Prezentacja: Konkurs Etyka w Finansach
Eugene Fama (1970) zdefiniował rynek efektywny informacyjnie jako taki, na którym nikt nie może, na bazie posiadanych danych, konsekwentnie uzyskiwać ponadprzeciętnych zysków po uwzględnieniu powiązanego z nimi ryzyka. W wyjaśnieniu pokazał, iż taka sytuacja może mieć miejsce tylko, jeśli informacje na temat aktywów na rynku są natychmiast idealnie odzwierciedlone w cenie ich wymiany.
W takim przypadku niemożliwe byłoby uzyskanie przewagi nad innymi uczestnikami rynku przez zdobywanie informacji wyższej jakości (świeższych, bardziej precyzyjnych itp.). W efekcie wszyscy wymienialiby aktywa po cenie, która zmienia się losowo w stosunku do swojej poprzedniej wartości oraz idealnie odzwierciedla wszystko, czego aktualnie można się dowiedzieć na ich temat, a każdy uzyskiwałby takie same zyski w stosunku do podejmowanego ryzyka. W przypadku jakiegokolwiek odstępstwa od efektywnej ceny arbitraż natychmiast przywracałby ją do jej odpowiedniej wysokości.
W środowisku akademickim trwa jednak debata, czy taki rynek może być uznany za etyczny. Efektywność informacyjna gwarantuje możliwość wydajnego zbierania kapitału oraz zarządzania ryzykiem finansowym, w wyniku czego oczekiwana stopa zwrotu, a zarazem koszt kapitału, zmniejszają się. Powoduje to wzrost zysku względem ryzyka dla całego rynku przez usprawnienie jego działania i zmniejszenie praktycznych niedoskonałości. Wydajność informacyjna jest więc bez wątpienia etyczna nie tylko w utylitarnym, opisanym przez Benthama (Jeyons, 1971) sensie tego słowa, ale teoretycznie także z punktu widzenia wydajności Pareto (Arrow 1951), ze względu na bezwzględne korzyści dla wszystkich uczestników rynku. W ujęciu deontologicznym Kanta sama hipoteza efektywnego rynku również nie wydaje się wzbudzać zastrzeżeń przynajmniej na etapie normatywnych rozważań i oddzielona od innych twierdzeń ekonomicznych.
Zakładając brak regulacji i wolny rynek działający zgodnie z teorią, żadne prawa uczestników rynku nie są dodatkowo naruszone (Thielemann, 2000). Niemniej jednak naukowcy nie mogą zgodzić się co do tego, czy efektywne rynki są etyczne (Seymour and Pincus, 2008), a nawet neoklasyczni ekonomiści twierdzą, iż te dwie cechy rynku są wzajemnie przeciwstawne (Berg and Tschirhart, 1995). Takie wnioski są głównie efektem problemów praktycznych z wprowadzeniem efektywności rynków finansowych w życie. Punktem spornym są zwłaszcza regulacje, które wymuszają konkretne etyczne zachowania, łamiąc w ten sposób fundamentalne prawa tych, którzy chcieliby postępować inaczej. Ogranicza to wolność rynku, co teoretycznie może prowadzić do zmniejszenia jego wydajności (Shefrin and Statman, 1993). Paradoksalnie motywem wprowadzenia wielu z tych regulacji jest właśnie zwiększenie wydajności bądź etyczności rynków.
Słaba efektywność rynków
Artykuł jest płatny. Aby uzyskać dostęp można:
- zalogować się na swoje konto, jeśli wcześniej dokonano zakupu (w tym prenumeraty),
- wykupić dostęp do pojedynczego artykułu: SMS, cena 5 zł netto (6,15 zł brutto) - kup artykuł
- wykupić dostęp do całego wydania pisma, w którym jest ten artykuł: SMS, cena 19 zł netto (23,37 zł brutto) - kup całe wydanie,
- zaprenumerować pismo, aby uzyskać dostęp do wydań bieżących i wszystkich archiwalnych: wejdź na BANK.pl/sklep.
Uwaga:
- zalogowanym użytkownikom, podczas wpisywania kodu, zakup zostanie przypisany i zapamiętany do wykorzystania w przyszłości,
- wpisanie kodu bez zalogowania spowoduje przyznanie uprawnień dostępu do artykułu/wydania na 24 godziny (lub krócej w przypadku wyczyszczenia plików Cookies).
Komunikat dla uczestników Programu Wiedza online:
- bezpłatny dostęp do artykułu wymaga zalogowania się na konto typu BANKOWIEC, STUDENT lub NAUCZYCIEL AKADEMICKI