Prawo: nowy system punktów karnych dla kierowców

Urszula Kruszewska

Punkty karne System punktów karnych za naruszanie przepisów ruchu drogowego po raz pierwszy został wprowadzony niespełna dwadzieścia lat temu2 na fali przemian ustrojowo-gospodarczych w naszym kraju. Ustanowienie tej instytucji prawnej miało na celu zapewnienie możliwości sprawdzenia kwalifikacji kierowców, którzy nie stosowali się do zasad bezpieczeństwa w ruchu drogowym i naruszali obowiązujące przepisy w tym zakresie. Naczelnym celem było wprowadzenie mechanizmu, który będzie powodował poprawę stanu bezpieczeństwa na drogach. Jednoznaczne przypisanie kary w postaci punktów karnych do określonego naruszenia przepisów ruchu drogowego miało pełnić dodatkową funkcję dyscyplinującą kierowców, obok funkcjonującego systemu mandatowego. Ten rodzaj kary administracyjnej miał wpłynąć na podniesienie poziomu odpowiedzialności użytkowników dróg i zmusić kierowców do przestrzegania zasad ruchu drogowego.

Kara finansowa dla wielu kierowców nie jest tak bardzo dotkliwa jak perspektywa utraty uprawnień do prowadzenia pojazdów, będąca wynikiem zgromadzonych punktów. Jeśli kierowca uzbiera więcej niż 24 punkty w ciągu roku (dla początkujących kierowców przez okres dwunastu miesięcy limit ten wynosi 20 punktów), wówczas traci prawo jazdy. O przekroczeniu liczby punktów karnych decyduje dzień przekroczenia limitu 24 punktów, a nie dzień formalnego wpisu do ewidencji kierowców naruszających przepisy ruchu drogowego3.

Odzyskanie uprawnień możliwe jest dopiero po ponownym zdaniu egzaminu. Kierowca posiadający kilka kategorii prawa jazdy musi zdawać egzamin powtórny na każdą kategorię oddzielnie, ponosząc koszty każdego egzaminu. Dodatkowo, do czasu odzyskania uprawnień, ukarany kierowca nie może prowadzić pojazdów.

Istnieje możliwość zmniejszenia liczby punktów karnych przed uzyskaniem górnego limitu poprzez uczestnictwo w szkoleniu reedukacyjnym na temat bezpieczeństwa drogowego. Odbycie takiego szkolenia na własny koszt (aktualnie 300 zł) powoduje odjęcie sześciu punktów karnych od stanu konta kierowcy, według kolejności wpisów4. W ciągu jednego roku można skorzystać z tej metody dwukrotnie, czyli zlikwidować w ten sposób dwanaście punktów karnych. Zasada ta nie dotyczy jednak kierowców posiadających prawo jazdy krócej niż rok.

Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 25 kwietnia 2012 r. w sprawie postępowania z kierowcami naruszającymi przepisy ruchu drogowego, wprowadza dalsze obostrzenia.

Nowy taryfikator

• Zakrywanie świateł oraz urządzeń sygnalizacyjnych, tablic rejestracyjnych lub innych wymaganych tablic albo znaków, które powinny być widoczne – 3 punkty.
• Wyprzedzanie pojazdu uprzywilejowanego na obszarze zabudowanym – 3 punkty. Naruszenie to dotyczy wyprzedzania ambulansu, wozu strażackiego lub policyjnego, poruszającego się w obrębie obszaru zabudowanego, którego granice wyznaczają stosowne tablice. Wyraźne określenie obszaru, którego przepis ten dotyczy wskazuje, iż poza obszarem zabudowanym wyprzedzanie pojazdu uprzywilejowanego nie jest sankcjonowane punktami karnymi.
• Wjeżdżanie między jadące w kolumnie rowery, wózki rowerowe albo pojazdy uprzywilejowane – 2 punkty.
• Utrudnianie lub tamowanie ruchu poprzez niesygnalizowanie lub błędne sygnalizowanie manewru – 2 punkty. Karane będzie zarówno niewłączenie, jak i zbyt późne włączenie kierunkowskazu.
• Zwiększanie prędkości przez kierującego pojazdem wyprzedzanym – 3 punkty. Do tej pory karane mandatem w wysokości 350 zł, bez punktów karnych.

Prędkość

Nadmierna prędkość jest jednym z głównych czynników wpływających na powstawanie kolizji i wypadków w ruchu drogowym. Metodą na ich zmniejszenie jest wprowadzenie ograniczenia prędkości w drodze stosownych przepisów określających dopuszczalną prędkość na danym terenie, w zależności od typu drogi5. Zagadnienie to budzi wiele kontrowersji u kierujących pojazdami. Każdy kierowca zna ogólną zasadę, która nakazuje poruszać się z prędkością bezpieczną, dostosowaną do warunków jazdy. Często wyobrażenie kierującego pojazdem i osoby decydującej o wprowadzeniu określonego ograniczenia w danym miejscu jest odmienne co do wartości właściwej prędkości. Istnieje w związku z tym podejrzenie, iż ustawianie znaków zmniejszających prędkość na danym odcinku z jednoczesnym montowaniem urządzeń rejestrujących przekroczenie prędkości służy jedynie ...