryzyko niewypłacalności instytucji płatniczej określone przez dyrektywę jest niedoszacowane.

Normy ostrożnościowe dla instytucji płatniczych będą zaostrzone. Nie będzie już mowy o tym, że każdy robi, co chce. Instytucje te będą podlegały kontroli ze strony Komisji Nadzoru Finansowego. Dlatego poziom bezpieczeństwa na rynku finansowym wzrośnie.

Czy będzie wystarczający? Przekonamy się za jakiś czas. Natomiast, powtórzmy, co do jednego nie ma wątpliwości: znacząco wzrośnie konkurencja.

SEPA szybciej niż euro

Ważnym wydarzeniem dla banków będzie wprowadzenie na polski rynek odwróconych kredytów hipotecznych. Kilka tygodni temu Ministerstwo Finansów opublikowało założenia do ustawy. Zasada działania tego rozwiązania jest prosta. Właściciel zrzeka się praw do nieruchomości po śmierci. W zamian otrzymuje comiesięczną lub jednorazową wypłatę. Pieniądze może przeznaczać na dowolny cel, a przy podpisywaniu umowy nie musi wykazywać się zdolnością kredytową. Zabezpieczeniem jest nieruchomość.

– Projekt ustawy zawiera niewiele ...