Prawo: Ujawnianie informacji stanowiących tajemnicę bankową po śmierci osoby, której dotyczą (cz. 1) – Powinność nieujawniania danych

Wiesław Błaszczyk

Waga tego rozstrzygnięcia ma istotne znaczenie społeczne, bowiem stosownie do art. 1012 Kodeksu cywilnego (k.c.) spadkobierca może bądź przyjąć spadek bez ograniczenia odpowiedzialności za długi (przyjęcie proste), bądź przyjąć spadek z ograniczeniem tej odpowiedzialności (przyjęcie z dobrodziejstwem inwentarza), bądź też spadek odrzucić. Zgodnie z art. 1015 k.c., oświadczenie o przyjęciu lub o odrzuceniu spadku może być złożone w ciągu sześciu miesięcy od dnia, w którym spadkobierca dowiedział się o tytule swego powołania. W przypadku braku takiego oświadczenia sukcesora w tym terminie prawo przewiduje, że spadek został przyjęty wprost. Zapoznanie się z informacjami dotyczącymi zadłużenia zmarłego spadkodawcy, zdecydowanie ułatwiłoby na podjęcie decyzji o przyjęciu lub odrzuceniu spadku.

O udzielenie informacji stanowiącej tajemnicę bankową, spadkobierca może zwrócić się zarówno do banku, w którym zmarły dokonywał czynności bankowych (lub podjął działania do dokonania tych czynności), jak też do instytucji, o której mowa w art. 105 ust. 5 prawa bankowego (Ustawa z 29 sierpnia 1997 r. – Prawo bankowe). Określenia warunków, na jakich udostępnienie to może się dokonać, nie sposób przeprowadzić bez analizy charakteru prawnego tajemnicy bankowej.

Ochrona danych osób żyjących

Pamiętać należy, że tajemnicę bankową z jednej strony można analizować z punktu widzenia obowiązków banku, jak też osób w nim zatrudnionych, za których pośrednictwem wykonuje on czynności bankowe, co jednoznacznie wynika z art. 104 ust.1 Prawa bankowego. Mając na uwadze przedmiot niniejszego artykułu, w dalszym toku rozważań odnosił się będę do tajemnicy bankowej jako obowiązku banku. A z tego punktu widzenia można mówić o niej jako o tajemnicy zawodowej. Cecha ta będzie miała duże znaczenie w dalszych rozważaniach dotyczących ujawnienia tajemnicy bankowej po śmierci jej beneficjenta.

Dane dłużników banków (żyjących) przetwarzane przez nie oraz przez instytucje, o których mowa w art. 105 ust. 4 Prawa bankowego (dalej p.b.), podlegają ochronie na podstawie wielu przepisów prawa, zwłaszcza Prawa bankowego, przepisów dotyczących danych osobowych oraz Kodeksu cywilnego.

W aspekcie powyższym można rozpatrywać ochronę beneficjenta tej tajemnicy na podstawie przepisów Prawa bankowego, konkretniej zaś art. 105 ust. 5. Przepis ten stanowi, że bank ponosi odpowiedzialność za szkody wynikające z ujawnienia tajemnicy bankowej i wykorzystania jej niezgodnie z przeznaczeniem. Nie jest to jednak wyłączna, a przede wszystkim samodzielna podstawa odpowiedzialności banku, a tym samym ochrony beneficjenta tajemnicy bankowej. Bank może bowiem odpowiadać na podstawie art. 471 ...